Në një festë më 1 maj, përgjatë rrugës së makinës së Prokurorit të Përgjithshëm të Bullgarisë Ivan Geshev në zonën periferike Yarema pranë Sofjes, një mjet i fshehur pranë rrugës shpërtheu. Lartësia e zjarrtë që u ngrit në ajër ishte rreth pesë metra, u tha gazetarëve në atë kohë Borislav Sarafov, kreu i shërbimit hetimor kombëtar dhe zëvendësi i Geshev. Sipas tij, qëllimi i atyre që e bënë këtë nuk ishte të trembnin, por të vrisnin. Besohet se atentati dështoi vetëm sepse makina ishte e blinduar.
Pak ditë më parë, më 28 prill, ndërsa ishte në Kiev, Ivan Geshev bëri një deklaratë jashtëzakonisht të mprehtë. Në një intervistë ekskluzive për portalin factor.bg, ai tha: “Bullgaria është e detyruar të ndalojë Putinin nëse ai shfaqet në territorin e saj dhe ta transferojë atë në Gjykatën Ndërkombëtare Penale. Sot isha në Bucha dhe Borodyanka – ju duhet të shikoni ndërtesat e shkatërruara të banimit dhe gjurmët e vrasjeve të civilëve për të kuptuar se ne nuk mund të lejojmë kthimin në kohët më të errëta në historinë e njerëzimit.” Për fat të keq, vazhdoi Geshev, tha se ne jemi prapa partnerëve tanë evropianë dhe nuk kemi bërë pothuajse asgjë për të identifikuar dhe konfiskuar pronat dhe kapitalin e oligarkëve dhe politikanëve rusë të lidhur me regjimin e Kremlinit. I pyetur nëse është i shqetësuar që veprimet e prokurorisë bullgare kundër spiunazhit dhe operacioneve hibride ruse “nuk kalojnë pa u vënë re në Moskë”,
Geshev bëri thirrje për pjesëmarrjen aktive të Bullgarisë në hetimin e krimeve që lidhen me agresionin rus në Ukrainë. Më vete, duhet theksuar, tha ai, se “prokuroria bullgare ka ndërmarrë hapa aktivë për shumë vite për t’iu kundërvënë shërbimeve të inteligjencës ruse në vend. Këtë e dëshmojnë hetimet dhe reagimi diplomatik që pasoi. Dhe këtu përsëri ne mund të jemi të dobishëm për kolegët tanë nga Ukraina”.
Në të njëjtën intervistë, Prokurori i Përgjithshëm i Bullgarisë bëri të qartë se Prokuroria e Lartë Administrative e vendit kishte iniciuar shqyrtimin e masave specifike të marra nga institucionet kompetente në lidhje me sanksionet evropiane të vendosura pas shpërthimit të luftës ruse në Ukrainë. Këto aktivitete përfshijnë kontrollin e zbatimit të sanksioneve ndaj individëve dhe subjekteve të listuara në rregulloret përkatëse të BE-së. Sipas portalit Euractiv.com, në Bullgari, Agjencia Kombëtare e të Ardhurave është përgjegjëse për vendosjen e sanksioneve, e cila nuk ka nxjerrë asnjë akt të vetëm në lidhje me zbatimin e sanksioneve gjatë tetë viteve të fundit. Autoritetet bullgare nuk guxojnë, nuk duan, nuk kanë mundësi dhe nuk kanë zhvilluar procedura për aplikimin e sanksioneve”, ka komentuar këtë rrethanë Ruslan Stefanov .nga ana bullgare analitike “Qendra për Studimin e Demokracisë”, ndërsa faqja investigative bird.bg në prillin e vitit të kaluar zbuloi emrat e disa rusëve që zotërojnë prona të paluajtshme në Bullgari, veçanërisht në Detin e Zi, përmes të afërmve të tyre, si. si dhe ata emrat e të cilëve janë përfshirë në listat e sanksioneve. Midis tyre janë Sergei Chemezov, CEO i Rostec dhe anëtar i bordit të partisë Rusia e Bashkuar; Maksim Topilin, deputet i Dumës së Shtetit, i cili më parë ka mbajtur poste të ndryshme në qeveri; Vladimir Pligin, deputet i Dumës Shtetërore nga Rusia e Bashkuar; Deputeti i Dumës së Shtetit nga Një Rusi e Drejtë Alexei Chepa.
