Marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe BE-së kanë qenë të qëndrueshme për gati dy vjet – ato janë të vendosura fort. Gjatë kësaj kohe Serbia nuk ka lëvizur asnjë centimetër drejt BE-së dhe perspektiva e anëtarësimit në BE ka qenë e hapur që nga viti 2001. Për më shumë se dy dekada të marrëdhënieve të ngrohta dhe të ftohta me BE-në, Serbia ka marrë disa miliardë euro grante për projekte të ndryshme infrastrukturore nga i njëjti Union.
Megjithatë, presidenti serb Aleksandar Vuçiç tha të enjten vonë se Serbia do të bojkotojë samitin e ardhshëm Bashkimi Evropian – Ballkani Perëndimor, i cili po mbahet të martën në Tiranë. Shkak për një vendim të tillë është emërimi i Nenad Rashiqit, kreut të Partisë Demokratike Progresive, ministër në Qeverinë e Kosovës dhe Rada Trajkoviqit, e cila do të jetë këshilltare e tij, edhe pse të dy nuk janë nga Lista Serbe që fitoi Kosovën. zgjedhjet. Krahas Rashiqit dhe Trajkoviqit, Vuçiq ka fyer edhe kryeministrin e Kosovës, Aljbin Kurti, duke e quajtur “llum terrorist”, si dhe Bashkimin Evropian për reagimin e butë ndaj lëvizjeve dhe deklaratave të Kurtit.
Bashkëbiseduesit e Danas-it, njohës të BE-së, i thonë Danas-it se “bojkoti është shenjë dobësie” e Serbisë dhe se është “jashtëzakonisht katastrofike që Serbia të mos jetë e pranishme në samit”, por gjithashtu se nuk është realiste të pritet ” disa presione më të mëdha nga BE-ja mbi udhëheqjen serbe për t’iu përmbajtur sanksioneve” kundër Rusisë.
Serbia duhet të jetë në çdo tavolinë ku merren vendimet për rajonin tonë dhe të mos tërhiqet dhe të lejojë që më vonë të izolohet, thekson Antonijeviq.
Nemanja Todorović Štiplija, kryeredaktor i European Western Balkans, thotë për Danas se është jashtëzakonisht katastrofike që Serbia të mos jetë e pranishme në samit.
“Kjo ngjarje nuk është asgjë, nuk është dialog me Prishtinën, nuk është tryezë mes Vuçiqit dhe Kurtit, nuk është për Vuçiqin por për të ardhmen e këtij vendi dhe mendoj se nuk ka vend për kotësi. Marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe BE-së, si dhe e ardhmja e qytetarëve të Serbisë, nuk duhet të vuajnë për shkak të historisë nëse dikush është zgjedhur ligjërisht në një pozitë në qeverinë e Kosovës, thekson Todoroviq Štiplija.
Marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe BE-së kanë qenë të qëndrueshme për gati dy vjet – ato janë të vendosura fort. Gjatë kësaj kohe Serbia nuk ka lëvizur asnjë centimetër drejt BE-së dhe perspektiva e anëtarësimit në BE ka qenë e hapur që nga viti 2001. Për më shumë se dy dekada të marrëdhënieve të ngrohta dhe të ftohta me BE-në, Serbia ka marrë disa miliardë euro grante për projekte të ndryshme infrastrukturore nga i njëjti Union.
Megjithatë, presidenti serb Aleksandar Vuçiç tha të enjten vonë se Serbia do të bojkotojë samitin e ardhshëm Bashkimi Evropian – Ballkani Perëndimor, i cili po mbahet të martën në Tiranë. Shkak për një vendim të tillë është emërimi i Nenad Rashiqit, kreut të Partisë Demokratike Progresive, ministër në Qeverinë e Kosovës dhe Rada Trajkoviqit, e cila do të jetë këshilltare e tij, edhe pse të dy nuk janë nga Lista Serbe që fitoi Kosovën. zgjedhjet. Krahas Rashiqit dhe Trajkoviqit, Vuçiq ka fyer edhe kryeministrin e Kosovës, Aljbin Kurti, duke e quajtur “llum terrorist”, si dhe Bashkimin Evropian për reagimin e butë ndaj lëvizjeve dhe deklaratave të Kurtit.
