“Dua të të falënderoj, miku im, për atë që ke bërë”, i tha kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu presidentit rus Vladimir Putin në Kremlin rreth katër vjet më parë.
Fjalët e tij erdhën pasi Moska transferoi në Tel Aviv eshtrat e Zakari Baumel, një ushtar izraelit i cili është zhdukur në aksion që nga viti 1982 kur shpërtheu lufta e parë izraelito-libaneze.
Netanyahu nuk shprehu gjë tjetër veçse mirënjohje për Putinin, edhe pse ushtarët rusë që zbuluan eshtrat e Baumel po luftonin për presidentin sirian Bashar al-Assad, një nga aleatët më të ngushtë të Iranit, shkruan Al Jazeera English .
Por tani, ndërsa lufta është ndezur përsëri në Lindjen e Mesme, Netanyahu mund të ndiejë se “miku i tij i dashur” e ka goditur me thikë pas shpine.
Putini qëndroi i heshtur për tre ditë, duke mos i ofruar ngushëllime Tel Avivit dhe duke mos e telefonuar Netanyahun – edhe pse të paktën katër shtetas rusë u raportuan të vrarë dhe gjashtë të tjerë të zhdukur.
Ndërkohë, qëndrimi i Rusisë këtë javë e pengoi Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara të arrinte unanimitetin e nevojshëm për të dënuar Hamasin.
Së fundi, të martën, Putin theu heshtjen e tij – vetëm për të dënuar vdekjet “katastrofike” të civilëve dhe për të denoncuar hapat e Uashingtonit drejt një zgjidhjeje paqeje në Lindjen e Mesme.
“Ky është një shembull i gjallë i dështimit të politikës së Shteteve të Bashkuara për Lindjen e Mesme dhe përpjekjes për të monopolizuar një zgjidhje paqeje,” tha ai gjatë një takimi televiziv me kryeministrin irakian Muhammad Shia al-Sudani.
“Por për fat të keq, SHBA nuk ishte e shqetësuar për të kërkuar kompromise për të dyja palët dhe në vend të kësaj promovoi konceptet e veta se si duhet bërë dhe ushtron presion mbi të dyja palët,” tha ai.
Moska gjithashtu refuzoi të listonte Hamasin si një organizatë “terroriste” pas hapave të ngjashëm të ndërmarrë nga Franca dhe Bashkimi Evropian në fillim të kësaj jave.
Ne jemi në kontakt me të dyja palët në konflikt”, u tha gazetarëve të mërkurën zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov.
“Sigurisht, Rusia vazhdon të analizojë situatën dhe ruan pozicionin e saj si një komb që ka potencial për të marrë pjesë në procesin e ndërmjetësimit.”
“Përgjigja ruse ndaj sulmit terrorist flet shumë për simpatitë e vërteta të Putinit dhe ata nuk janë pro-izraelit”, tha për Al Jazeera Nikolai Mitrokhin nga Universiteti gjerman i Bremenit.
Rusia është një lojtar kyç në një koalicion joformal anti-perëndimor që përfshin Iranin, Korenë e Veriut dhe Kinën – dhe është përpjekur prej kohësh të “trondisë varkën perëndimore”, tha ai.
Është shumë e dobishme për Putinin të largojë vëmendjen dhe ndihmën ndërkombëtare, kryesisht amerikane, nga Ukraina, nga e cila presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka frikë sinqerisht”, tha Mitrokhin.
Zelensky tha të hënën se Rusia “është e interesuar të provokojë një luftë në Lindjen e Mesme, në mënyrë që një burim i ri dhimbjeje dhe vuajtjeje të mund të minojë unitetin botëror, të rrisë mosmarrëveshjet dhe kontradiktat dhe kështu të ndihmojë Rusinë të shkatërrojë lirinë në Evropë”.
“Ne shohim se si propagandistët rusë janë të gëzuar,” tha ai në një adresë video.
“Ne shohim se si miqtë iranianë të Moskës mbështesin hapur ata që sulmuan Izraelin.” Dhe e gjithë kjo është një kërcënim shumë më i madh nga sa e percepton bota aktualisht. Luftërat e kaluara botërore filluan me agresione lokale”.
Konflikti në Lindjen e Mesme mund të vonojë një zgjidhje në Ukrainë – dhe të ngrijë lidhjet kryesore ekonomike brenda Euroazisë, tha një ekspert nga Kievi.
“Por, më e rëndësishmja, perspektiva e stabilizimit në makro-rajon do të pengohej strategjikisht.”
Marrëveshja tashmë e vonuar e paqes midis Arabisë Saudite dhe Izraelit mund të kishte ndihmuar në krijimin e një qendre transporti midis Indisë, Lindjes së Mesme dhe Evropës, tha ai.
Qendra mund të nxisë integrimin më të afërt makroekonomik në Euroazi, diçka që bie ndesh me interesat e Moskës dhe Pekinit, tha ai.
“Nuk është e dobishme për Kinën, nuk është e dobishme për Rusinë,” tha Likhachev
Rusia dhe Hamasi
Pavarësisht spekulimeve të përhapura, asnjë provë nuk ka dalë për përfshirjen e drejtpërdrejtë të Moskës në sulmin e Hamasit ndaj Izraelit.
Por është në interesin e Putinit të përhapë konfliktin e ri në të gjithë Lindjen e Mesme, duke shpërqendruar Perëndimin dhe duke minuar ndihmën për Ukrainën, tha një ekspert i Euroazisë me qendër në Londër.
“Llogaritja e Putinit është të përshkallëzojë konfliktin, ta zgjerojë atë gjeografikisht dhe të përfshijë të gjithë popullsinë arabe të Lindjes së Mesme,” tha për Al Jazeera Alisher Ilhamov, drejtor i Due Diligence në Azinë Qendrore, një organizatë e shoqërisë civile.
