Nëse do të vendoste sanksione, Serbia do të humbiste mbështetjen e Rusisë dhe Kinës dhe kështu do të mbetej pa hapësirën e manovrimit midis Rusisë dhe NATO-s që ka tani.
Vetëm një parandalim efektiv bërthamor mund të parandalojë që bota të rrëshqasë në një shekull luftërash ose në luftën e tretë botërore, thotë Kryetari i Nderit i Presidiumit të Këshillit për Politikë të Jashtme dhe Mbrojtëse Sergej Karaganov. Ish-këshilltari i presidentit rus shpjegon për Sputnik pse Serbia, për dy arsye, duhet të këmbëngulë në vendimin e saj për të mos vendosur sanksione ndaj Rusisë.
Nëse kjo do të ndodhte, siç thekson ai, Serbia jo vetëm që do të pësonte dëme sepse do të humbiste mbështetjen si të Rusisë ashtu edhe të Kinës, por do të mbetej edhe pa hapësirën për manovrim që ka tani kur mund të manovrojë mes Rusisë. dhe NATO-s. Kjo do të ishte një humbje – por në fund i takon serbëve të vendosin – thotë Karaganov dhe shton se në Rusi e kuptojnë shumë mirë se Beogradi është në një situatë të vështirë dhe se ka një kohë të gjatë që ka një presion të madh, por që ai është i bindur se sigurisht që do të përmirësohet në të ardhmen e parashikueshme.
Ne flasim me Karaganovin, mendimi i të cilit dëgjohet edhe në nivelet më të larta të qeverisë ruse, disa muaj pasi shkaktoi një tërmet të vërtetë mediatik, kur botoi një artikull në revistën ruse Profil , ku ai thotë hapur se duhet të shqyrtojmë mundësinë. Rusia nisi sulme bërthamore ndaj vendeve të NATO-s për të parandaluar një katastrofë globale. Qëllimi, thotë ai, ishte të bënte Perëndimin të habitej dhe të kuptonte se armët bërthamore janë “në tryezë”.
– Jam krenare për atë që kam shkruar, është një nga projektet më të suksesshme në jetën time. Dhe e bëra këtë për dy arsye kryesore: e para është se kam arritur në përfundimin shumë kohë më parë se bota po nxiton në një seri të madhe konfliktesh që mund të kthehen në luftën e tretë botërore. Dhe se këto konflikte duhet të menaxhohen, por mbi të gjitha, duhet të rikthehet efektiviteti i parandalimit bërthamor, i cili – për një sërë arsyesh – nuk funksionon më. Në botën që po hyjmë, nuk kemi sigurim tjetër përveç armëve bërthamore. Unë do të vazhdoj të punoj me kolegët e mi për të rikthyer efektivitetin dhe besueshmërinë e parandalimit bërthamor, megjithëse i vetëm nuk mund të parandalojë një rrëshqitje në atë që unë e quaj një “shekull lufte” apo edhe një luftë të tretë botërore.
Cila ishte arsyeja tjetër e artikullit tuaj?
– Arsyeja e dytë ishte se – megjithëse jam i bindur se Rusia do ta fitojë luftën që po bën me Perëndimin në territorin e Ukrainës – shoh që kjo luftë është e dobishme për kolegët tanë amerikanë tani për tani, sepse u lejon atyre të gjakosin Rusinë. relativisht lirë dhe nga ana tjetër grabitin Evropën me shumë kënaqësi. Ne mund ta fitojmë atë luftë me humbjen e disa dhjetëra mijëra njerëzve tanë dhe shkatërrimin e disa qindra mijëra ukrainasve fatkeq.
Por ajo luftë, herët a vonë, duhet të përfundojë – kjo është pikërisht arsyeja pse ne duhet të ulim pragun bërthamor dhe t’i bëjmë partnerët tanë perëndimorë të kuptojnë të qartë: se ata ose do të largohen me kokën ulur, por flamujt e tyre të ngritur – të ikin si ata. iku nga Afganistani – ose përballet me një fatkeqësi bërthamore që do të shkatërrojë disa vende evropiane që morën pjesë aktive në mbështetjen e Ukrainës.