Bashkëbiseduesit e Danas-it, njohës të BE-së, i thonë Danas-it se “bojkoti është shenjë dobësie” e Serbisë dhe se është “jashtëzakonisht katastrofike që Serbia të mos jetë e pranishme në samit”, por gjithashtu se nuk është realiste të pritet ” disa presione më të mëdha nga BE-ja mbi udhëheqjen serbe për t’iu përmbajtur sanksioneve” kundër Rusisë.
Milan Antonijeviq, një avokat, i thotë Danasit se bojkoti është një shenjë dobësie, si dhe se “nuk ka gjë të tillë si bojkot në shah”.
Serbia duhet të jetë në çdo tavolinë ku merren vendimet për rajonin tonë dhe të mos tërhiqet dhe të lejojë që më vonë të izolohet, thekson Antonijeviq.
Nemanja Todorović Štiplija, kryeredaktor i European Western Balkans, thotë për Danas se është jashtëzakonisht katastrofike që Serbia të mos jetë e pranishme në samit.
“Kjo ngjarje nuk është asgjë, nuk është dialog me Prishtinën, nuk është tryezë mes Vuçiqit dhe Kurtit, nuk është për Vuçiqin por për të ardhmen e këtij vendi dhe mendoj se nuk ka vend për kotësi. Marrëdhëniet ndërmjet Serbisë dhe BE-së, si dhe e ardhmja e qytetarëve të Serbisë, nuk duhet të vuajnë për shkak të historisë nëse dikush është zgjedhur ligjërisht në një pozitë në qeverinë e Kosovës, thekson Todoroviq Štiplija.
– Shërbimi Evropian për Punë të Jashtme deklaroi se është i shqetësuar për mënyrën e zgjedhjes së ministrit në Qeverinë e Kosovës dhe se shohin palogjikshmëri mes Kushtetutës së Kosovës dhe mënyrës se si është zgjedhur ministri. Prandaj nuk e shoh pse ka pasur një problem kaq të madh, madje edhe nëse ka problem, nuk e shoh pse përdoret një masë kaq radikale, thekson Todoroviq Shtiplija.
Pritet që në samitin e ardhshëm në Tiranë të miratohet një deklaratë në të cilën BE-ja shpreh mbështetjen e plotë për perspektivën e anëtarësimit të gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe bën thirrje për përshpejtimin e procesit të anëtarësimit. Gjithashtu, liderët e BE-së mbështesin idenë e integrimit gradual të rajonit tashmë në fazën e anëtarësimit, njoftojnë ndihmën financiare prej një miliard eurosh për të lehtësuar pasojat e krizës energjetike dhe theksojnë rëndësinë e partneritetit mes BE-së dhe Ballkanit Perëndimor. në dritën e luftës në Ukrainë. Në deklaratë, Jozep Borej dhe Miroslav Lajçak mbështeten në dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës dhe në kërkimin e zgjidhjeve për çështje të tjera rajonale.
Bashkëbiseduesit e Danas besojnë se është joreale të pritet që BE-ja të veprojë sipas rekomandimeve të Parlamentit Evropian, i cili kërkoi që negociatat e anëtarësimit me Serbinë të përparojnë vetëm nëse vendi respekton sanksionet e BE-së kundër Rusisë dhe bën përparim të rëndësishëm në reformat në lidhje me BE-në. . Në fund të nëntorit, në të njëjtën rezolutë, Parlamenti Evropian i kërkoi BE-së të rishikojë të gjitha fondet e BE-së për Serbinë.
Milan Antonijeviq thekson për gazetën tonë se samiti BE-Ballkani Perëndimor po largohet nga Bashkimi Evropian dhe po mbahet për herë të parë në Ballkanin Perëndimor, në Tiranë, që është një tjetër tregues se sfidat ekonomike, të politikës së jashtme dhe të sigurisë me të cilat përballemi rajoni zgjidhet më së miri në vetë rajonin, me vendet e Ballkanit Perëndimor që duhet të ulen në tavolinë dhe zëri i të cilëve dëgjohet qartë, qofshin ato shteti më i vogël apo më i madhi në samit.
