Mesazhi kritik i sotëm i Sekretarit Amerikan të Shtetit, Anthony Blinken, ishte një përgjigje ndaj faktit se qeveria e Kosovës emëroi kryetarë të zgjedhur të komunave në katër komuna me shumicë serbe në veri të Kosovës, tha Daniel Server, profesor në Shkollën e Studimeve të Avancuara Ndërkombëtare në Universitetin Johns Hopkins.
Siç tha ai, “popullsia serbe pothuajse tërësisht i bojkotoi zgjedhjet, nën presionin e Beogradit”. Amerikanët i mbështetën zgjedhjet pa kritikuar Beogradin, por më pas kundërshtuan marrjen e detyrave të kryetarëve (shqiptarë)”.
Përderisa senatori Chris Murphy pretendoi se lëvizja e Kurtit ishte e papritur, kryeministri i Kosovës e bëri të ditur këtë dy ditë më parë, tregon Server.
Kujtojmë se Blinken ka reaguar ndaj ngjarjeve të sotme në Kosovë në Twitter me fjalët: “Ne dënojmë fuqishëm veprimet e Qeverisë së Kosovës që përshkallëzojnë tensionet në veri dhe rrisin jostabilitetin. I bëjmë thirrje kryeministrit Aljbin Kurti që menjëherë të ndalojë këto masa të dhunshme dhe të rifokusohet në dialogun e udhëhequr nga BE-ja”.
Asnjë dënim i lëvizjes së Serbisë
Autobusët e serbëve nga Kosova sot pa problem kanë mbërritur në Beograd për takimin e presidentit Vuçiq të mbajtur mbrëmjen e sotme. Në të njëjtën kohë, Beogradi vendosi forcat e tij të armatosura në gatishmëri, e cila është në kundërshtim të qartë dhe të qartë ndaj marrëveshjes së normalizimit të sponsorizuar nga BE-ja, të cilën gjoja e pranoi presidenti serb, kujton Server.
Ai mobilizoi edhe “banditë e tij në veri të Kosovës për të penguar fizikisht ardhjen e kryetarëve të zgjedhur”.
Nga SHBA-të nuk ka pasur asnjë dënim për lëvizjet e Serbisë, por vetëm dënim për Kosovën, thekson profesori amerikan.
“Uashingtoni në thelb braktisi çdo pretendim të neutralitetit dhe miratoi disa nga prioritetet e Beogradit si të tijat.” Kjo vlen jo vetëm për emërimin e kryetarëve të komunave, por edhe për Unionin e propozuar të Komunave Serbe në Kosovë dhe nismën e Ballkanit të Hapur që Serbia po promovon për të zgjeruar kontrollin e saj mbi serbët në vendet fqinje. Mbështetja e synimeve etno-nacionaliste të Beogradit për “botën serbe” është bërë politika e Uashingtonit në Ballkan.
Kurti e ka logjikën, por a ka aftësi?
Nuk jam, thotë ai, i njohur me mendimin aktual të kryeministrit Kurti për çështjen specifike të kryetarit.” Por ai është një liberal demokrat i vendosur që beson në të drejta të barabarta sipas ligjit. Ai është gjithashtu ajo që unë do ta quaja një sovranist. Kurti beson se Kosova duhet të sillet si shtet sovran. Këto dy karakteristika e bëjnë një veprim logjik emërimin e kryetarit.
Megjithatë, vetëm logjika nuk mund të diktojë politikën. Mundësitë gjithashtu vlejnë. Ato janë të kufizuara në dy mënyra: Kosova ka një forcë të kufizuar policore në dispozicion për t’u marrë me dhunën serbe kundër kryetarëve të komunave, dhe me sa duket mbështetje shumë e kufizuar ndërkombëtare për vendosjen e tyre. Një vend i vogël si Kosova nuk mund të lejojë të veprojë pa vetëdije për kufizimet e veta”.
Amerikanët kanë aftësi, por u mungon logjika
Amerikanët mund t’ia vështirësojnë jetën Kurtit. Por pozicionit të tyre i mungon logjika, sipas Server. “Si i mbështesni zgjedhjet dhe jo rezultatet e tyre legjitime? Si i përkrahni të drejtat e barabarta por kundërshtoni emërimin e zyrtarëve të zgjedhur për shkak të përkatësisë së tyre etnike?
Si e dënoni veprimin e policisë për të mbrojtur kryetarët e zgjedhur, por jo rebelët që i sulmuan? Si pretendoni se marrëveshja e normalizimit, e cila përfshin premtimin për të mos përdorur forcën ushtarake, është ligjërisht e detyrueshme, por nuk e pengon Serbinë të mobilizojë forcat e saj të armatosura në përgjigje të konfliktit politik në Kosovë?”, pyet profesori i shquar amerikan.
“Shtetet e Bashkuara pretendojnë se janë për të drejta të barabarta dhe respekt për sovranitetin dhe integritetin territorial të të gjitha shteteve ekzistuese në Ballkan”. Është e nevojshme të nxirren përfundime logjike”, përfundon Server.