Gjatë takimit të fundit në Bruksel, partnerët kryesorë perëndimorë të Malit të Zi paralajmëruan presidentin malazez Jakov Milatoviq , si dhe disa politikanë malazezë dhe përfaqësues me ndikim të sektorit joqeveritar, me të cilët biseduan përmes misioneve diplomatike gjatë njëzet ditëve të fundit në Podgoricë. se kryeministri Dritan Abazovic e ka humbur kredibilitetin politik, sepse ka thyer premtimet e shumta të dhëna, veçanërisht në lidhje me bashkëpunimin në fushën e sigurisë dhe ruajtjen e të dhënave konfidenciale të shkëmbyera në kuadër të bashkëpunimit me NATO-n.
Ky informacion ishte një alarm i kuq për Abazovicin që, pavarësisht largimit të tij të afërt nga posti i kryeministrit, të përpiqej me të gjitha mjetet të mbajë levat kryesore për kontrollin mbi sektorin e sigurisë – në Agjencinë e Sigurisë Kombëtare përmes mikut të tij të ngushtë, të diskutueshëm. Inspektori i Përgjithshëm i ANB-së, Artan Kurti , por edhe në Ministrinë e Punëve të Brendshme dhe të Mbrojtjes me ndihmën e shokut të partisë, zyrtarit të Urës, Filip Adžić .
Burimet e Pobjedës bëjnë me dije se gjatë tetë muajve të fundit Abazovic, Adžić dhe Kurti krijuan një rrjet të brendshëm të njerëzve besnikë ndaj tyre, në pozita të ndryshme brenda sektorit të sigurisë.
Krijimi i rrjeteve te brendshme
Kryeministri në largim ka hartuar kohë më parë një plan për të vënë nën kontrollin e tij Drejtorinë e Inteligjencës dhe Sigurisë (OBD) në kuadër të Ministrisë së Mbrojtjes dhe nën kontrollin e njerëzve të zyrës së tij, përveç ANB-së dhe Ministrisë së Brendshme.
Pobjeda ka njoftuar qysh në janar se kryeministri në largim – me ndryshimin e Ligjit për Mbrojtjen, i cili i zgjeroi kompetencat e ANB-së për të përfshirë mbrojtjen e shtetit – e “zyrtarizoi” përpjekjen e tij për të zgjeruar ndikimin e tij në të gjithë sektorin e sigurisë.
Megjithatë, akti ligjor i qeverisë së tij është ende në procedurë parlamentare dhe pyetja është nëse mbledhja e re e Kuvendit, si dhe qeveria e re, do të deklarohen fare për këtë.
Ndryshe nga ndryshimet në ligj, për të cilat ai kishte nevojë për mbështetjen e parlamentit, që definitivisht nuk mund ta ketë tani, akti për sistemimin e vendeve të punës në Agjencinë e Sigurisë Kombëtare tashmë ka përfunduar dhe është miratuar nga qeveria e Abazoviqit.
Sistematizimi si lev ndikimi
Hartimi teknik i aktit të sistematizimit ishte i ngarkuar nga ushtruesi i detyrës së drejtorit të atëhershëm të ANB-së, Boris Bato Miliq , i cili u emërua në atë pozitë nga Qeveria më 8 tetor të vitit të kaluar me sugjerim të Dritan Abazoviqit, një ditë pasi Savo Kentera u emërua. u shkarkua në një seancë elektronike, ndërsa konferenca ndërkombëtare “2BS Forum” në Budva ishte ende duke vazhduar.
Vetëm dy orë para shkarkimit, sipas burimeve të Pobjedës nga konferenca në Budva, Abazoviç i premtoi drejtpërdrejt ambasadores së SHBA-së, Judy Reising Rajnka, se nuk do të bënte dredhi në krye të ANB-së, “e cila bashkëpunon aq mirë me partnerët tanë të huaj. “.
