Kompanitë amerikane dhe gjermane ishin taksapaguesit më të mëdhenj të huaj në Rusi gjatë vitit të parë të luftës ruse të agresionit kundër Ukrainës, pretendon një institut ekonomik nga Kievi, shkruan Deutsche Welle (DW) . Çfarë do të thotë në të vërtetë numri i tyre?
Tatimpaguesit më të mëdhenj të huaj në Rusi vijnë nga Shtetet e Bashkuara dhe Gjermania.
Kompanitë amerikane dhe gjermane janë ende duke financuar në mënyrë indirekte shtetin rus, pavarësisht nga lufta e agresionit të Rusisë kundër Ukrainës. Ky është mesazhi bazë i studimit të Shkollës Ekonomike të Kievit. Sipas ekonomistëve ukrainas, më shumë se dy të tretat e kompanive gjermane që ishin aktive në Rusi para luftës janë ende atje – 262 në total.
Biznesi me duhanin, mallrat e konsumit dhe makinat po lulëzon
Bëhet fjalë kryesisht për cigare, mallra të konsumit si ushqime, artikuj higjienike apo produkte të tjera të përditshme, si dhe makina me të cilat kompanitë e huaja arritën shitjet më të larta në Rusi në vitin 2022.
Duke parë listën e kompanive aktive në Rusi, shfaqen emra të njohur si Philip Morris, Japan Tobacco, Pepsi, Danon, Mars, Procter and Gamble, si dhe koncerni gjerman Metro. Përveç Metro, në listën e dhjetë kompanive të huaja me xhiro më të madhe dhe taksapagues të mëdhenj nuk ka asnjë kompani tjetër gjermane.
“Alpinistët e shkallëve” të Kinës janë mbresëlënës: prodhuesit e makinave Chery, Haier, Geely dhe Haval ishin ndër dhjetë kompanitë e huaja me rritjen më të lartë të shitjeve në 2022.
Sipas studimit, firmat e huaja në Rusi në vitin 2022 do të kenë shitje prej 214 miliardë dollarësh dhe fitime prej 14 miliardë dollarësh. Sipas përllogaritjeve të autorëve të studimit, ata i kanë paguar organeve tatimore ruse 3.5 miliardë dollarë në emër të tatimit mbi fitimin. Duke bërë këtë, ata “kontribuuan në financimin e përpjekjeve të luftës së Kremlinit”, shkruajnë autorët.
Në vitin 2022, vetëm kompanitë me bazë në BE gjeneruan një xhiro prej 75 miliardë dollarësh dhe paguan 594 milionë dollarë taksa të korporatave.
Dy të tretat e të gjitha taksave mbi të ardhurat e korporatave të kompanive të BE-së që ishin aktive në Rusi në vitin 2022 lidheshin me kompanitë gjermane. Qarkullimi i tyre vitin e kaluar ishte 23 miliardë dollarë, ndërsa në Rusi ata paguanin 402 milionë dollarë tatim fitimi.
Ekonomistët e Kievit i bazojnë llogaritjet e tyre në të dhënat e kompanisë dhe informacionet nga burimet zyrtare ruse.
Megjithatë, autorët e studimit pranojnë se në rastin e të gjitha aktiviteteve të shqyrtuara, ato janë biznese të ligjshme që nuk preken nga sanksionet. Këto argumente i deklarojnë edhe kompanitë perëndimore. “Biznesi ynë me Rusinë “përmbush plotësisht kërkesat e sanksioneve të BE”, sipas një deklarate nga gjigandi gjerman i shitjes me pakicë Metro.
Shifrat reale vetëm në vitin 2023
Michael Harms, drejtor i përgjithshëm i Komitetit Lindor të Shoqatës Gjermane të Biznesit, tha për DW se shumë kompani gjermane që atëherë janë larguar nga tregu rus ose janë në proces të tërheqjes. Kjo veçanërisht prek kompanitë e mëdha me të ardhura të larta. Dy prodhues makinash, Volkswagen dhe Mercedes Benz, kanë shitur që atëherë biznesin e tyre rus.
“Por tërheqja nga tregu kërkon kohë dhe durim.” Marrëdhëniet ekonomike gjermano-ruse kanë ndryshuar tashmë në mënyrë dramatike. Në vitin 2022, eksportet gjermane në Rusi janë pothuajse përgjysmuar. Madje, importet nga Rusia kanë rënë me 90 për qind që nga fillimi i vitit 2023. Sigurisht, këto të dhëna nuk janë ende të dukshme në statistikat për vitin 2022”, vëren Harms.
Të ardhurat e Rusisë ka të ngjarë të jenë edhe më të larta
Por këto 3.5 miliardë dollarë që kompanitë e huaja kanë derdhur në arkat e Vladimir Putin në emër të taksave, nuk janë të gjitha. Autorët e studimit theksojnë se shteti rus përfiton nga tatimi mbi të ardhurat që u paguhet punonjësve të kompanive të huaja, por edhe nga të ardhura të tjera, si tatimi mbi vlerën e shtuar. “Kjo është vetëm maja e ajsbergut dhe ndoshta një nënvlerësim domethënës i shpenzimeve totale të taksave,” shkruajnë autorët ukrainas të studimit.
Sa të rëndësishme janë miliardat e taksave?
“Shumë komentues perëndimorë vlerësojnë se Putini po bën miliarda në tregtinë e jashtme për të financuar pushtimin, falë çmimeve të larta të mallrave, sanksioneve të dobëta perëndimore dhe shmangies së sanksioneve,” tha Jeffrey Sonnenfeld, një ekonomist në Universitetin Yale në SHBA, në një artikull të 30 qershorit. për revistën Time.
Megjithatë, për shkak të kufizimit të çmimit të naftës nga komuniteti ndërkombëtar, të ardhurat janë në rënie të madhe. Të ardhurat nga eksportet e naftës mund të mbulojnë më së shumti kostot e prodhimit – nëse ato i mbulojnë fare, shkruan Sonnenfeld. “Çmimet e energjisë si nafta dhe gazi natyror janë më të ulëta sot se sa ishin para pushtimit, siç janë gruri, druri, metalet dhe pothuajse çdo mall që prodhon Rusia.”
Shpesh neglizhohet se Putini po financon pushtimin e tij në Ukrainë jo vetëm duke “eksportuar lëndë të para në vendet fqinje ose duke shmangur sanksionet, por edhe duke ‘kanibalizuar’ ekonominë ruse”, thekson Sonnenfeld. Ai tregon për vlerësimet e analistëve të cilët deklarojnë se lufta në Ukrainë i kushton Kremlinit rreth një miliard dollarë në ditë.
Si një diktator autoritar me akses në më shumë se 70 për qind të ekonomisë së Rusisë, Putinit nuk do t’i mbesin kurrë paratë, argumentoi Sonnenfeld në një artikull të Time, të cilin ai e shkroi bashkë me kolegun e tij në Yale, Stephen Tian. Putini gjithmonë mund të “gjeni para nën divan (…) ose të zhvasë para për një sanduiç nga fëmijët e tjerë (d.m.th. oligarkët) gjatë pushimeve të mëdha në shkollë”, shkruajnë ekonomistët amerikanë nga Yale për aftësitë financiare të Putinit.
