Shtetet e Bashkuara të Amerikës (ShBA) vendosën sanksione ndaj anëtarëve të Partisë Radikale Serbe dhe ish-deputetëve të Kuvendit të Serbisë, Vjerica Radeta dhe Petar Jojiq, për shkak të përfshirjes së tyre në korrupsion, njoftoi Departamenti Amerikan i Shtetit, më 27 janar.
“Radeta dhe Jojiq, derisa ishin deputetë të Parlamentit të Serbisë, korruptuan dhe frikësuan dëshmitarët e Gjykatës Penale Ndërkombëtare për ish-Jugosllavinë (ICTY), në mënyrë që ata të mos paraqisnin provat inkriminuese kundër liderit të Partisë Radikale Serbe, Vojisllav Sheshel, i cili më pas u dënua për krime lufte”, thuhet në deklaratën e zëdhënësit Ned Price.
Gjithashtu, thuhet se sjellja e Radetës dhe Jojiqit pengoi procesin gjyqësor dhe për këtë arsye Tribunali i Hagës lëshoi fletarrest ndërkombëtar për ta. Kjo sjellje, siç thuhet, kërcënoi stabilitetin rajonal dhe ndikoi negativisht në interesat e ShBA-së.
Në deklaratë theksohet se vendimi i ShBA-së konfirmon “angazhimin në luftën kundër korrupsionit që dëmton interesin publik, pengon prosperitetin ekonomik të partnerëve dhe kufizon aftësinë e qeverive për t’iu përgjigjur në mënyrë efektive nevojave të qytetarëve”.
Siç thuhet në deklaratë, ShBA-të mbështesin demokracinë dhe sundimin e ligjit në Serbi dhe vazhdojnë të kërkojnë llogari për ata që keqpërdorin pushtetin publik për përfitime personale.
Siç thuhet, sanksionet përfshijnë edhe djalin e Petar Jojiqit, Gojko Jojiq. Sanksionet, siç u përmend, u vendosën sipas dispozitës 7031 të Ligjit për buxhet të Departamentit të Shtetit, i cili ndalon individët e sanksionuar të hyjnë në ShBA.
Në tetor 2012, Tribunali i Hagës akuzoi Petar Jojiqin dhe Vjerica Radetën se kishin ndikuar te dëshmitarët e prokurorisë në procesin gjyqësor në Hagë kundër liderit të partisë së tyre, Vojisllav Sheshel, duke i bindur ata përmes kërcënimeve, shantazheve dhe ryshfetit, të ndryshonin deklaratat e tyre ose të mos dëshmonin.
Që nga viti 2015, kur Gjykata e Hagës u dërgoi fletarrestin e parë, autoritetet serbe kanë refuzuar arrestimin e Jojiqit dhe Radetës dhe dërgimin e tyre në Hagë.
Në vitin 2016, Gjykata e Lartë në Beograd vendosi se nuk ka baza ligjore për arrestimin dhe dërgimin e radikalëve në Hagë, sepse ligji kombëtar për bashkëpunimin me Tribunalin e Hagës parashikon detyrimin për të ekstraduar vetëm ata të akuzuar për krime lufte dhe jo ata që akuzohen për mosrespektim të gjykatës.
Në të njëjtën kohë, Serbia shprehu gatishmërinë e saj për të gjykuar Jojiqin dhe Radetën në gjykatat vendore.
Ky interpretim u refuzua në mënyrë të përsëritur nga gjykata në Hagë, duke theksuar se Beogradi zyrtar, sipas të drejtës ndërkombëtare, por edhe sipas ligjit vendor, ka detyrimin të bashkëpunojë edhe për rastet e shpërfilljes së gjykatës, ashtu siç kishte bërë edhe më parë.
