Lumir Abdixhiku lideri i LDK shkruan për Euroaktiv
Gjatë muajve të ardhshëm, përpjekjet për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë do të arrijnë një pikë kritike. Në kërkim të një përfundimi të suksesshëm, SHBA-ja dhe BE-ja duhet të mbështesin ankorimin e pakthyeshëm të Kosovës në Perëndim dhe të shmangin ndërhyrjet malinje nga Rusia dhe Kina, shkruan Lumir Abdixhiku.
Agresioni rus në Ukrainë dhe tensionet në veri të Kosovës kanë treguar cenueshmërinë e sigurisë evropiane. Si përgjigje, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian kanë vendosur sanksione të forta ndaj Rusisë; duke ndryshuar në të njëjtën kohë qasjen e tyre ndaj zgjerimit, duke e parë Ballkanin Perëndimor si një prioritet strategjik.
Përderisa i mirëpres përpjekjet e aleatëve tanë perëndimorë, SHBA-së dhe BE-së, për ta bërë Kosovën dhe Serbinë të përmirësojnë marrëdhëniet, Republika e Kosovës ka nevojë për të gjithë mbështetjen që mund të marrë nga miqtë dhe aleatët në ndjekje të integrimit në komunitetin euro-atlantik.
Kosova e pavarur ka lindur 15 vjet më parë. Populli ynë e ka fituar kombësinë e tij të merituar pas një lufte të gjatë për liri, pavarësi dhe demokraci. Kjo arritje nuk do të ishte e mundur kurrë pa mbështetjen e fortë diplomatike, ekonomike dhe ushtarake të aleatëve tanë perëndimorë.
Kombi ynë mbetet përgjithmonë mirënjohës duke mbrojtur vazhdimisht vendin e tij në mesin e komunitetit euroatlantik – si një vend i besimeve dhe vlerave të përbashkëta shumë kohë përpara rënies së Murit të Berlinit.
Kosova ka qenë një histori e jashtëzakonshme suksesi. Fatkeqësisht, këtë pikëpamje nuk e ka fqinji ynë verior, Serbia, e cila vazhdimisht ka minuar perspektivën e sigurisë në të gjithë rajonin.
Me luftën e vazhdueshme në Evropë dhe dëshminë se tensionet në veri të Kosovës mund të përshkallëzohen shpejt, aleatët tanë duhet të ndërhyjnë për të siguruar të ardhmen e kombit tonë dhe të gjithë rajonit.
Përderisa BE-ja e ka lehtësuar dialogun Kosovë-Serbi për një duzinë vjet tani, në Kosovë ka shqetësime se ky proces i gjatë dhe i zgjatur rrezikon të përjetësojë marrëdhëniet e tensionuara në rajon.
Për të parandaluar këtë, normalizimi i marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë duhet të bazohet në parimet themelore të njohjes reciproke të dy vendeve, duke respektuar plotësisht integritetin territorial të njëri-tjetrit.
Çdo gjë më pak se kjo do ta mbajë Kosovën në lëvizje të pezulluar. Përtej kësaj, anëtarësimi i Kosovës në aleancën e NATO-s duhet të jetë një hap i natyrshëm që përfundon tre dekadat e angazhimit perëndimor të vendit. Në fund të fundit, NATO ka qenë në Kosovë që nga qershori i vitit 1999; është koha e duhur që Kosova të jetë në NATO.
Lufta e Rusisë ndaj Ukrainës tregoi rëndësinë kritike të anëtarësimit në NATO për frenimin e agresionit dhe hapi një dritare mundësie për të forcuar sigurinë evropiane, veçanërisht në Ballkanin Perëndimor.
Me mbështetjen e administratës Biden për Kosovën dhe çështjen e anëtarësimit në NATO të Suedisë dhe Finlandës në qendër të vëmendjes, kjo është një mundësi e shkëlqyer për të avancuar interesat strategjike të Kosovës dhe Perëndimit, për të demonstruar unitet në komunitetin euroatlantik dhe për të ofruar një simbol se si një komb i ri mund t’i bashkohet aleancës që e ndihmoi atë të bëhej i pavarur.
Nga perspektiva e anëtarësimit në BE, edhe Kosova edhe Serbia kanë hyrë në rrugën e anëtarësimit. Serbia nuk po e bën këtë me mirëbesim. Si një kandidate e BE-së, Serbia këmbëngul në mosnjohjen e një vendi tjetër aspirant, Kosovën, dhe duke dështuar të harmonizojë politikat e saj të jashtme dhe të sigurisë me BE-në pas pushtimit rus të Ukrainës.
Si mundet BE-ja ta përqafojë Kosovën kur pesë anëtarë të BE-së nuk na kanë njohur ende si shtet të pavarur? Shpresoj se aleatët tanë mund t’i adresojnë këto pyetje, duke u angazhuar me vendet jo-njohëse në ndjekje të një rezolute në dobi të Kosovës, rajonit dhe Evropës në tërësi.
Në zhurmën dhe dramën e diplomacisë, politikanët mund të humbasin nga sytë pikëpamjet e njerëzve dhe përvojat e përditshme. Mungesa e sigurisë së vazhdueshme dhe perspektiva euroatlantike i përkeqësojnë problemet e përditshme që popullata e re e Kosovës – gjysma e së cilës janë nën moshën 25 vjeçare – i përjeton çdo ditë.
Kostoja e jetesës, zhvillimi ekonomik, shëndetësia dhe arsimi janë vetëm disa nga këto probleme. Të rinjtë tanë përqafojnë Perëndimin, por gjithashtu duhet të përballen me çështjet e përditshme që ndikojnë në jetën dhe pikëpamjen e tyre për botën.
Duke parë aleatët tanë të përqafojnë Kosovën do t’u dëshmonte atyre se besimi i tyre nuk është i pabazë.
Gjatë muajve të ardhshëm, përpjekjet për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë do të arrijnë një pikë kritike. Në ndjekje të një përfundimi të suksesshëm të dialogut, SHBA dhe BE duhet të mbështesin ankorimin e pakthyeshëm të Kosovës në Perëndim dhe të shmangin ndërhyrjet malinje nga Rusia dhe Kina.
Kjo mund të bëhet vetëm përmes një anëtarësimi të plotë në NATO. Për këtë qëllim, njohja formale e Kosovës nga të gjithë anëtarët e NATO-s dhe BE-së është një parakusht i domosdoshëm.
Vetëm duke përforcuar sigurinë e Kosovës, SHBA-të dhe BE-ja do të përmbushin prioritetet e tyre strategjike rajonale, do ta ndihmojnë kombin tonë të ri të lulëzojë dhe do të sigurojë stabilitetin evropian. E ardhmja e Kosovës është në rrezik. Ne duhet të ngrihemi përpara me aleatët tanë perëndimorë për ta siguruar dhe mbrojtur atë.
