Me ADN-në drejt sistemit presidencial!
Shkruan: Florim ZEQA
Jam i vetëdijshëm se një shoqëri e katandisur nga antivlerat nuk i kapërdin lehtë ndryshimet pozitive, por jam thellësisht i bindur se në heshtje i përqafon ato. Prandaj e kam vendosur ta sfidoj veten në përballje me partitë e dështuara politike me bindjen e fuqishme në elektoratin e shëndoshë kosovarë, të atyre që e duan me shpirt dhe zemër atdheun e tyre.
Zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale të vitit 1992
Për freskimin e memories së lexuesve, Dr. Ibrahim Rugova u zgjodh President i Republikës së Kosovës, i pari dhe historik, në zgjedhjet e para pluraliste presidenciale e parlamentare të 24 Majit 1992 në përputhje me Kushtetutën e Kaçanikut, me pjesëmarrje masive mbi 89 përqind, në rrethana të rënda okupimi e shtetrrethimi nga regjimi i dhunës serbe.
Edhe pse kanë kaluar 30 vite nga ajo kohë, Dr. Ibrahim Rugova mbetet i vetmi president i zgjedhur drejtpërdrejt me votën e popullit të Kosovës. Të gjithë presidentet pas tij deri tek kjo e fundit nuk janë zgjedhur me votën e popullit, por me marrëveshje politike, gjegjësisht përmes kontrabandimit të votave të deputetëve në Kuvendin e Republikës së Kosovës apo edhe më keq se kaq, përmes ndërhyrjeve të tmerrshme nga jashtë, siç ishte rasti i zgjedhjes së presidentes përmes zarfit në vitin 2011, dukuri kjo e paprecedent në vendet e lira dhe demokratike!
Vlenë për të theksuar se më 24 Maj të vitit 1992 zgjedhjet për Presidentin (Kryetarin siç quhej asokohe) e Kosovës janë mbajtur në Kosovë dhe jashtë saj, në vendet euro-perëndimore ku shqiptarët nga Kosova ishin të punësuar apo me qëndrim të përkohshëm. Në Kosovë për Dr. Ibrahim Rugovën për Kryetar të Kosovës votuan 762.257 votues, (fletëvotime të pavlefshme dhe “kundër” ishin 3.812), ndërsa jashtë Kosovës votuan 105.300 votues. Gjithsej 867.557 votuan për Kryetarin e Republikës së Kosovës.
ADN fillim i një organizimi të ri politik
Alternativa Demokratik për Ndryshim (ADN) nuk ka asgjë të përbashkët me partitë e krijuara nga ndarjet e partive ekzistuese. Ky është fillimi i një organizimi të ri politik konformë rrethanave të reja të kohës, pra, nuk është burim dhe as vazhdimësi e asnjë subjekti aktual politik.
Përveç krizës së thellë politike në të cilën e kanë katandisur vendin politikanët e papërgjegjshëm, shtetin e Kosovës e kanë mbërthyer një varg krizash si ajo: ekonomike, energjetike, financiare, shëndetësore dhe arsimore si pasojë e grevave politike, e në veçanti nga rrëshqitjet e dialogut të pabarabartë me Serbinë, ku shteti i Kosovës është duke shkuar drejt falimentimit dhe zhbërjes fizike.
Dëshpërimi i mërgimtarëve, i dhimbshëm dhe i rëndë
Njerëzit nuk po ikin nga Kosova nga dëshira, por nga pamundësia për të jetuar dinjitetshëm në atdheun e tyre, ngase pushtetet e pasluftës ua mbyllen të gjitha dyert, ua shuan të gjitha shpresat për jetë në vendlindjen e tyre.
Është tepër e dhimbshme kur dëgjon, që të rinj dhe familje të tëra, të lodhura nga varfëria dhe denigrimi social, nga humbja e të gjitha shpresave për një të nesërme më të mirë në shtetin e lirë, shesin shtëpi e pasuri për të blerë vizat për largim, dhe me lot në sy, me dhembje në shpirt dhe zemër të copëtuar e mbyllin pragun e shtëpisë së tyre, për t’u nisur drejt një shprese të re në vende të panjohura, të cilat jo rrallë iu sjellin dëshpërim dhe përfundim fatal.
Është shumë e dhimbshme kur fëmijëve u ndërpritet fëmijëria në vendin e lindjes; kur nxënësit ndahen nga shokët e klasës, nga mësuesi që ua mësoi alfabetin e gjuhës shqipe, nga familja e farefisi i gjerë, ndoshta për të mos u parë më kurrë mes vete në këtë jetë!
Por akoma më e dhimbshme është kur dëgjon mërgimtarët e dëshpëruar, me shpirt të thyer dhe zemër të plagosur, të thonë; “nuk do të shkojë për pushime në Kosovë”, shkaku i zhgënjimit në partitë politike dhe politikanët kosovarë, pa dallim pozitë dhe opozitë, në një shtet pa pikë perspektive dhe tërësisht në duart e krimit të organizuar e mafio-oligarkisë kriminale.
Si pasojë e kësaj situate, mërgimtarët jo vetëm që nuk duan të kthehen, nuk duan më që as eshtrat e tyre t’iu kthehen në vendlindje! Jemi dëshmitarë se viteve të fundit janë në rritje e sipër rastet e varrimit të mërgimtarëve në vendet ku jetojnë dhe veprojnë prej vitesh në vendet euro-perëndimore.
Nuk e besoj të ketë gjë më të dhimbshme, se sa thyerja shpirtërore e një mërgimtari që tërë jetën i ka kushtuar familjes, lirisë dhe pavarësisë së atdheut të vet, e në fund të vie në situatë të braktisë vendlindjen e tij edhe për së vdekuri!