Si shumë herë më parë, Abazovic mashtronte aleatët perëndimorë të Malit të Zi. Kentera u shkarkua shprehimisht, para syve të partnerëve perëndimorë, në mes të dy aksioneve madhore që ANB nën kontrollin e tij drejtoi në bashkëpunim me shërbimet e huaja të inteligjencës: ekspozimin e rrjetit rus të agjentëve në Ballkanin Perëndimor, por edhe skemën shtetërore të kontrabandës së cigareve, për të cilën Abazovic nuk ishte i informuar deri në ditën kur filluan arrestimet e para.
Me largimin e Kenterës, aksioni për ekspozimin e rrjetit të spiunëve rusë në Mal të Zi u ndërpre, por operacioni për mbulimin e kontrabandës shtetërore të duhanit nuk pati sukses dhe disa muaj më vonë – pas provave të siguruara kryesisht nga anëtarë të shërbimit inteligjent britanik. – është arrestuar një mik i ngushtë i Dritan Abazoviqit dhe një zyrtar i Urës së tij – drejtoresha e Drejtorisë së të hyrave dhe doganave Rada Millosheviq.
Kush i kontrollon kontrolloret: Kurti dhe Abazoviq
Por e gjithë kjo nuk e ndikoi Abazoviqin në planet e tij ambicioze.
Kështu, më 18 maj të këtij viti, Qeveria e Malit të Zi – pa marrë më parë mendimin e Kuvendit të Malit të Zi – emëroi Boris Miliqin drejtor të Agjencisë për Siguri Kombëtare për një mandat pesëvjeçar.
Në ndërkohë, Miliq, në bashkëpunim të ngushtë me Kurtin – i cili ka kryer rreth njëzet kontrolle të brendshme të punonjësve në ANB – ka miratuar akt për sistemimin e vendeve të punës në këtë shërbim.
Tashmë, pas informacioneve të fundit nga Brukseli dhe Uashingtoni dhe “devijimit” perëndimor nga Abazoviq dhe ekipi i tij, gjithçka po përshpejtohet.
Teksa po afrohet fundi i qeverisjes së Dritan Abazoviqit, të cilës i ishte votuar mosbesimi nga parlamenti më 19 gusht të vitit të kaluar, në ANB po bëhet “rekrutimi masiv”.
“Po punësojnë me volum. Pothuajse çdo ditë bëhet testimi i personave të rinj. Është e pabesueshme se kë sjellin të gjithë në Agjenci” , thekson një nga bashkëbiseduesit e Pobjedës nga Agjencia.
Burimi i kësaj gazete tregon se vetëm gjatë 40 ditëve të fundit në ANB janë punësuar së paku 30 persona, të cilët më parë janë “kontrolluar” nga Miliq dhe Kurti.
Kështu po përshpejtohet kolapsi i sistemit të sigurisë në Mal të Zi.
Shemjba e sistemit
Shërbimi sekret malazez praktikisht është shembur që nga dhjetori i vitit 2020, kur një njeri i besuar nga Kisha e Serbisë, një kuadër pro-serb dhe pro-rus mori përsipër – avokati nga Kotorri, Dejan Vukshiq, i cili së fundi u emërua këshilltar i tij nga i riu. Presidenti i Malit të Zi, Jakov Milatoviq, gjithashtu shumë i afërt me këtë organizatë fetare, por edhe me forcat politike proserbe dhe proruse në Mal të Zi.
Që atëherë, Agjencia e Sigurisë Kombëtare është shndërruar në postë të Agjencisë së Sigurisë dhe Informacionit të Serbisë (BIA), por edhe të agjentëve të ndryshëm rusë në vendin tonë. Kjo u shfaq në mënyrë shumë bindëse gjatë aksioneve të ANB-së gjatë ngjarjeve të Belvederes më 3, 4 dhe 5 shtator 2021, kur ishin njerëzit besnikë të Vukshiqit ata që sfiduan agjentët e BIA-s për të vëzhguar terrenin në Cetinje.