Por Zoti na ruajt që kjo të ndodhë, sepse armët bërthamore mund të përdoren vetëm si mjeti i fundit dhe është mirë që të mos përdoren sepse është një humbje e madhe morale për vendin që i përdor. Unë nuk dua që ajo të jetë Rusia, por si mjet i fundit, ajo duhet të jetë e gatshme ta bëjë këtë në mënyrë që të forcojë besueshmërinë e parandalimit bërthamor, dhe së dyti – të detyrojë Perëndimin të ndalojë shkatërrimin e ukrainasve dhe pjesërisht të ushtarëve tanë. Kjo është arsyeja pse unë jam krenar për artikullin tim dhe mendoj se ishte një sukses fantastik.
Qëllimi juaj, pra, ishte ta bëni Perëndimin të trembet?
– Dhe ata filluan. Filloi një diskutim shumë aktiv për rolin e armëve bërthamore në botë, përfshirë Perëndimin. Ndërsa katër-pesë muaj më parë shumica e kolegëve perëndimorë, veçanërisht amerikanë, thoshin se mund të vazhdonin atë aventurë ukrainase sepse rusët nuk duan të përdorin armë bërthamore, tash e tre muaj nuk e thonë këtë. Dhe në dy muajt e fundit ata deklarojnë se Rusia përmend mundësinë e përdorimit të armëve bërthamore dhe se duhet pasur shumë kujdes.
Dhe ka një pikë kthese, megjithëse disponimi për të bërë luftë është ende i pranishëm, sepse kriza e brendshme në Perëndim, veçanërisht në Evropë, kërkon që të ketë një armik të jashtëm – edhe nëse ai është krijuar artificialisht. Sepse nuk ka rrugë tjetër dhe problemet me të cilat ballafaqohen qarqet qeverisëse të SHBA-së – veçanërisht ato evropiane – nuk mund të zgjidhen, sepse për të qenë e mundur kjo, duhet të ndryshojnë elitat dhe ky është një proces i gjatë.
Ju thoni se Rusia me siguri do ta fitojë luftën që po bën kundër Perëndimit në territorin e Ukrainës. Çfarë do të ndodhë me atë vend atëherë?
– Është e vështirë të bësh parashikime, por supozoj se edhe me ndërprerje të mundshme, qoftë edhe një armëpushim të shkurtër dhe ndoshta edhe negociata, çështja mund të përfundojë me çlirimin e gjithë lindjes dhe jugut të Ukrainës dhe denazifikimin sipas shembullit të RDGJ. Pjesa tjetër e Ukrainës qendrore dhe perëndimore mund të mbetet si një shtet relativisht i pavarur, dhe pjesët e saj mund t’i përkasin Hungarisë, Rumanisë ose Polonisë. Por sigurisht që statusi neutral dhe çmilitarizimi i plotë do t’i imponohen atij vendi, ose çfarë do të mbetet prej tij. Do të jetë një vend i dobët mjaft miqësor ndaj Rusisë, ku do të vendosen bazat ruse.
A mendoni se NATO do ta lejojë këtë?
– Ne as nuk do t’i pyesim ata. Për një kohë të gjatë ne kemi biseduar me mirësjellje me paktin e NATO-s, dhe tani ata duhet ta dinë se ne e konsiderojmë NATO-n moralisht jolegjitime – se është një aleancë që ka kryer shumë krime kundër njerëzimit, që u pompua nga konfrontimi dhe më pas kreu një sërë veprimesh. agresioneve. Kjo është arsyeja pse ai as nuk do të pyetet. Do t’i paraqiten argumente shumë bindëse pse duhet të qetësohet. Dhe nëse, Zoti na ruajt, çështja vjen në zgjidhjen më të vështirë – NATO thjesht do të shpërbëhet. Por unë nuk dua që dhjetëra, ndoshta edhe qindra mijëra njerëz të pafajshëm, duke përfshirë fëmijë, të vdesin.
