Granada: Takimi i koalicionit kundër Putinit

Deutsche Welle shkruan se çfarë duhet të sjellin takimet e Komunitetit Politik Evropian dhe Bashkimit Evropian .

Takimet e samitit në Granada, Spanjë, në një paketë të dyfishtë: së pari, këtë të enjte (5 tetor), mblidhen 47 vende evropiane – të gjitha përveç Rusisë dhe Bjellorusisë: “Komuniteti Politik Evropian”, i themeluar një vit më parë në Pragë, është një lloj të aleancës kundër sulmit rus në Ukrainë.

Më pas, të premten mbahet një samit joformal i 27 vendeve anëtare të Bashkimit Evropian, i cili përballet me një mal problemesh, në radhë të parë menaxhimi i migracionit.

“Takime me shpejtësi politike”

Në asnjë nga këto dy samite krerët e shteteve dhe qeverive nuk do të marrin ndonjë vendim zyrtar. Komuniteti politik europian, i nisur nga presidenti francez Emmanuel Macron, është një klub pa struktura fikse. Dhe kjo është një gjë e mirë, thotë Steven Blokmans nga Qendra e Brukselit për Studime Politike Evropiane (CEPS). Takimi i tretë i këtij komuniteti, pas Pragës 2022 dhe Kishinau-t në qershor të këtij viti, mund të përshkruhet si një “takim i shpejtë” politik. Asnjë axhendë, asnjë presion për të negociuar detaje, në grupe pune të qetë. Ka shumë mundësi për t’u takuar atje.

Krerët e shteteve dhe qeverive, të cilët zakonisht rrallë e shohin njëri-tjetrin, mund të bisedojnë me njëri-tjetrin atje, thotë politologia Vesela Cherneva nga Instituti Evropian për Politikë të Jashtme në Sofje. “Kjo i referohet në radhë të parë 20 vendeve që nuk janë anëtare të BE-së dhe që nuk takohen çdo muaj, si anëtarë të BE-së. Kjo është arsyeja pse ata kanë nevojë për një forum ku ata mund të flasin në nivelin e krerëve të shteteve dhe qeverive, dhe mendoj se kjo është shumë e dobishme”.

A do të takohet Azerbajxhani me Armeninë?

Për palët ndërluftuese, Azerbajxhanin dhe Armeninë – dhe të dyja do të përfaqësohen nga presidentët e tyre – samiti jozyrtar ofron, për shembull, mundësinë për të diskutuar një rrugëdalje nga kriza humanitare rreth Nagorno-Karabakut, ku 120,000 armenë u larguan pasi Azerbajxhani u pushtua ushtarakisht zonë.

Shkencëtari politik Steven Blokmans beson se duhet gjetur fjalë të qarta kur flitet me Azerbajxhanin. Mosmarrëveshjet territoriale në Evropë nuk duhet të zgjidhen me forcë, sado që të zbatohet për sundimtarin rus Putin, vlen edhe për presidentin e Azerbajxhanit Aliyev. “Nëse Azerbajxhani është në mënjanë në këtë kontekst, qoftë kështu.” Por të paktën pjesa tjetër e Evropës mund të tregojë se është e bashkuar në interpretimin e parimeve të veta themelore”.

Organizatorët e samitit në Granada në Sekretariatin e Këshillit të Ministrave në Bruksel nuk kanë mundur ende të konfirmojnë nëse do të ketë një takim mes presidentëve të Azerbajxhanit dhe Armenisë. Ndoshta me mbështetjen e Gjermanisë dhe Francës?

Diçka më shumë se një foto familjare?

Tema kryesore e komunitetit politik evropian do të jetë edhe një herë situata në Ukrainë dhe lufta e agresionit rus. Ende mbahet sekret nëse presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky do të udhëtojë personalisht në Granada.

Samiti i Pragës një vit më parë i dërgoi një sinjal të qartë Rusisë se Evropa është e bashkuar pas Ukrainës. Në Republikën e Moldavisë, mesazhi ishte se Evropa mbështet të gjithë rajonin, por edhe vendet vulnerabël si Moldavia. Dhe çfarë do të ndodhë në Granada, në Spanjë, larg në perëndim?

“Këtë herë, sigurisht, në këtë raund të tretë, është pak më e vështirë”, tha për DW eksperti politik Steven Blokmans. “Një foto e madhe familjare ndoshta nuk do të mjaftojë më për të dërguar një mesazh të fuqishëm.” Po bëhet gjithnjë e më e qartë se është e nevojshme të arrihen disa rezultate të prekshme në takimin e ardhshëm”.