Pas rënies së qeverisë pro-serbe dhe proruse të Zdravko Krivokapiqit dhe formimit të minoritetit Dritan Abazovic, situata në ANB u stabilizua deri diku kur më 5 maj të vitit të kaluar Savo Kentera, një njeri i besuar nga partnerët perëndimorë. , u emërua në krye të saj.
Mirëpo, “administrata e Kenterës” zgjati vetëm pak – deri në fillim të tetorit të vitit të kaluar, kur u emërua Boris Milić, operativ i cili që nga dita e parë u vu në shërbim të forcave të reja politike proserbe dhe proruse. që fitoi zgjedhjet e 2020.
Siç dëshmojnë për Pobjedën operativë me përvojë në ANB, “nuk dihet më se kush punon për kë dhe për interesa të kujt, as kush i ‘thyen qafën’, dhe shërbimi është i ‘mbushur’ me njerëz pa dije, që e kanë marrë vendin e punës pa kontrolle të duhura dhe i cili në kushte normale nuk do të mund të punësohej as në publik, aq më pak në policinë sekrete”.
Ndonëse me ndihmën e Kurtit po ndërton një rrjet besnik agjentësh, burimet e Pobjeda theksojnë se Abazovic – meqë humbet pushtetin dhe ndikimin politik – ka gjithnjë e më pak njerëz të cilëve u beson dhe mbështetet, kështu që tani ai dëshiron të sjellë një pak më shumë nga njerëzit e tij në shërbim.
Megjithatë, interesa kanë edhe aktorë të tjerë politikë dhe falë sistemimit të Abazoviqit, siç thonë burimet e Pobjeda, “të gjithë duan të punësojnë sa më shumë të tyret derisa të formohet qeveria e re dhe shumica parlamentare”.
“Kisha e Serbisë përfshin bashkëpunëtorët e saj, por edhe partitë e mbledhura rreth ish-Frontit Demokratik pro-serb dhe prorus. Këtu nuk dihet më kush punon për kë dhe kush kundër kujt”, pohojnë burimet e Pobjedës .
E gjithë kjo shkakton një nervozizëm të konsiderueshëm te Abazovic, dyshimi i tij rritet, madje edhe ndaj njerëzve besnikë.
“Fatkeqesit ne parajase”
Sidomos që nga koha kur ish-njeriu i parë i ANB-së dhe përkrahës besnik i Kishës së Serbisë, Dejan Vukshiq, u emërua këshilltar i Jakov Milatoviqit. Këshilltarit të ri presidencial iu dha shprehimisht akses në të dhënat më të klasifikuara, që do të thotë se Vukshiq do të jetë shumë i informuar për të gjitha zhvillimet në sektorin e sigurisë. Krahas gjithë kësaj, Vukshiq e kujton mirë se ishte Abazoviq ai që e shkarkoi nga posti i drejtorit të ANB-së.
A do të thotë kjo se ai do të fillojë të “godit” njerëzit e Abazovicit dhe nëse, për shembull, Artan Kurti do të jetë i dëshirueshëm për njëfarë bashkëpunimi me këshilltarin e presidentit, veçanërisht pasi inspektori i përgjithshëm i ANB-së u mburr se kishte marrë teknologjinë më moderne nga Izraeli. mbikëqyrje për nevojat e ANB.
Këtë pyetje po e bën këto ditë edhe Abazoviqi, ndaj përmes dy bashkëpunëtorëve ka urdhëruar që të kontrollohen kontaktet e shumta të Kurtit, nga e cila del në përfundimin se kryeministri në largim po bëhet mjaft dyshues ndaj miqve që i ka emëruar në disa poste të rëndësishme.
“Trëndafilat nuk po lulëzojnë” as në raportet mes krerëve të ANB-së dhe njeriut të parë të shërbimit inteligjent ushtarak, Janko Çir Lakoviq, drejtor i Drejtorisë së Inteligjencës dhe Sigurisë në Ministrinë e Mbrojtjes (OBD), ish-punonjës i Agjencia e Sigurisë Kombëtare.
