Dejan Iliq, bashkëpunëtor i portalit Peščanik dhe redaktor në kompaninë botuese Fabrika knjiga, tha se edhe pse që nga fillimi i agresionit kundër Ukrainës, Bashkimi Evropian ka kërkuar që Serbia të vendosë sanksione ndaj Rusisë, nuk ka pasur pasoja për një vit, “që tregon qartë se BE-ja mbështet regjimin e Vuçiqit”.
“Nga njëra anë keni Rusinë që kryen krime në Ukrainë, por nga ana tjetër keni BE-në, e cila është në aleancë me regjimin në Serbi gjatë gjithë kohës. Kështu që unë nuk e kuptoj se si dikush mund të thotë se ju po zgjidhni midis Rusisë dhe BE-së. Në këtë moment nuk do të zgjidhja as njërën, as tjetrën, sepse nuk shoh se si BE-ja po ndihmon për të ndryshuar diçka këtu”, tha Iliq.
Ai tha se ndikimi i Rusisë në Serbi është i dukshëm, por gjithashtu ka një mungesë të dukshme të vullnetit të qeverisë dhe opozitës për të dënuar sulmin e Rusisë ndaj Ukrainës.
Nuk është e vërtetë që vetëm partitë e ekstremit të djathtë janë kundër vendosjes së sanksioneve kundër Rusisë dhe se vetëm ato mbrojnë një aleancë me Rusinë. Partia Popullore po merr pjesë në protestat aktuale në Serbi dhe dëgjoni se çfarë thonë përfaqësuesit e tyre – ata janë absolutisht kundër vendosjes së sanksioneve kundër Rusisë”, thotë Iliq.
Sipas tij, gjithçka që po ndodh tani në Serbi në kontekstin e luftës në Ukrainë është “pasojë e trashëgimisë së luftërave të viteve 1990”.
“Përshtypja ime është se ne ende nuk kemi hequr dorë nga synimet e luftës të viteve 1990. Ne presim çdo mundësi të re për të rihyrë në një betejë të re dhe të përpiqemi përsëri të marrim atë që nuk e morëm në vitet nëntëdhjetë. Kjo ka të bëjë edhe me Bosnjën dhe Hercegovinën, edhe me Kosovën. Dhe atëherë kur pyet veten pse Rusia ka një ndikim të tillë në Serbi – sepse dikush e sheh se është e përshtatshme që ata të mund të ripërtërijnë historinë tonë”, beson Iliq.
Redaktorja e të përjavshmes NIN, Vesna Maleshiq, tha se ndikimi i mediave ruse në Serbi është i madh, por shtoi se është shumë më e rrezikshme që mediat vendase të ndikohen fuqishëm nga ai narrativë.
“Është gjithashtu e trishtueshme që një numër i madh i gazetarëve tanë kanë pasur përvojën e luftës në vitet nëntëdhjetë, e megjithatë ata flasin për luftën në Ukrainë me një indiferentizëm të tillë”, tha Vesna Malishiq.
Kryetarja e Lëvizjes Evropiane në Serbi, Jelica Minic, tha se raporti i BE-së për Serbinë është “gjithnjë e më i ashpër”, por shtoi se raportet e fundit nuk mbështesin protestat aktuale kundër dhunës.
Kur bëhet fjalë për ndikimin rus në Serbi, Minic thotë se “gjëja më e trishtueshme” është se të gjithë ata që mbështesin Rusinë nuk e dinë se çfarë lloj vendi është.
“Ata nuk dinë të jetojnë në Rusi”. Ata nuk e dinë se cilat janë problemet në Rusi. Rusët që vijnë tek ne janë shumë të befasuar se sa pak njerëzit tanë dinë asgjë për Rusinë. Pak njerëz ishin fare në Rusi. Nga vjen një dashuri e tillë”, tha Minic.
Sa dominues është ndikimi rus në Serbi, shkencëtari politik dhe gazetari Boris Varga shpjegoi nga përvoja personale. Kur e regjistruan një fëmijë në klasën e parë të shkollës fillore, në fasadën e asaj shkolle panë “kryqe kelte” raciste dhe neonaziste, ndërsa në zyrën e pedagogut dhe psikologut ishte varur një foto e presidentit rus Vladimir Putin.
“Ky është një person kundër të cilit tashmë është ngritur një aktakuzë ndërkombëtare për rrëmbim të fëmijëve dhe gjenocid”, tha Varga.
Para turmës në forum iu drejtua edhe Anastasija Murcenska nga organizata “Bëj mirë”, e cila kujtoi krizën me të cilën po përballet populli ukrainas dhe ftoi qytetarët që të dhurojnë para përmes ambasadës së Ukrainës në Serbi.