Kosova nuk do të kërkojë anëtarësim në Kombet e Bashkuara pa pëlqimin e qartë të të pesë anëtarëve të përhershëm të Këshillit të Sigurimit të OKB-së – Francës, Britanisë së Madhe, Amerikës, Rusisë dhe Kinës. Kështu thuhet në një dokument të siguruar ekskluzivisht nga gazeta “Nova”, i cili është hartuar nga diplomatët që punojnë në Udhëzuesin për zbatimin e Marrëveshjes Evropiane për Kosovën. Në këtë mënyrë po tentohet të gjendet një zgjidhje për kundërshtimin e Serbisë për pranimin e Kosovës në të gjitha organizatat ndërkombëtare, përfshirë edhe OKB-në, që interpretohet si njohje joformale e pavarësisë.
Pëlqimi i Serbisë për pranimin e Kosovës në të gjitha organizatat ndërkombëtare parashikohet në pikën 4 të projektmarrëveshjes dhe është kundërshtimi kryesor i vendit tonë. “Nova” ka marrë përgjigjen e diplomatëve evropianë për këtë kundërshtim të Serbisë, e cila do të jetë pjesë e Udhërrëfyesit për zbatimin e marrëveshjes.
Njohja si kusht për hyrjen në BE
Në dokumentin e titulluar “Marrëveshja për rrugën e normalizimit ndërmjet Kosovës dhe Serbisë – Zbatimi i nenit 4” thuhet se ky propozim është frymëzuar nga Traktati Themeltar i Dy Gjermanive të vitit 1972, dhe se nuk bëhet fjalë për njohje reciproke, por për bashkëjetesën dhe bashkëpunimin paqësor.
“Republika Federale e Gjermanisë nuk e njohu kurrë Republikën Demokratike Gjermane dhe anasjelltas. Megjithatë, Traktati Themelor i vitit 1972 bëri të mundur që dy Gjermanitë të pranonin realitetin e ekzistencës së tjetrës. Kjo gjithashtu u mundësoi vendeve perëndimore të zhvillojnë marrëdhënie me RDGJ. Nëse Serbia dhe Kosova vazhdojnë me vendosmërinë e tyre për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian, së shpejti do të ndodhë normalizimi i plotë përmes njohjes reciproke. Për momentin, bashkëjetesa përmes bashkëpunimit dhe marrëdhënieve paqësore, pavarësisht dallimeve, është e vetmja gjë që kërkon bashkësia ndërkombëtare nga Serbia dhe Kosova”, thuhet në dokumentin që diplomatët evropianë kanë përgatitur si shtojcë të Udhërrëfyesit për zbatimin e Marrëveshjes Evropiane.
Kur bëhet fjalë për mosmarrëveshjet rreth pikës 4, thuhet në vijim:
“Autoritetet serbe pretendojnë se fakti që Serbia nuk e kundërshton anëtarësimin e Kosovës në OKB paraqet shkelje të qëndrimit themelor të Serbisë për të mos njohur Kosovën si shtet sovran dhe të pavarur. Sipas mendimit të tyre, anëtarësimi në OKB është ekskluzivisht për shtetet sovrane dhe të pavarura, prandaj, pëlqimi nënkupton njohje indirekte. Nuk është domosdoshmërisht kështu”.
Në mbështetje të kësaj citohen shembuj të Ukrainës dhe Bjellorusisë, si dhe rasti i Izraelit.
Vetëm me pëlqimin e pesëshes së përhershme
Pastaj theksohet se Serbia duhet të jetë e vetëdijshme për kufizimet e saj dhe se kundërshtimi i saj nuk është domosdoshmërisht pengesë për pranimin e Kosovës në OKB.
“Anëtarësimi i Kosovës në OKB varet ekskluzivisht nga pëlqimi formal i pesë anëtarëve të përhershëm të Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Kosova nuk do të aspirojë anëtarësimin në OKB pa pëlqimin e qartë të pesëshes së përhershme”.
Në këtë mënyrë, siç thonë diplomatët evropianë, pranohet rëndësia e Rusisë dhe Kinës si lojtarë gjeopolitikë dhe është një gjest simbolik ndaj Moskës dhe Pekinit. Ata besojnë se në këtë mënyrë plotësohet ndjeshmëria e Serbisë për anëtarësimin e Kosovës në OKB dhe theksojnë se Kosova nuk fiton asgjë nëse aspiron anëtarësimin në OKB pa pëlqimin e shprehur të pesëshes së përhershme.
Në përfundim thuhet se Serbia me qasjen e saj konstruktive po fiton favorin e Perëndimit, por mund të pësojë edhe pasoja të rënda.
Do ta humbisni edhe Kosovën edhe mbështetjen e Perëndimit
“Sa i përket pikës së fundit, Serbia duhet të jetë e vetëdijshme se në ndryshimin e rrethanave gjeopolitike dhe tensioneve në rritje mes Perëndimit dhe Lindjes, është e mundur të arrihet një marrëveshje për stabilizim shumë shpejt. Anëtarësimi i Kosovës në OKB mund të përfundojë me këtë marrëveshje. Në atë skenar, Serbia do të humbiste gjithçka, përfshirë Kosovën dhe mbështetjen shumë të nevojshme nga Perëndimi. Kjo shtesë e thjeshtë e marrëveshjes, e cila nuk thotë asgjë tjetër veçse të dukshmes, mund të bëhet polica e sigurimit të Serbisë”, përfundon dokumenti.
Kujtojmë se në një takim të fundit në Bruksel, ku morën pjesë presidenti serb Aleksandar Vuçiq dhe kryeministri i Kosovës, Aljbin Kurti, të dyja palët pranuan Marrëveshjen Evropiane për Kosovën.
Kurti pas takimit tha se ishte i gatshëm të nënshkruante, por se pala serbe refuzoi ta bëjë këtë.
Një ditë më vonë, Vuçiq ka folur për këtë në një intervistë për RTS. Ai më pas tha se problemi është pikërisht në pikën 4, që nënkupton pranimin e Kosovës në të gjitha organizatat ndërkombëtare. I pyetur nëse kjo përfshin Kombet e Bashkuara, Vuçiq u përgjigj:
“E kuptoj, prandaj nuk kam firmosur” dhe shtoi se zgjidhja është në zbatim, pra në udhërrëfyesin që është duke u zhvilluar, e cila duhet të përshkruajë mënyrën se si do ta zbatojnë marrëveshjen të dyja palët.
