Ndikimi i Evropës në Afrikë është në rënie. Gjermania po përpiqet të ecë në një drejtim të ri në politikën e saj afrikane – të bazohet në vlera, por pa paternalizëm, shkruan Deutsche Welle .
Samiti i parë Afrikan i Klimës u mbajt në Nairobi javën e kaluar: 54 vende afrikane, të cilat janë përgjegjëse për pothuajse katër për qind të emetimeve globale të dioksidit të karbonit (CO2), mbështetën fuqishëm reformën e sistemit financiar global dhe i bënë thirrje komunitetit ndërkombëtar që të mbështesë zgjerimin të burimeve të rinovueshme Energjisë.Këto kërkesa arritën në të ashtuquajturat vendet e veriut Global. Edhe në Gjermani, e cila mori pjesë në samit si mysafir. Është interesante se qeveria gjermane nuk ka bërë asnjë sugjerim të saj.
Ne qëllimisht nuk po nisim asnjë nismë të re gjermane në atë samit,” tha më herët Berbel Koffler, sekretari parlamentar i shtetit në Ministrinë Federale për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (BMZ). Pa iniciativa, edhe nëse lufta kundër ndryshimeve klimatike është një çështje qendrore e politikës së jashtme gjermane?
“Çështja është se vendet afrikane kanë diskutuar dhe paraqitur zgjidhjet e tyre,” tha Koffler në një konferencë për shtyp pas samitit. Gjermania thjesht dëshiron të dëgjojë dhe të ofrojë mbështetje aktive. Me një qëndrim të tillë, qeveria në Berlin i përgjigjet kritikave se Gjermania po vepron me shumë besim dhe se nuk i trajton në mënyrë të barabartë partnerët e saj afrikanë.
Kritikat pasuan, për shembull, kur ekipi i mediave sociale të Ministrisë së Jashtme gjermane përdori një emoji leopardi për të përshkruar vizitën e Ministrit të Jashtëm rus Sergei Lavrov në Afrikën e Jugut në fillim të këtij viti. Shumë akuzuan Ministrinë Gjermane për përhapjen e stereotipave për atë kontinent.
Drejtori i Përgjithshëm i Organizatës Botërore të Tregtisë, Ngozi Okonjo-Iweala gjithashtu tërhoqi vëmendjen për marrëdhënien e ndërlikuar javën e kaluar. Ajo citoi një diplomat afrikan në një konferencë të ambasadorëve: “Nëse flasim me Kinën, marrim një aeroport”. Nëse flasim me Gjermaninë, marrim një leksion”.
Rusia, Kina, Turqia – më mirë, më e shpejtë, më praktike
Por vendet afrikane kanë krijuar një besim të ri në vitet e fundit dhe nuk duan më të ligjërohen nga qeveritë evropiane. “Europianët duhet të jenë të vetëdijshëm për faktin se tani ka mundësi të tjera për vendet afrikane,” thotë Paul-Simon Handy nga Instituti për Studime të Sigurisë në Afrikën e Jugut. Tani Afrika është një lloj “tregu i hapur” ku ofertuesi më i lartë fiton kontratën.
Në këtë fushë, Rusia dhe Kina janë aktualisht më të mira se evropianët. Ata u ofrojnë partnerëve të tyre afrikanë pikërisht atë që u nevojitet. Në rastin e Rusisë, ndihma konkrete ushtarake- Dhe Kina ka investuar shumë në infrastrukturën e kontinentit. Kundëroferta: Evropa dhe SHBA-ja me projektet e tyre të ndërlikuara ekonomike që janë të lidhura me shumë kushte dhe ka një betejë të vazhdueshme me vonesat.
Afrika: një kontinent i mundësive për Gjermaninë
Gjermania duhet të investojë në stabilitetin strukturor të vendeve, thotë Paul-Simon Hendy në një intervistë për DW. “Investime në infrastrukturë: rrugë, ura, aeroporte. Kjo është ajo që vërtet duan vendet afrikane.” Investimet – jo këshilla të shëndosha.
Masat e shpallura nga Gjermania në samit tregojnë se mesazhi ka mbërritur edhe tek vendimmarrësit gjermanë. Në fushën e burimeve të rinovueshme të energjisë, për shembull, të dyja palët mund të përfitojnë. Me mbështetjen gjermane, Kenia në të ardhmen do të jetë në gjendje të prodhojë hidrogjen të gjelbër për të prodhuar plehra dhe kështu të kontribuojë në sigurinë ushqimore në Afrikën Lindore. Një nga fabrikat më të mëdha në botë të hidrogjenit të gjelbër do të ndërtohet në qytetin Namibian Lideritz – me pjesëmarrjen gjermane. Një pjesë e hidrogjenit më pas do të eksportohej në Gjermani.
Në të njëjtën kohë, bashkëpunimi mund të zgjerohet më tej, thotë Štefan Ruenhoff, deputet i Kristian Demokratëve (CDU) në Bundestag dhe kreu i grupit të punës së partisë opozitare gjermane për Afrikën. Përveç ndihmës tradicionale për zhvillim, ai mbron që qeveria gjermane të ofrojë stimuj në rritje për kompanitë gjermane për të investuar në Afrikë, veçanërisht në zhvillimin e burimeve të rinovueshme të energjisë.
“Është një mundësi e madhe për të dyja palët, si për vendet individuale afrikane në të cilat investohen, ashtu edhe për Gjermaninë, për kompanitë gjermane – për të krijuar tregje të reja shitjesh dhe për të përmirësuar realisht mbrojtjen e klimës ndërkombëtarisht,” thotë Ruenhof për DW.
Lamtumirë politikës së jashtme të bazuar në vlera?
Nëse interesat përkojnë, si p.sh në rastin e mbrojtjes së klimës, atëherë partneriteti është pothuajse i sigurt. Por, ç’të themi për vlerat mbi të cilat qeveria gjermane dhe disa partnerë afrikanë nuk bien dakord – për shembull, të drejtat e grave apo personave LGBT+? A do të thotë modestia e re e Gjermanisë një zhvendosje nga një politikë e jashtme e bazuar në vlera?
Štefan Ruenhoff beson se këtu mund të ndihmojë edhe diplomacia e tregtisë së jashtme. “Shumica dërrmuese e kompanive gjermane japin një kontribut të rëndësishëm për të sjellë standardet dhe vlerat tona në kontinentin afrikan.” Kështu kontribuojnë kompanitë gjermane në ndryshimet sociale.
Paul-Simon Handy gjithashtu beson se promovimi i të drejtave të njeriut është i rëndësishëm dhe i drejtë. Pyetja e vetme është se në çfarë forme. “A bëhet respektimi i vlerave kusht për diçka në këmbim?” A po vendosni ritmin sipas të cilit një vend duhet të adoptojë disa vlera? Nëse e bën këtë, atëherë po tregohesh paternalist”.
Më pak mësimdhënie, më shumë investime. Kjo do t’i lejonte Gjermanisë të fitonte pikë në Afrikë.