Në Tiranë 95 shtëpi botuese dhe dhjetëra autorë dhe përkthyes nga Shqipëria, Kosova Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi po marrin pjesë në Panairin e 26-të Librit.
Ky takim vjetor vlerësohet si një nga ngjarjet më të rëndësishme të kulturës dhe librit shqip.
Botuesit shprehen se kanë nevojë për më shumë mbështetje nga autoritetet shtetërore për zhvillimin e kulturës kombëtare.
Panairi i Tiranës është bërë tashmë takimi i përvitshëm i botuesve shqiptarë nga Tirana, Prishtina, Shkupi dhe Podgorica mes tyre si dhe me lexuesit e të gjithë moshave për më shumë se dy dekada.
Janë shfaqur aty një mori librash nga autorë shqiptarë dhe të huaj klasikë dhe modernë. Mes tyre ka edhe sprova të reja si libri dyghuhësh shqip e anglisht me esse “Rrathë” nga dr. Kleitia Vaso.
Ajo është doktore në letërsinë e krahasuar me studime të larta në SHBA dhe Poloni, e aktualisht pedagoge në Universitetin e Nju Jorkut në Shqipëri.
Autorja thotë se libri “Rrathë” me esse personale është edhe një dritare mbi letërsinë për lexuesin, që dëshiron të shohë me gjerë zhvillimet kulturore aktuale.
“Libri është në dy gjuhë, sepse përfshin edhe fëmijërinë time në Tiranë, ku jam rikthyer disa herë, si dhe edukimin, që është bërë kryesisht në SHBA, si dhe doktorimi në Poloni. Gati e ndjej si detyrë që duhet të shkruaj në të dy gjuhët; shqip, sepse është gjuha ime dhe anglisht, sepse është gjuha e shkollimit tim. Libri “Rrathë” jep një shpjegim të botës time, për të kuptuar veten dhe secilin vend ku kam jetuar nga këndvështrimi i secilit vend ku jam zhvendosur. Pra, të kuptosh një vend duke e parë nga një vend tjetër”, thotë Kleitia.
Panairi është një sfidë e vërtetë nga pikëpamja e organizimit për Shoqatën e Botuesve të Shqipërisë.
Botuesit pohojnë se janë në vështirësi financiare dhe kanë pengesa burokratike të njëjta prej shumë vitesh, që nga mungesa e një ligji për librin, taksat, tatimet e deri te mospërkrahja e institucioneve.
Drejtuesi i shtëpisë botuese Neraida, Jani Malo, një nga organizatorët e hershëm të kësaj ngjarje me rëndësi thotë se përkrahja dhe politikat mbështetëse të qeverisë janë të papërfillshme si për botuesit ashtu edhe për autorët shqiptarë dhe përkthyesit, ndërsa panairi është festa e librit shqip, ku botuesit sjellin gjithçka nga puna e tyre.
“Fatkeqësia është që rrjeti i librarive, menaxhimi i shpërndarjes janë ndër problemet më të mëdha të tregut të librit në Shqipëri, prej vitesh të parregulluara. Ne kemi mbyllje të librarive nga vit në vit, si për shembull në Sarandë, dhe në qytete të tjerë të mëdha, që tashmë janë pa asnjë librari. Panairi mbetet pika kryesore e takimit me lexuesin dhe me librin”, thotë zoti Malo.
Shoqata e Botuesve të Kosovës vlerëson nga ana e saj se bashkëpunimi me Shoqatën e Botuesve të Shqipërisë është jashtëzakonisht i mirë, ndërsa pengesa kryesore mbeten ato burokratike shtetërore.
Kryetari i Shoqatës së Botuesve të Kosovës, Edon Zeneli, drejtuesi i shtëpisë botuese Pema, thotë se pengesa më kulmore mes të tjerave është taksa 6 për qind që Shqipëria ka vendosur në kufi për çdo libër që hyn prej Kosovës nga 1 janari i vitit 2020.
“Kur ne vijmë këtu taksohemi 6 për qind për librat që sjellim në Shqipëri, që për mua mbetet një absurd i llojit të vet. Nga ana tjetër, kur botuesit e Shqipërisë vijnë në Kosovë me librat, ata nuk duhet të përballen me procedura dhe taksa të tilla, të cilat bien ndesh edhe me marrëveshjet e nënshkruara mes dy vendeve në nivel kryeministrash. Këto probleme burokratike ne çdo vit po i themi hapur dhe po ankohemi, por ende nuk kemi gjetur një veprim konkret nga ana e institucioneve shqiptare. Kjo është një taksë për çdo libër që hyn në Shqipëri, jo një taksë për çdo libër të shitur. Kjo është e palogjikshme dhe qysh në nisje na pengon”, tha zoti Zeneli.
Në Panairin e 26-të Librit të Tiranës morën pjesë 95 shtëpi botuese, nga të cilat 80 nga Shqipëria, pjesa tjetër nga Kosova, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut, ndërsa bashkëpunimi mes tyre sa vjen e forcohet përditë e më shumë.
