Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan parashtroi një kusht të ri për anëtarësimin e Suedisë në NATO: ai kërkoi “t’i hapte rrugën Turqisë për në BE”.
Erdogan bëri të ditur gjendjen e tij vetëm pak orë para samitit të NATO-s në Vilnius. Ai premtoi të shprehë të njëjtin qëndrim në një takim me kryeministrin suedez Ulf Kristersson dhe sekretarin e përgjithshëm të NATO-s Jens Stoltenberg.
“U bëj thirrje atyre vendeve që e kanë bërë Turqinë të presë për më shumë se 50 vjet në derën e BE-së. Së pari, t’i hapim rrugën Turqisë drejt BE-së dhe më pas do t’i hapim rrugën Suedisë drejt NATO-s, siç kemi bërë tashmë për Finlandën”, tha presidenti turk përpara se të nisej për në Vilnius (cituar nga Reuters ) .
Erdogan nuk specifikoi se çfarë saktësisht nënkuptonte me “hapjen e rrugës” drejt BE-së.
Zëdhënësja e Komisionit Evropian Dana Spinant tha se dy procese të ndryshme nuk duhet të lidhen: pranimi i Suedisë në NATO dhe pranimi i Turqisë në Bashkimin Evropian. “BE ka një proces shumë të strukturuar të zgjerimit dhe ka një sërë hapash shumë të qartë”, u tha ajo gazetarëve në Bruksel, sipas Bloomberg.
Më herët, Erdogan kërkoi që autoritetet suedeze t’i dorëzojnë Ankarasë anëtarë të Partisë së Punëtorëve të Kurdistanit, një grup që Turqia, BE dhe SHBA e konsiderojnë terrorist. Si pjesë e një marrëveshjeje vitin e kaluar, Stokholmi ra dakord të heqë ndalimin e shitjes së armëve në Turqi dhe të ndryshojë ligjet e saj kundër terrorizmit. Javën e kaluar, një gjykatë në Stokholm dënoi një shtetas turk për tentativë zhvatjeje në emër të PKK, e dënoi me katër vjet e gjysmë burg dhe urdhëroi dëbimin e tij pas vuajtjes së dënimit.
Turqia është përpjekur të anëtarësohet në BE që nga vitet 1980. Negociatat zyrtare filluan në vitin 2005, por prej kohësh kanë ngecur. Arsyet e mosmarrëveshjes janë të drejtat e njeriut në Turqi, pavarësia e gjyqësorit dhe eksplorimi i burimeve të energjisë nga Ankaraja në ujërat e kontestuara rreth Qipros.
Suedia aplikoi për t’u anëtarësuar në NATO vitin e kaluar, së bashku me Finlandën, pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia. Për shkak të vështirësive në arritjen e një marrëveshjeje midis Ankarasë dhe Stokholmit, Finlanda iu bashkua bllokut më vete dhe u bë anëtare e plotë e aleancës në prill të këtij viti. /Kosovatimes/