Ku do të jenë ato baza ruse në Ukrainë?
– Në territorin e saj të mbetur për të garantuar çmilitarizimin. Territori i mbetur i Ukrainës nuk duhet të ketë asnjë forcë të armatosur. Por është një proces i gjatë dhe i vështirë, i cili – siç është plotësisht e qartë – nënkupton domosdoshmërisht kapitullimin e saj. Ekziston edhe pyetja se sa do të jemi gati të shpenzojmë forca dhe të derdhim gjak.
Por unë besoj se ne duhet të shkojmë paralelisht me fitoret në terren – të cilat janë duke u zhvilluar – teksa në mënyrë efektive shtypim forcat e armatosura të Ukrainës, për të ulur pragun për përdorimin e armëve bërthamore në mënyrë që partnerët tanë perëndimorë të kuptojnë se bërthamore armët janë “në tavolinë” dhe ne i bëjmë të ikin përpara se të pësojnë humbje të tmerrshme. Kjo është arsyeja pse Rusia po ndjek rrugën e një përshkallëzimi të ngadaltë të parandalimit bërthamor – kthjellimin e Perëndimit – dhe tashmë është arritur shumë në këtë drejtim.
Kur mendoni se do të vijë momenti kur Rusia do të thotë “ne i kemi arritur qëllimet tona”?
– Mendoj se ky operacion ushtarak tashmë po i sjell përfitime të mëdha Rusisë. Është e trishtueshme që duhet paguar me jetë. Por shtypja e NATO-s dhe parandalimi i zgjerimit të saj të mëtejshëm dhe kthimi i Ukrainës në një post të NATO-s është vetëm një nga qëllimet.
Qëllimi i dytë është modernizimi i Rusisë për jetë në kushtet e tërmetit botëror që ka filluar. Ne po kalojmë një ringjallje të shpejtë të industrisë. Plus një rinovim shumë i shpejtë, magjepsës i shpirtit të njerëzve – shoqëria po bëhet një popull para syve tanë. Luftëtarët mbështeten nga qindra mijëra, dhe ndoshta miliona njerëz që ndihmojnë me dëshirë frontin. Edhe pse, natyrisht, është shumë e trishtueshme që populli ynë po vdes dhe që po vdesin shumë më tepër ukrainas, të cilët një ditë, pas kësaj periudhe tragjike në historinë e këtyre territoreve, do të bëhen sërish rusë ose praktikisht rusë.
Por ne nuk kemi nevojë ta përfundojmë shpejt këtë luftë – duhet të përfundojmë një proces, t’i japim fund perëndimorizimit në radhët tona. Ky proces është në vazhdim, por rrënjët e perëndimorizimit këtu janë shumë të thella dhe nuk po shkon shumë lehtë. Prandaj lufta do të vazhdojë edhe për ca kohë. Dhe pastaj, megjithatë, do të pasojë një periudhë mjaft e gjatë konfrontimi me Perëndimin. Shpresoj që pas ca kohësh – kur të ketë një ndryshim të elitave në Evropë – do të arrijmë të gjejmë përsëri një gjuhë të përbashkët me ta.
As Perëndimi kolektiv nuk është ulur duarkryq dhe është e qartë se planet e tyre përfshijnë jo vetëm atë që kanë bërë tashmë – të krijojnë anti-Rusi në Ukrainë, por edhe të krijojnë anti-Rusi në Rusi – por edhe ta bëjnë atë në Mjedisi i Rusisë – në Armeni, Kazakistan…
– Ata po përpiqen ta bëjnë këtë, por shpërbërja e Perëndimit është duke u zhvilluar, dhe për rrjedhojë intrigat e huaja. E shohim se çfarë po ndodh me pozicionet e Evropës, SHBA-ve, thjesht po shpërbëhen, dhe në Lindjen e Mesme, në Afrikë… Një gjë tjetër është se ka një luftë: më vjen shumë keq për vëllezërit tanë armenë. Shpresoj të ndodhë diçka atje. Megjithatë, nëse armenët duan të bëjnë vetëvrasje, çfarë duhet të bëjmë?
