Rreth 200 mijë rusë, të cilët nuk kanë nevojë për vizë, shkuan në Serbi pas shpërthimit të luftës në Ukrainë në fund të shkurtit 2022 dhe shumica u vendosën në Beograd, duke ndryshuar pulsin e qytetit, shkruan sot gazeta franceze Figaro.
“Ne jemi këtu për të filluar një jetë të re,” tha Maxim (48), i cili u largua nga Shën Petersburg dhjetorin e kaluar.
Maxim, një konsulent kompjuteri, tha se jeta në Rusi ishte bërë e padurueshme prej vitesh dhe shtoi se ai u largua nga vendi për shkak të luftës dhe frikës së mobilizimit, deklaroi Figaro në një raport të gjerë.
Sipas tij, Beogradi është një qytet me shumë kulturë, me njerëz të ngrohtë, mes Lindjes dhe Perëndimit.
“Ndihem rehat,” tha ai, dhe këtë ndjenjë e ndajnë shumë rusë tani në Serbi. Shumica janë njerëz më liberalë, me diploma, të ashtuquajturit nomadë dixhitalë, që kanë fuqi të madhe blerëse.
Kështu, u krijua një skenë krejtësisht e re kulturore në përgjigje të nevojave të tyre. Tashmë grupe muzikore ruse dhe shfaqje stand-up po shfaqen në sallat e koncerteve, ndërsa libraritë kanë vendosur rafte me libra në rusisht, shkruan gazeta franceze.
“Është krijuar një botë e tërë paralele, pasi rusët organizojnë festat e tyre, takohen në ahengje çaji, në shkollat e sapohapura të vallëzimit dhe sallonet e bukurisë”, shtoi gazeta.
Figaro tha se kjo prani filloi të ndryshojë opinionin e njerëzve në Serbi, të cilët kryesisht kanë pikëpamje të afërta me Kremlinin.
“Serbët i mirëpresin rusët sepse ata e shohin vendin tonë si një vend vëllazëror. Ne ndajmë traditën ortodokse. Por ata nuk janë të informuar për natyrën e regjimit rus. Unë, që e lashë Moskën jashtë pacifizmit në javën pas shpërthimit të luftës, jam shumë i befasuar. Sidomos kur sheh shkronjën Z (simboli i luftës ruse) të shkruar në mure”, tha një rus i quajtur Lav.
Lav tha se ai dhe gruaja e tij vijnë një herë në javë në ambientet e shoqatës Krokodil, për mësimin e serbishtes. Pikërisht aty, në lokalin e librarisë, që ndodhet afër Savës, anëtarët e Shoqërisë Demokratike Ruse (SDR) takohen çdo javë.
Peter Nikitin, një avokat rus, i cili jeton në Beograd që nga viti 2006, vlerësoi se ishte e nevojshme të hidhej një hap duke krijuar atë organizatë.
Kolektivi i aktivistëve të paqes po përpiqet të paralajmërojë serbët për atë që po ndodh realisht në Rusi, veçanërisht përmes shfaqjeve të artit publik në qendër të Beogradit.
Megjithatë, u bë e tepërt për regjimin autoritar të presidentit serb Aleksandar Vuçiq dhe Aleksandar Vulin, shefit të tij besnik të Inteligjencës (BIA). Vulin, hapur në anën e Kremlinit, që nga emërimi i tij dhjetorin e kaluar, ka ushtruar presion ndaj kundërshtarëve të Rusisë (Kremlinit) duke i spiunuar ata dhe duke e ndarë atë informacion me Moskën”, shkruan gazeta franceze.
“Pastaj i njëjti Vulin u mburr se kishte nënshkruar një marrëveshje me Rusinë për të luftuar kundër ‘revolucioneve me ngjyra'”. Javët e fundit, laku është shtrënguar. Më 13 korrik, Petar Nikitin, duke u kthyer nga pushimet, i është refuzuar hyrja në territorin e Serbisë, për shkak se BIA ka vlerësuar se ai paraqet rrezik për sigurinë kombëtare”, shtoi Figaro.
Petar Nikitin, një avokat rus, i cili jeton në Beograd që nga viti 2006, kaloi pothuajse 48 orë në aeroportin “Nikola Tesla” para se të kthehej në shtëpi, falë presionit të opinionit publik liberal serb.
Disa ditë më vonë, më 25 korrik, themeluesit të dytë të SDR, Vladimir Volohovski , i cili u arratis nga Shën Petersburg në fillim të luftës në Ukrainë, iu refuzua vazhdimi i lejes së qëndrimit në Serbi.
“Më thanë se jam në listën e personave që paraqesin kërcënim për sigurinë e brendshme”, tha Volohovsky, duke shtuar se denoncimin e ka bërë vetë.
Volochovsky, një ekspert i IT dhe kundërshtar i sundimit të presidentit rus Vladimir Putin, u vu në shënjestër të shërbimeve ruse të sigurisë në disa raste. Hera e fundit ishte në maj 2022. Më pas ai u dërgua në burg pasi anëtarët e autoriteteve ruse thyen derën e shtëpisë së tij dhe e plaçkitën plotësisht.
Ai u lirua disa orë më vonë, pa asnjë shpjegim. Volochovsky u largua menjëherë nga Rusia.
Rusët në Serbi besojnë se Vulin qëndron pas këtyre veprimeve kundër tyre, raportoi Figaro dhe kujtoi se më 13 korrik, autoritetet amerikane vendosën sanksione ndaj Vulin.
Vulin akuzohet se “përdor funksionet e tij publike për të mbështetur Rusinë, duke mundësuar aktivitete dashakeqe ruse që degradojnë sigurinë dhe stabilitetin e Ballkanit Perëndimor dhe duke i ofruar Rusisë mundësinë për të pasur ndikim në rritje në rajon”, shtoi gazeta franceze.
“Ne i themi jo luftës në Ukrainë dhe kërkojmë lirinë në Rusi”. Në çfarë mënyre jemi kërcënim”, pyeti Petar Nikitin gjatë një tubimi të përkrahësve të organizatës së tij më 30 korrik në qendër të Beogradit. Në tubim ishin rreth 100 demonstrues të cilët erdhën për të dënuar presionet e autoriteteve serbe mbi veprimet e asaj organizate ruse.
