Rusia nuk do të jetë në gjendje të dalë nga kriza nëse vazhdon të ndërtojë ekonominë “sipas rregullave”, tha biznesmeni Oleg Deripaska në një takim të Klubit Stolypin, raporton RBC .
Që situata të fillojë të ndryshojë për mirë, duhet një model tjetër – me një politikë të parashikueshme, garanci për investitorët dhe besim mes shtetit dhe biznesit. Miliarderi e quajti atë “ekonomia e ofertës”.
Sipas këtij koncepti, çelësi i rritjes ekonomike është stimulimi i ofertës dhe jo i kërkesës agregate. Parimet bazë të politikës përkatëse makroekonomike përfshijnë uljen e taksave mbi prodhimin, reduktimin e rregulloreve qeveritare, stimulimin e shpenzimeve kapitale dhe investimet në kapitalin njerëzor dhe teknologjinë.
Deripaska vuri në dukje se burimet e Rusisë janë varfëruar, kështu që opsioni i tij është “e vetmja rrugëdalje”. “Ndërtimi i një ekonomie, një mjedisi ligjor, institucional “sipas koncepteve” është një rrugë drejt askund. Një element i rëndësishëm i “ekonomisë së ofertës” është t’u ofrojë sipërmarrësve mundësi të tjera. <…> Pse na duhet një krizë e re? Burimet e shtetit janë varfëruar. Ka pasur suksese, por janë të përkohshme”, tha biznesmeni.
Si shembull i problemeve me garancitë që shteti nuk mund t’i jepte, ai përmendi situatën me asetet e investitorëve rusë të bllokuara për shkak të sanksioneve. Në nëntor 2022, Banka Qendrore i vlerësoi ato në 5.7 trilion rubla (600 miliardë dollarë me kursin aktual të këmbimit).
“Nëse nuk krijon kushte për sipërmarrësit, ky është një dekadë e humbur për ta. Plus, aksionet janë skandaloze. Njerëzit do të investonin nëse do të kishte garanci”, theksoi Deripaska.
Më herët ai i bëri thirrje Bankës Qendrore të ulë normën bazë në 4% për të mbështetur bizneset dhe për të dhënë kredi të lira për ekonominë. “Për një luftë të suksesshme duhen investime, për të zgjeruar kërkesën, është e nevojshme të rritet ndërtimi, hipotekat, norma duhet të ishte në nivelin 4% për një kohë të gjatë”, tha miliarderi .
Në mars, Deripaska tha se modeli i kapitalizmit shtetëror që Kremlini kishte ndërtuar për dy dekada po shembet dhe burimet për financimin e ekonomisë ishin afër shterimit. Sipas biznesmenit, i cili është në listën e sanksioneve amerikane që nga viti 2018 dhe të cilin autoritetet amerikane e konsiderojnë një nga oligarkët më të afërt me presidentin Vladimir Putin, situata është “shumë e vështirë” dhe do të mbetet e tillë të paktën deri në vitin 2025.
Deripaska beson se planet për të transferuar ekonominë në binarët e planifikimit shtetëror dhe kontrollit shtetëror janë të dënuara me dështim, si dhe një përpjekje për të jetuar në izolim nga bota. “Nuk do të ketë para vitin e ardhshëm,” paralajmëroi ai. “Do të na duhen investitorë të huaj”.
Më herët, Putin foli gjithashtu për nevojën për të kaluar në një “ekonomi të furnizimit”. Sipas tij, një model i tillë “jo vetëm reagon ndaj kushteve të tregut dhe merr parasysh kërkesën, por e formon atë vetë”. Putin specifikoi se “ekonomia e furnizimit” përfshin një grumbullim në shkallë të gjerë të forcave dhe shërbimeve prodhuese, zhvillimin e teknologjive të avancuara, krijimin e objekteve të reja industriale moderne dhe industri të tëra.
Në të njëjtën kohë, në sfondin e rritjes së deficitit buxhetor për shkak të luftës në Ukrainë, autoritetet duan të mbledhin 300 miliardë rubla nga bizneset e mëdha në formën e një pagese një herë. Ndryshimet përkatëse në Kodin Tatimor do të hyjnë në fuqi në vitin 2024, por Ministria e Financave është në pritje të kontributeve në fund të këtij viti, duke siguruar përfitim për ata që paguajnë para afatit.
Në qershor, kreu i departamentit, Anton Siluanov , tha se shteti do të vazhdojë të ndërmarrë hapa për të tërhequr qiranë natyrore dhe ekonomike nga biznesi. Nga ana tjetër, Ministri i Zhvillimit Ekonomik Maxim Reshetnikov dhe ndihmësi i presidentit Maxim Oreshkin e quajtën kundërproduktive për ekonominë rritjen e barrës tatimore për bizneset, pasi një hap i tillë do të “minonte investimet”.
Kryetarja e Bankës Qendrore, Elvira Nabiullina, vuri në dukje se “atëherë është e nevojshme të shkurtohen kostot”. “Duhet të vendosni ose njërën ose tjetrën. Nuk ka rrugë tjetër”, tha ajo.