Në dhjetor të vitit të kaluar, portali M njoftoi se menaxhmenti i ri i ANB-së, i udhëhequr nga Boris Miliq, dhe me iniciativën e kryeministrit në largim Dritan Abazoviq, vendosi kontrollin mbi Shërbimin Informativ Ushtarak.
Sipas informacioneve të Pobjedës, gjatë tre muajve të fundit Lakoviq është përplasur me Kurtin në terren, para së gjithash për shkëmbimin e të dhënave konfidenciale, por edhe për vlerësimin e personave të caktuar në sektorin e sigurisë.
Drejtoria e Inteligjencës dhe Sigurisë jep vlerësimin dhe miratimin përfundimtar kur bëhet fjalë për kalimin e municioneve dhe armëve përmes Malit të Zi, i cili ka shkaktuar gjithnjë dyshime dhe kujdes të veçantë, jo vetëm nga pushteti ekzekutiv, por edhe nga partnerët e huaj, ndaj kontrolli i ky shërbim ka një rëndësi të madhe.
Një nga arsyet pse në një kohë Ministrja e Mbrojtjes Olivera Injac kërkoi, dhe qeveria e Zdravko Krivokapiqit miratoi shkarkimin e Aleksandar Saranoviqit, ushtrues detyre i drejtorit të OBD-së në atë kohë, ishte – mosrespektimi i “direktivave të veçanta nga në krye të qeverisë”.
Më 5 mars 2021, Pobjeda shkroi se Sharanoviq vendosi të jepte dorëheqjen, sepse nuk donte të zbatonte urdhrat e ministrit Injac për të dhënë vlerësime negative të sigurisë për disa oficerë të ushtrisë. Zhvillimi i mëvonshëm i situatës tregoi se Sharanoviqi u bë pengesë për disa lobe të fuqishme interesi, sepse ai nuk donte të nënshkruante me nënshtrim pëlqimet zyrtare për disa “operacione tranziti të municioneve dhe armëve” përmes territorit të Malit të Zi, me vlerë disa milionë euro në vit. .
Pas shkarkimit të Saranoviqit, Ministria e Ekonomisë, e drejtuar nga Jakov Milatoviq, dha miratimin për kontigjentin e diskutueshëm në tranzit, në pronësi të një kompanie nga Serbia.
Pobjeda nuk mundi të merrte konfirmim nga të paktën dy burime të pavarura nëse kreu aktual i shërbimit të inteligjencës ushtarake refuzoi gjithashtu disa urdhra nga kreu i ANB-së apo qeveria e Abazovic.
“Kanë bërë maksimumin kundër Lakoviqit, veçanërisht Artan Kurtit. Ata të dy nuk e kanë as komunikimin e detyrueshëm profesional ”, ka thënë një burim për Pobjeda nga ANB.
Kur kurorezohet pushteti
Në pritje të rezultatit politik, mbledhjes së re të parlamentit dhe formimit të qeverisë së re, konfliktet ndizen në krye të sektorit të sigurisë malazeze.
Problemi më i madh është pa dyshim kryeministri në largim Abazoviq. Në Perëndim, ai humbi mentorët të cilët, si Gabriel Escobar, e mbështetën atë në shumë veprime. Uashingtoni ka tërhequr qartë një “vijë të kuqe”. Mendoj se kjo është arsyeja pse, pas takimit mes kryeministrit malazez dhe të dërguarit special të SHBA-së për Ballkanin Perëndimor në Dubrovnik, Abazoviç as nuk ka postuar në Twitter.
Duke qenë se ata gjithashtu treguan një largim të qartë nga lideri i Urës në Bruksel, Abazovic tani po përpiqet të mbajë kontrollin mbi ekipin që krijoi gjatë vitit të kaluar në sektorin e sigurisë dhe që deri vonë ishte absolutisht besnik ndaj tij.
Megjithatë, nëse ai nuk ka më fuqinë për të kontrolluar levat e pushtetit, Abazoviç me të drejtë mund të frikësohet se koha kur ai mund të kontrollojë situatën po mbaron.