Duke i bashkuar të gjitha këto fakte, Dimitar Popov, një nga analistët më autoritativ të portalit factor.bg, shkruan: “Sipas versionit tim, sulmi terrorist (kundër Geshev) u organizua nga dy qendra – qarqet oligarkike bullgare me degë në Beograd dhe Dubai. (nënkupton, përkatësisht, bankierin Cvetan Vasilev dhe oligarkun Vasil Bozhkov ,), nga njëra anë dhe Kremlini nga ana tjetër. Cili është përfitimi i atentatit për oligarkët e ofenduar? Sigurisht që kjo është hakmarrje dhe një paralajmërim për gjyqtarët e tjerë që të kenë kujdes se kë gjykojnë. Oligarkët kanë para për të paguar për një vrasje të shtrenjtë dhe të rrezikshme, guximin për ta bërë këtë dhe besimin për t’i shpëtuar. Por pse mendoj se ka një gjurmë ruse në këtë sulm? Sepse përfitimet për Rusinë janë aq të dukshme sa edhe një hetues rusofil nuk mund t’i injorojë ato.”
Në përgjithësi, vazhdon autori, “Kremlini po ndjek planin e tij për tërheqjen e Bullgarisë nga NATO dhe BE. Faza e tij e parë u përfundua me sukses falë përpjekjeve dyvjeçare të Presidentit Radev, këshilltarëve të tij rusë dhe idiotëve ndihmës që shpërbënë shtetin bullgar dhe , në kaosin që pasoi, lemë rusin të hyjë në strehën tonë, në mënyrë që ai të zgjedhë lirisht delet për tryezën e tij. Pas zgjedhjeve të 2 prillit, filloi faza e dytë e planit. Ngjarja e parë u quajt “Marshi për Paqe” , në të cilën mijëra rusofilë, duke valëvitur flamuj dhe postera rusë në mbështetje të agresionit rus, tentuan të provokojnë përplasje. Mbi Prokurorinë e Përgjithshme duket si një ngjarje e fazës së dytë të planit rus, dhe këtë herë qëllimi i saj është arritur: kundërshtarët dhe mbështetësit e Geshev kapin njëri-tjetrin për jakë,Bisedimet për krijimin e një qeverie kanë ngecur”.
Atentati i dështuar ndaj Ivan Geshevit (është e panevojshme të thuhet se, siç ndodh pothuajse gjithmonë në raste të tilla, ka pasur politikanë dhe gazetarë që e kanë deklaruar si inskenim) me energji të përtërirë kujtoi se vetë figura politike e Prokurorit të Përgjithshëm shkakton refuzim në pjesë e shoqërisë bullgare. Duke bërë që Këshilli i Lartë Gjyqësor ta emërojë atë në vitin 2019 si Prokuror të Përgjithshëm në baza jo alternative (dikur kjo shkaktoi protesta të dhunshme në vend), Geshev, sipas qarqeve demokratike, minoi pavarësinë e gjyqësorit, dhe tani ai po e pengon me çdo mënyrë reformimin e saj.
Shumë analistë perëndimorë pajtohen se, në përgjithësi, “Bullgaria është në një krizë ekzistenciale”, siç tha e përjavshmja britanike The Spectator. Ashtu si Rusia e Putinit, thuhet në artikull, Bullgaria është kthyer në një shtet mafioz. “Ajo ka rrëshqitur në një autokraci të drejtuar nga një elitë politike që ka anashkaluar një gjyqësor të pavarur dhe ka përjetësuar një kulturë të mosndëshkimit. Bullgaria drejtohet nga një kleptokraci autokratike dhe oligarkë që kanë kaluar nga homologja e KGB-së, Agjencia e Sigurisë Kombëtare, në privatizim i aseteve fitimprurëse shtetërore Ky shtet ka një ngjashmëri të habitshme me Rusinë në vitet e para të sundimit të Putinit, kur sundimi i ligjit u përdor për të ndjekur penalisht biznesmenët që kundërshtonin axhendën e tij politike.Duke pasur parasysh lidhjet historike me Rusinë,
