Edhe pse përmendja e Ballkanit Perëndimor në strategjinë e re të NATO-s mund të duket si një risi, NATO ka qenë e pranishme në rajon që nga mesi i viteve 1990 dhe se prania ishte e një rëndësie kyçe për përfundimin e luftës në Jugosllavi, tha ambasadori Alessandro Minuto-Rico. , President i Fondacionit të NATO-s dhe ish Zëvendës Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s në një intervistë për European Western Balkans. “Operacioni i KFOR-it në Kosovë është ende në vazhdim. Mund të thuhet se ky angazhim historik i Aleancës do të vazhdojë edhe në të ardhmen”, tha Minuto-Rico.
Duke folur për angazhimin e NATO-s në Kosovë dhe kontributin e KFOR-it në ruajtjen e sigurisë dhe paqes, ambasadori tha se KFOR-i ka kohë që po punon “në mirëbesim dhe të disiplinuar” për të mbështetur konsolidimin e praktikave të mira dhe se Italia ka treguar interes të veçantë. për këtë mision dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore në Kosovë.
“Kosova është një vend i pavarur dhe është këtu për të qëndruar. Sigurisht, ne i kuptojmë emocionet e së kaluarës që shpjegojnë gjendjen e vazhdueshme të tensionit. Ne respektojmë ndjenjat e të gjithëve. Megjithatë, fryma e kompromisit duhet të mbizotërojë, duke respektuar realitetin politik dhe duke i dhënë minoritetit serb të drejtën për të ruajtur identitetin e tij kulturor”, tha ai për EWB.
I pyetur për mbështetjen e shtuar që Aleanca i ka dhënë Bosnjës dhe Hercegovinës që nga fillimi i luftës në Ukrainë, Minuto-Rico tha se të gjithë duhet të kenë parasysh se sa e vështirë është të ndryshohet ekuilibri aktual dhe se përpjekjet duhet të përqendrohen mbi “ruajtjen e paqes dhe përmirësimin e shtetësisë”. Ai tha se e ardhmja e Bosnjës dhe Hercegovinës është në institucionet euroatlantike, por se vendi mbetet i brishtë “për arsye të njohura” dhe se marrëveshjet aktuale nuk janë perfekte.
Koncepti strategjik i vitit 2022 për herë të parë e vlerësoi autoritarizmin si sfidë për NATO-n dhe as Ballkani Perëndimor nuk e shmangu trendin e erozionit të demokracisë. Minuto-Rico ra dakord se demokracitë e paqëndrueshme përfaqësojnë një kërcënim për sigurinë dhe tha se “autoritarizmi nuk ka vend në Evropë” dhe se demokracia është një përparësi, megjithëse ne shohim përparim të ngadaltë në këtë drejtim.
“Ka pak traditë demokratike në Ballkan sipas kuptimit të sotëm. Shumë aktorë kombëtarë nuk kanë konsolidim historik shtetëror. Fragmentimi inkurajon lokalizmin dhe një kuptim të shtrembëruar të identitetit kombëtar. Prandaj, është e rëndësishme të ndiqen rolet dhe rregullat që ekzistojnë tashmë në Evropë dhe në institucionet evropiane, edhe nëse kjo kërkon kohë”, tha Minuto-Rico.
Ambasadori iu referua edhe kthesës së Aleancës për një qasje gjithëpërfshirëse ndaj sigurisë dhe sigurisë njerëzore, e cila shprehet në dokumentin “Siguria njerëzore: Qasje dhe Parime Drejtuese” nga viti 2022. Ai beson se është mirë të kuptohet siguria në një kuptim më të gjerë dhe se nuk është e mundur t’i përgjigjemi menaxhimit të krizës nëse fokusohet ekskluzivisht në aspektin ushtarak dhe injoron të gjithë të tjerët.
Kuptimi i ndryshëm i roleve të Rusisë dhe Kinës në Ballkan
NATO nuk e sheh Kinën si kundërshtare, por si një rivale, shpjegoi Minuto-Rico, duke shtuar se mbetet për t’u parë se si do të zhvillohet kjo marrëdhënie në të ardhmen. Përfshirja e Indo-Paqësorit në dokumentet bazë paraqet një kapitull të ri për Aleancën, por ende nuk ka një strategji të përcaktuar qartë në këtë drejtim.
“Kina ka ndikim në disa vende të rajonit dhe ne shqetësohemi se ky ndikim mund të bëhet një lloj kushtëzimi për ato vende. Megjithatë, nuk mund të them se Ballkani është prioritet për Kinën në këtë moment”, tha ai.
