Kompania private ushtarake Wagner ka zgjeruar ndjeshëm minierat e arit në Republikën e Afrikës Qendrore. Fitimet po përdoren për të financuar luftën në Ukrainë, shkruan Politico, duke cituar një zyrtar perëndimor dhe një kabllogram diplomatik nga Shtetet e Bashkuara.
Sipas burimeve, gjatë vitit të kaluar, PMC ka nisur aktivitete në shkallë të gjerë në minierën e arit Ndassima pranë qytetit të Bambarit. Dikur një minierë artizanale, ajo është rritur në një kompleks të madh, që përfshin tetë zona prodhimi në faza të ndryshme zhvillimi. Më i madhi prej tyre ka një thellësi prej 60 m.
Sipas vlerësimeve të SHBA-së, miniera mund t’i sjellë themeluesit të Wagner PMC, biznesmenit Yevgeny Prigozhin, deri në 1 miliard dollarë në vit. Me shumë mundësi, këto fonde do të përdoren për blerjen e armëve të reja dhe financimin e mercenarëve për luftën me Ukrainën, sipas Uashingtonit.
Miniera po përgatitet për funksionim afatgjatë. Këtu u ndërtuan ura përtej lumenjve dhe u vendosën armë kundërajrore në kamionë për mbrojtje. Sipas një studiueseje në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare (CSIS) Katrina Doksi, aktivitete të tilla tregojnë “nivelin e varësisë” të qeverisë së republikës nga Wagner PMC. Përveç kësaj, tregon se sa janë afruar mercenarët me ushtrinë vendase.
Ndikimi serioz i grupit te zyrtarët lokalë tregohet edhe nga fakti se autoritetet e CAR-it kanë ndërprerë dhënien e lejes së paqeruajtësve të OKB-së për lëshimin e dronëve. Disa dronë u qëlluan nga ushtria. Shtetet e Bashkuara e shohin këtë si një shenjë se PMC ruse “po fiton kontroll politik në vend”.
Më parë, PMC Wagner përdori dhunë për të çuar përpara interesat e saj minerare në Afrikë. Në vitin 2020, mercenarë mbërritën në minierën Ndassima për mbrojtje. Në vitin 2021, grupi u akuzua për ekzekutimin e rebelëve, si dhe vrasjen e civilëve në zonë në mënyrë që t’i detyronte ata të largoheshin nga shtëpitë e tyre për të zgjeruar minierat. Që atëherë, PMC Wagner ka punuar në miniera ari nën maskën e një kompanie të regjistruar në Madagaskar.
Në CAR, strukturat e Prigozhin minojnë jo vetëm arin, por edhe minerale të tjera. Më 2 dhjetor, Dossier Center publikoi një hetim se si kompanitë e lidhura me biznesmenin po tregtojnë “diamante gjaku” dhe i furnizojnë ato në Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Evropë.
Shtetet e Bashkuara vlerësojnë numrin e mercenarëve të Wagner në 50,000. Të burgosurit përbëjnë 80% të grupit dhe mirëmbajtja e tij kushton një shumë të barabartë me buxhetin e një rajoni të madh rus. Në veçanti, 100 milionë dollarë në muaj shpenzohen për nevojat e PMC-ve, tha John Kirby, zëdhënës i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, duke cituar të dhëna të inteligjencës.
Administrata presidenciale e SHBA-së gjithashtu vuri në dukje se Uashingtoni është “i shqetësuar për masën në të cilën Wagner PMC ndërhyn në politikën e brendshme të shteteve sovrane, shkel të drejtat e njeriut dhe privon vendet nga burimet natyrore”. Në këtë drejtim, Shtetet e Bashkuara filluan të monitorojnë nga afër se si ushtria ruse e mercenarëve po zgjeron aktivitetet e saj në Evropë dhe Afrikë. Në veçanti, Uashingtoni mbledh informacion mbi aktivitetet e PMC-ve në Republikën e Afrikës Qendrore, Mali dhe Serbi./Kosovatimes/