– Fakti që Samiti po organizohet në një moment sfidues gjeopolitik dhe ekonomik për Bashkimin Evropian është shenja e parë që Ballkani Perëndimor është pjesë e zgjidhjes, jo pjesë e problemit dhe besoj se kjo do të reflektohet në Deklarata që miratohet në fund të Samitit, si dhe përmes dinamikës së bisedimeve, liderët dhe ministra të shumtë për të parë. Ky mesazh është i rëndësishëm si për ne, që jetojmë në këtë rajon, ashtu edhe për qytetarët e Bashkimit Evropian, të cilët duhet të kenë një pamje të një rajoni dinamik, në zhvillim nga samiti, i cili ndan të njëjtat shqetësime si vendet anëtare dhe që arrin. marrëveshje për çështjet më të rëndësishme, thekson Antonijeviq.
– Përmendja e mbështetjes për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme është vetëm një pjesë e paketës së dakorduar në Samit. Gjithçka që thuhet në deklaratë duhet të shihet shpejt në terren dhe kjo është një detyrë që Brukseli duhet ta përmbushë, thekson Antonijeviq.
Nemanja Todorović Štiplija, kryeredaktor i portalit European Western Balkans, thotë për Danas se samitet e përbashkëta të liderëve të BE-së dhe Ballkanit Perëndimor janë gjithmonë një mundësi e mirë për të diskutuar zgjerimin në nivelin më të lartë politik, si dhe sfidat e përbashkëta me të cilat përballen partnerët nga rajonit dhe BE-së.
– Samiti i fundit u mbajt në Bruksel në qershor dhe duket se Bashkimi Evropian dëshiron të vazhdojë me këtë praktikë të mirë të takimeve për shkak të nevojës evidente që procesi i zgjerimit të marrë vrull politik. Kësaj radhe samiti po mbahet në rrethana komplekse gjeopolitike në të cilat Bashkimi Evropian dëshiron të konfirmojë praninë e tij në rajon, që është ndoshta një nga arsyet pse organizohet për herë të parë në rajon ky lloj eventi dhe jo në Bashkimin Evropian, thotë Todoroviq.
Sipas tij, ende nuk dihet agjenda e saktë e takimit, por nëse merret parasysh se samite të tilla zakonisht përfundojnë me një deklaratë, nuk përjashtohet që një tekst i tillë të mirëpresë harmonizimin e vendeve të rajonit me BE-në. politikën ndaj Rusisë.
“Megjithatë, duke qenë se është një takim në nivelin më të lartë diplomatik, nuk është realiste të pritet që BE-ja të veprojë sipas rekomandimeve të Parlamentit Evropian apo ndonjë presion më të madh ndaj lidershipit serb për t’iu përmbajtur sanksioneve kundër Rusisë. Pas këtij samiti, më 15 dhe 16 dhjetor do të mbahet samiti i liderëve të BE-së, ku do të shohim se sa të përkushtuara janë vendet anëtare për zgjerim, thekson Todoroviq.
Siç thotë ai, atëherë duhet të merren vendime për hapjen e klasterave të para për Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, dhënien e statusit kandidat për Bosnje-Hercegovinën dhe konfirmimin e liberalizimit të vizave për Kosovën.
“Në rastin e Serbisë, është e vështirë të imagjinohet hapja e një grupi të ri, duke pasur parasysh mungesën e progresit në reformat në fushën e sundimit të ligjit dhe mospërputhjes me politikën e jashtme dhe të sigurisë të BE-së, thekson Todoroviq. jashtë.
Rasheta: Kritika ndaj Serbisë
“Nuk pres asnjë masë ndëshkuese ndaj Serbisë në lidhje me mosvendosjen e sanksioneve ndaj Rusisë, por besoj se kjo temë do të jetë një nga më kryesoret, së bashku me normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës dhe marrjen e statusit kandidat për BeH. .” Sigurisht që do të dëgjojmë kritika kundër Serbisë identike me ato që gjenden në raportin dhe rezolutën e Komisionit Evropian dhe Parlamentit Evropian”, tha Dragoslav Rašeta, studiues i Rrugës së Tretë të Re për Danas.