A mund të shpresojë Ukraina për përparim në anëtarësimin në BE?

Gjatë një vizite në Kiev të hënën e kaluar, ministrat e jashtëm të BE lanë të kuptohet se në çfarë drejtimi mund të shkonte mesazhi nga samiti i dyfishtë në Granada. Ministrja e Jashtme gjermane Analena Berbock tha se zemra e Evropës rreh më fort në Ukrainën e vuajtur. Berbock njoftoi se “komuniteti evropian i lirisë” duhet të shtrihet nga Lisbona në Luhansk në Ukrainën lindore.

Në Ukrainë, kjo u kuptua pasi vendi kandidat po i afrohet me shpejtësi fillimit të negociatave të anëtarësimit me Bashkimin Evropian. “Po, mendoj se ka shumë gjasa që edhe Ukraina të marrë një datë për fillimin e negociatave në dhjetor”, thotë Vesela Çerneva. “Për Ukrainën, ajo shkon paralelisht me mbështetjen ushtarake dhe financiare.”

Dhe kjo do të diskutohet gjithashtu në të dy samitet. Si dhe të kuptuarit se një kryeministër miqësor me Rusinë mund të formonte një qeveri në Sllovaki. Dhe kjo mbështetje e SHBA mund të bllokohet për shkak të mosmarrëveshjes buxhetore në Kongres.

A do të bëjë BE-ja përparim në mosmarrëveshjen e migracionit?

Në samitin e mëvonshëm, joformal të 27 vendeve anëtare të BE-së, Presidenti i Këshillit të Bashkimit, Charles Michel, dëshiron të diskutojë çështje strategjike – autonominë evropiane, infrastrukturën, energjinë. Por, për shkak të rritjes së numrit të emigrantëve, Italia, si dhe vende të tjera, po ushtrojnë presion në rritje për të punuar në zgjidhjet afatshkurtra. Këshilltarët e Michel duan të kufizohen në “dimensionin e jashtëm” të migracionit, domethënë në bashkëpunimin me vende të treta si Turqia apo Tunizia, të cilat, nëse është e mundur, duhet të parandalojnë emigrantët të udhëtojnë në Evropë.

Por gjatë përgatitjeve për samitin u përhap lajmi se presidenti tunizian Sayed nuk dëshiron të zbatojë marrëveshjen e përfunduar së fundmi me BE-në, që do të thotë se Bashkimi ofron ndihmë ekonomike kundër ndalimit të emigrantëve. Kais Syed refuzon ndihmën ekonomike të rënë dakord afatgjatë në shumën 1.1 miliardë euro, duke e gjykuar atë si “bamirësi”.

Kryeministri italian Giorgio Meloni luajti një rol kyç në arritjen e kësaj marrëveshjeje me Tunizinë dhe tani pyetja është se si do të reagojë ajo. Një pakt i ri migracioni i BE-së me procedura më të shkurtra azili, më shumë dëbime dhe një çelës shpërndarjeje për të gjitha shtetet e BE-së është ende në punë, pasi Gjermania dhe Italia nuk mund të bien dakord për pikat kyçe.

A është BE gati për një raund të ri zgjerimi?

Në samitin e Bashkimit Evropian, Presidenti i Këshillit, Charles Michel, në fund dëshiron të fillojë një diskutim për reformat e Bashkimit në mënyrë që ai të jetë gati për pritjen e dëshiruar të gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor, si dhe Ukrainës dhe Moldavisë. . Michel thekson në letrën e tij të ftesës drejtuar krerëve të shteteve dhe qeverive se BE-ja duhet të jetë e qartë kur bëhet fjalë për pasojat e këtij hapi për anëtarët e rinj, por mbi të gjitha për BE-në.

“Është jetike që ne të rimendojmë dinamikën e ardhshme të Bashkimit, duke përfshirë proceset tona vendimmarrëse, të gjitha në mënyrë që të vazhdojmë të kemi garanci për suksesin tonë.” Pyetjet janë kritike: çfarë po bëjmë bashkë? Si vendosim? Si mund të kombinojmë financat dhe synimet nën një çati?”, thotë Michel.

Diskutimet mbi ndikimin e raundeve të reja të zgjerimit në buxhetin e BE-së do të jenë emocionuese. Nëse Ukraina do të anëtarësohej, dhe është vendi më i varfër në Evropë, vendet që tani marrin më shumë sesa i japin buxhetit të BE-së, si Hungaria apo Polonia, papritmas mund të fillojnë të japin më shumë për buxhetin e Bashkimit sesa marrin.