Dejan Vukshiq do të jetë në posedim të të gjitha sekreteve shtetërore
Dejan Vukshiq, këshilltar për siguri dhe mbrojtje i Presidentit të Malit të Zi, Jakov Milatoviq, ka marrë leje për të hyrë në të gjitha informacionet e klasifikuara, ka konfirmuar Agjencia e Sigurisë Kombëtare për Pobjeda.
“Kështu, Vukshiq do të jetë sërish në posedim të të gjitha sekreteve shtetërore. Dhe ai tashmë ka krijuar një komunikim intensiv me njerëzit e tij në Agjenci”, thonë burimet e Pobjeda.
Ky avokat nga Kotorri hyri në sektorin e sigurisë si anëtar i Kishës së Serbisë dhe Frontit Demokratik pro-serb dhe prorus, pasi këto forca fituan zgjedhjet e vitit 2020. Në dhjetor të atij viti, ai u emërua ushtrues detyre i drejtorit të ANB-së dhe u shkarkua në maj të vitit 2022 pas rënies së qeverisë së Zdravko Krivokapiqit dhe konstituimit të një të reje – pakicës Dritan Abazovic.
Gjatë mandatit të tij, policia sekrete malazeze u vu plotësisht në shërbim të interesave serbe dhe ruse dhe u lidh me agjentët e saj.
Vukshiq, para se të merrte pozitën udhëheqëse në ANB, ishte bartës i listës së DF në zgjedhjet lokale në Kotorr, pas së cilës u zgjodh kryetar i Kuvendit të Komunës së Kotorrit.
Emërimi i Vukshiqit në krye të këtij institucioni nuk ishte befasi për operativët me përvojë të ANB-së, sepse kishin shumë informacione për të dhe lidhjet e tij me Kishën e Serbisë dhe agjentët rusë.
Portali M nga Podgorica në dhjetor të vitit të kaluar publikoi një artikull me titull “Dosja bashkëpunuese e Dejan Vukshiqit është ende në Kraljevë”, nga një autor anonim që firmos me pseudonimin “Profesionalac”, dhe që është punonjës i ANB-së.
“Professionalac” filloi të botojë tekste për zhvillimet në Agjenci menjëherë pas emërimit të Vukshiqit në dhjetor 2020, pasi operativët janë përpjekur furishëm të zbulojnë identitetin e tij.
Ai shkruante në dhjetor të vitit 2022 se “Marrëdhënia e Vukshiqit me shërbimin serb nuk është e djeshme, por e kohëve të kaluara studentore, në fillim të viteve 1990, kur u rekrutua si student i Fakultetit Juridik të Prishtinës nga Radovan, një operativ. i Departamentit të atëhershëm të Sigurisë Shtetërore (RDB) të Serbisë Ivanoviq”.
Ai pohon se “detyra e bashkëpunëtorëve të Vukshiqit ishte të jepnin informacione për kolegët studentë, veçanërisht të identifikonin ata që mbështesin pikëpamjet e opozitës në atë kohë, të cilët nesër mund të angazhohen në parti që ishin kërcënim për pushtetin e atëhershëm aktual”.
Pas ngjarjeve në Kosovë, siç tha ai, arkivat e Qendrës së SDB-së në Prishtinë janë zhvendosur në Kraljevë, duke përfshirë edhe dosjen bashkëpunuese të Vukshiqit, e cila gjendet edhe sot.
Në tekst thuhet gjithashtu se përfshirja “spiunazhi” i Vukshiqit nuk ka përfunduar me mbarimin e studimeve, por se ai ka vazhduar të punojë për shërbimin serb “sipas të ashtuquajturës. problemet e brendshme, gjegjësisht ndaj armiqve të regjimit të asaj kohe, të cilit i përkisnin pjesë të Kishës Ortodokse Serbe dhe shoqata dhe organizata ekstreme serbe”.
“Professionalac” ka shkruar edhe se si Vukshiq ka tentuar disa herë të punësohet në policinë sekrete malazeze, por ai është refuzuar, sepse e kanë ditur se ai ishte bashkëpunëtor i shërbimit serb.