Sipas raportit të prillit “Gjendja e Mbrojtjes dhe Forcat e Armatosura të Bullgarisë në vitin 2022”, i cili u miratua dhe u publikua nga Këshilli i Ministrave të Bullgarisë, ushtria ruse po kryen krime sistematike lufte në Ukrainë dhe quhet agresion ushtarak rus. një kërcënim i menjëhershëm për paqen globale. Në të njëjtën kohë, duhet të mbahet mend se të gjithë anëtarët e qeverisë aktuale kalimtare, e cila miratoi raportin, u emëruan nga presidenti Rumen Radev, i cili njihet për qëndrimin e tij pro Kremlinit. Sipas dokumentit, lufta çoi në zgjerimin e sabotimit hibrid rus kundër vendeve të NATO-s dhe BE-së. “Qëllimi i këtyre veprimeve ka për qëllim kryesisht krijimin e destabilizimit të brendshëm politik dhe kundërshtimit publik; pengimi i miratimit të vendimeve për të forcuar potencialin parandalues dhe mbrojtës të Unionit; reduktimin e solidaritetit dhe mbështetjes për Ukrainën dhe ofrimin e ndihmës ushtarake në kohë dhe efektive; varësia e vazhdueshme nga furnizimet ruse me energji, thotë raporti. “Bullgaria gjithashtu iu nënshtrua ndikimit sistematik hibrid rus, duke përfshirë një ndërprerje të njëanshme të furnizimit me gaz, për të ndikuar në miratimin e vendimeve strategjike kombëtare sovrane.” Përpjekjet indirekte të Rusisë për të krijuar një zonë tjetër destabiliteti, duke përfituar nga problemet dhe kontradiktat ekzistuese. në Ballkan, ka luajtur një rol shkatërrues, shkruajnë ata Në veçanti, “potenciali për destabilizimin e Bosnjë-Hercegovinës mbetet si rezultat i nismave separatiste të liderëve të serbëve të Bosnjës, të mbështetur nga Kremlini. Ndikimi i fortë rus mbetet gjithashtu në Serbi”.Nikolai Milkov . Paralelisht me veprimet agresive ushtarake të Rusisë, tha ai, ne po përballemi me një rritje të paprecedentë të sulmeve të ndryshme hibride që synojnë të minojnë qëndrueshmërinë e Bullgarisë dhe rrjedhimisht vlerat dhe proceset tona demokratike.
Duke folur në konferencën “Kundërveprimi ndaj aktiviteteve hibride ruse” organizuar në kuadër të Forumit të Sigurisë së Sofjes, ministri tha: “Agresioni rus, i cili po zhvillohet në afërsi me kufijtë e Bullgarisë, është një shkelje e rëndë e rendit juridik ndërkombëtar. Rusia përdor një arsenal të plotë teknologjish hibride, instrumentalizimin e furnizimeve të transportuesve të energjisë dhe ushqimeve bazë, aktivitetet kibernetike për të kontrolluar teknologjitë e ndjeshme, një rritje të paprecedentë të propagandës që synon destabilizimin e brendshëm politik të shoqërive tona – duke provokuar pakënaqësi dhe duke reduktuar solidaritetin me Ukrainën.” Sipas tij, e gjithë kjo ka sjellë një ndryshim rrënjësor të situatës së sigurisë.
Megjithatë, deklaratat serioze të institucioneve shtetërore dhe anëtarëve të kabinetit nuk e pengojnë aspak Kremlinin që të vazhdojë të ngacmojë estabilimentin bullgar. Ambasadorja ruse në Bullgari Eleonora Mitrofanova ka bërë diçka të paimagjinueshme në praktikën moderne diplomatike. Në një bisedë me një intervistuese popullore, me pafajësi të dukshme, ajo tha se për cilën parti do të votonte në zgjedhjet parlamentare të 2 prillit, nëse do ta kishte një mundësi të tillë. Natyrisht, doli të ishte partia ultra-nacionaliste, hapur pro-Kremlinit Vozrozhdenie, iniciativa e profilit të lartë të së cilës është miratimi i një ligji për “agjentët e huaj” në Bullgari. Arsyeja kryesore e simpatisë për liderin e partisë Kostadin Kostadinov, i cili me zell flet nga pozicione antievropiane, ambasadori e quajti “qasjen e tij të balancuar në politikën e jashtme”.
Fjalët e ambasadorit u komentuan nga Ministria e Jashtme bullgare. Shefi i departamentit, Nikolai Milkov, e cilësoi atë që tha Mitrofanova si përpjekje për të ndërhyrë në punët e brendshme të vendit dhe shkelje të Konventës së Vjenës për Marrëdhënie Diplomatike. Megjithatë, pyetja retorike e publicistit Dimitar Popov, e cituar tashmë më lart, “a do t’u lëmë rusëve dhe kolonës së pestë të tyre mundësinë për të bërë diçka pa u ndëshkuar në vendin tonë, apo do ta mbyllim përfundimisht këtë derë?” mbetet pa përgjigje./Kosovatimes/
