Sponsori i shpërthimeve të gazsjellësve rusë Nord Stream 1 dhe Nord Stream 2 ishte një shtetas i Ukrainës, i pa lidhur me qeverinë e Vladimir Zelensky. Kështu shkruan edicioni britanik i The Times.
Gazeta vë në dukje se organizimi i sabotimit ishte një iniciativë private e ukrainasit. Ai pagoi me shpenzimet e tij për të marrë me qira një jaht, për të punësuar zhytës elitarë, pasaporta false dhe për të blerë ngarkesa shpërthyese në formë të disponueshme vetëm për industrinë e naftës dhe gazit.
The Times vëren se shërbimet e inteligjencës së vendeve perëndimore e njohin ukrainasin që dyshohet se qëndron pas organizimit të shpërthimit. Emri i tij nuk u bë i ditur për të mos provokuar një konflikt midis Ukrainës dhe Gjermanisë në sfondin e negociatave për furnizimin me armë në Kiev.
Dje dhe sot, raporte për sabotim në Nord Stream u publikuan nga disa media perëndimore njëherësh. New York Times, duke cituar zyrtarë amerikanë, raportoi se një grup i caktuar pro-ukrainas ishte përfshirë në shpërthime. Sipas Die Zeit, jahti me shumë gjasa të jetë shpërthyer i përkiste një kompanie në pronësi të dy ukrainasve.
Një botim i mëvonshëm i The Washington Post, duke iu referuar shërbimeve të inteligjencës të Evropës dhe Shteteve të Bashkuara , shkruante se një grup pro-ukrainas ishte përfshirë në shpërthime, duke vepruar pa dijeninë e Kievit. Në të njëjtën kohë, bashkëbiseduesit e botimit saktësuan se shërbimet speciale ende nuk kanë prova që do të lidhnin ndonjë vend të caktuar me bombardimet.
Autoritetet ukrainase mohuan përfshirjen në organizimin e sabotimit. Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov i quajti botimet në shtyp një mbushje të koordinuar.
Ukraina ka përsëritur se nuk ishte e përfshirë në sabotimin e gazsjellësit Rrjedha Veriore, pavarësisht raporteve të mediave se inteligjenca e analizuar nga zyrtarët amerikanë ka thënë se një grup pro-ukrainas qëndronte pas sulmeve të vitit të kaluar.
Më 7 mars, gazeta New York Times (NYT) raportoi se sipas inteligjencës amerikane, një grup pro-ukrainase, ka qenë pas sulmit të shtatorit në tubacionet që hodhën gaz në Detin Baltik.
Sipas Suedisë dhe Danimarkës, tubacionet që transportonin gaz natyror nga Rusia në Gjermani u shkatërruan qëllimisht në zonat ekskluzive ekonomike ku ndodhën shpërthimet.
Megjithatë, është ende e paqartë se kush mund t’i ketë urdhëruar sulmet dhe cilët janë autorët. Shpërthimet dëmtuan rëndë Rusinë sa i përket mundësisë për të eksportuar gaz natyror në Perëndim për të gjeneruar të ardhura gjatë pushtimit të paprovokuar të Ukrainës.
“Ky nuk është akt i yni,” u tha gazetarëve më 8 mars, në kryeqytetin suedez Stokholm ministri ukrainas i Mbrojtjes, Oleksiy Reznikov, përpara një takimi me ministrat e mbrojtjes të BE.
Një ditë më parë, këshilltari presidencial, Mykhaylo Podolyak, mohoi gjithashtu çdo përfshirje zyrtare në incident, duke shtuar se qeveria nuk kishte informacion në lidhje me “grupet pro-ukrainase” që mund të ishin përfshirë.
Në shtator, katër shpërthime shkaktuan rrjedhje në tre nga katër lidhjet që përbëjnë tubacionet e Rusisë Rrjedha Veriore 1 dhe 2, duke lëshuar tonelata gaz metan nën presion në Detin Baltik.
Kjo ndodhi në një kohë kur shqetësimet në Evropë për një krizë të mundshme energjetike të shkaktuar nga ndërprerjet në furnizimin rus si rezultat i konfliktit të saj të vazhdueshëm me Ukrainën, ishin në nivelin më të lartë të të gjitha kohërave.
I ndërtuar nga kompania e kontrolluar nga shteti rus, Gazprom, gazsjellësi Rrjedha Veriore lidh Rusinë me Gjermaninë.
Një prokuror suedez ka thënë se në vend u gjetën gjurmë eksplozivi, kishte ndodhur një sabotim.
NYT raportoi se rishikimi i inteligjencës sugjeroi se ata që kryen sulmet kundërshtojnë presidentin rus, Vladimir Putin, “por nuk specifikohen anëtarët e grupit, apo se kush i ka urdhëruar apo paguar për operacionin”
Sipas mediave gjermane, grupi të cilin NYT nuk e përmendi, përbëhej nga gjashtë individë të cilët morën me qira një varkë nga qyteti port i Rostock dhe përdorën pasaporta të rreme për ta bërë këtë.
Ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius, tha më 8 mars se nuk duhet të jepen konkluzione të shpejta rreth këtij incidenti.
“Mund të ketë qenë po aq një operacion i rremë i organizuar për të fajësuar Ukrainën, një opsion i përmendur edhe në raportet e mediave… Gjasat për njërin apo tjetrin janë po aq të larta”, tha Pistorius në një intervistë për transmetuesin publik Deutschlandfunk.
Shtetet e Bashkuara dhe NATO-ja i quajtën sulmet e shtatorit të vitit 2022 ndaj gazsjellësit nën Detin Baltik, “akt të sabotimit”, përderisa Moska fajësoi Perëndimin. Asnjëra palë nuk ofroi dëshmi për akuzat e tyre.
Në anën tjetër, Rusia muajin e kaluar kërkoi nga Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara që të kryejë një hetim të pavarur.