Kosova e sotme e getoizuar është bërë parajsë e politikanëve dhe ferr i qytetarëve, e cila më tepër i gjason një burgu kolektiv sesa një shteti të pavarur, më tepër i gjason një qeverisje provinciale sesa një shteti sovran, populli një kopeje delesh të ngujuara, ndërsa politikanët u ngjajnë barinjve të uritur!
ADN garanton kalimin në sistemin presidencial
Sistemi Presidencial dhe zgjedhja e presidentit të shtetit drejtpërdrejt nga populli (ide e kamotshme e presidentit historik Ibrahim Rugova) do t’u jepte fund bllokadave paszgjedhore dhe mënyrës së kontrabandimit të postit të presidentit të shtetit nga partitë politike.
Reforma e ashtuquajtur zgjedhore e filluar në vitin 2010, e bllokuar nga qeveritë e kaluara dhe e harruar së fundmi nga partitë opozitare, pushtetarët dhe legjislatura e aktuale e Parlamentit të Republikës së Kosovës!
Alternativa Demokratike për Ndryshim (ADN) fillimisht do të merret me ndryshimin e Kushtetutës, përkatësisht ligjeve dhe akteve nënligjore që mundësojnë reformën e mirëfilltë zgjedhore për zgjedhjen e presidentit nga populli, gjegjësisht për kalimin nga sistemi parlamentar në atë presidencial.
Ngjashëm, sikurse zgjedhja e presidentit, do të bëhet edhe zgjedhja e kryetarëve komunal me votë të drejtpërdrejtë nga populli, model pa balotazh që e garanton kalimi në Sistemin Presidencial.
Sistemi Presidencial eviton ngërçet dhe krizat paszgjedhore
Sistemi presidencial paraqet çelësin e evitimit të ngërçeve politike dhe krizave artificiale paszgjedhore të paraqitura në mënyrë serike në Kosovën e pasluftës!
Sistemi presidencial automatikisht krijon premisat e dy blloqeve të forta parazgjedhore, respektivisht bipolarizimin e skenës politike, gjegjësisht krahun e djathtë dhe të majtë apo krahun e qendrës së djathtë kundrejt krahut majtist (social, socialdemokrat, pse jo dhe komunist të qendrës së majtë).
Përderisa në sistemin parlamentar mundësia e manipulimit me zgjedhjet është jashtëzakonisht e madhe, në sistemin presidencial zvogëlohet në minimum ajo mundësi, pasi vota e sovranit (qytetarit) është vendimtare në përcaktimin e kaheve qeverisëse të vendit.
Sistemet presidenciale janë forma të paraqitjes së demokracisë reprezentative që dallohen nga sistemet e regjimit parlamentarë, pasi që tek këto forma fuqia politike mbi anën ekzekutive nuk paraqitet nga parlamenti por nga presidenti i shtetit të pavarur i cili është (do të jetë) edhe komandant suprem i Forcave të Armatosura të Republikës së Kosovës.
E veçanta e sistemit presidencial është zgjedhja e presidentit nga ana e popullit. I zgjedhuri(a) e lidhë në vete funksionin e kryetarit të shtetit dhe të kryetarit të regjimit dhe nuk mund të shkarkohet nga këto detyra nga ana e parlamentarëve, pasi nuk ka veto parlamentare në këto sisteme qeverisëse.
Presidenti edhe pse nuk ka të drejtë iniciative për nxjerrjen e ligjeve, e ka të drejtën e vetos kundër parashtrimit të ligjit nga ana e parlamentarëve. Asnjë anëtarë i anës ekzekutive nuk ka drejtë të i takojë anës legjislative të sistemit në të njëjtën kohë.
Presidenti është fuqiplotë në anën ekzekutive dhe kontrolluese të institucioneve shtetërore.
Funksionimi i parlamentit në sistemin presidencial
Përfaqësimi në parlament bëhet sipas fuqisë elektorale, e jo si deri më tani (me kontrabandim të deputetëve në Kuvend). Kompetencat ekzekutive i merr Presidenti bashkë me politikën e jashtme, ndërsa Kryeministri merret më shumë me çështjet e brendshme organizative, si; Ministrinë e Punëve të Brendshme, pastaj Ministrinë e Arsimit, të Shëndetësisë, Kulturës, etj.
Sistemi Presidencial garanton më shumë stabilitet qeverisës dhe pavarësi më të madhe për institucionet e pavarura në vend; si bie fjala; sistemin e drejtësisë (pavarësimin e plotë të prokurorive dhe gjykatave, si dhe ajo çka është më kryesorja garanton pavarësi më të gjerë të institucioneve shtetërore edhe në raport me bashkësinë ndërkombëtare, gjegjësisht përfaqësitë diplomatike të akredituara në vendin tonë.
Kushtetuta aktuale e bazuar në të ashtuquajturën “Pako e Ahtisarit”, është bërë pengesë serioze e formimit të FARK-ut dhe pengesë e vendimmarrjes në Kuvend. Ndryshimi i ligjit, përkatësisht rregullimi i një ligji për heqjen e votës së dyfishtë (vetos) të serbëve në parlament, i cili i largon përfundimisht vargonjtë serb nga qafa e Kosovës.
Për më shumë se kaq, Kosova me Sistemin Presidencial, “De Jure” dhe “De Facto” e merr formën e shtetit sovran, me sistemin e ri qeverisës në njërën anë dhe Forcat e Armatosura të Republikës së Kosovës në anën tjetër, shteti ynë do të bëhej partner i fuqishëm politik dhe ushtarak i Aleancës Veri atlantike, përkatësisht NATO-s dhe ShBA-së, si garantuesin më të fuqishëm të lirisë dhe pavarësisë së shtetit tonë.
Leave a comment