Sa i përket Kazakistanit, ekziston vërtet një problem i rëndësishëm atje – ata kanë një shtresë shumë të fortë komprador. Por udhëheqja aktuale kazake po përpiqet të luftojë me këtë dhe do të ndihmohet nga Rusia dhe Kina. Megjithatë, ata mund të përpiqen të destabilizojnë Kazakistanin, sepse kjo do të krijonte një problem për Rusinë dhe Kinën, një përpjekje e tillë ka ndodhur tashmë një herë.
Kjo është arsyeja pse ne kemi një luftë të gjatë përpara, dhe ajo që po ndodh rreth Rusisë është vetëm një episod i vogël i kësaj lufte. Ndoshta është një luftë për Rusinë dhe pjesërisht për Evropën – por në thelb është një ndryshim rrënjësor i të gjithë sistemit botëror. Dhe kjo do të zgjasë rreth njëzet vjet. Shpresoj se do të arrijmë të kalojmë pa luftë botërore dhe të ndërtojmë një sistem të ri në botë.
Ju përmendët Kinën dhe rolin e saj në atë transformim të botës. Së fundmi janë takuar presidentët e Kinës dhe të SHBA-së, Xi Jinping dhe Joseph Biden. Lidhur me këtë, disa analistë – përfshirë këtu në Serbi – dëgjuan formulimin e mëposhtëm: Rusia si fuqi rajonale do të bëhet pjesë e polit kinez në ndarjen bipolare të botës midis SHBA-së dhe Kinës, do të jetë vëllai më i vogël i Kinës, kështu që për të folur. Si e shihni atë?
– Deri vonë, në koalicionin mes Rusisë dhe Kinës, Rusia ishte në një pozicion më të favorshëm. Kina kishte nevojë për ne më shumë sesa kishte nevojë për ne, sepse ne ishim sfondi strategjik i Kinës në konfrontimin e saj në rritje me SHBA-në që do të vazhdonte. Tani për shkak të sanksioneve dhe marrëdhënieve tona me Perëndimin, ne jemi më të varur nga Kina. Por nuk kam aspak frikë se Rusia do të bëhet një vend i klasit të dytë ose një vëlla më i vogël, sepse, falë Zotit, Rusia ka shkatërruar gjithmonë hegjemonët gjenetikisht.
Përveç kësaj, një gjë e tillë nuk është pjesë e politikës kineze dhe, me sa duket, nuk do të jetë. Dhe nuk do të ketë asnjë botë bipolare. Amerikanët ngadalë, edhe pse kafshojnë dhe zemërohen, duke u tallur me të gjithë, ata po shkojnë drejt gjendjes së tyre natyrore, të cilën do ta arrijnë pas 20 vjetësh – dhe gjendja natyrore e Amerikës është të jesh një vend i mrekullueshëm në anën tjetër të Oqeani. Amerikanët gradualisht do të lëvizin drejt pozicioneve të politikës tradicionale të neoizolimitizmit. Në nivelin e ri global, do të jetë e dobishme për të gjithë, duke përfshirë edhe vetë amerikanët.
Cilat janë marrëdhëniet midis Rusisë dhe Evropës, ato duket se kanë rënë shumë nën zero?
– Faleminderit Zotit, megjithëse mendoj se pas 10-15 vitesh do të kemi marrëdhënie normale me shumë vende evropiane dhe se një pjesë e konsiderueshme e Evropës, jugore, lindore dhe qendrore, do të hyjnë në sistemin e Euroazisë së madhe. Një pjesë e caktuar do të mbetet në orbitën amerikane, do të jetë kryesisht në veriperëndim. Dhe i gjithë jugu dhe një pjesë e konsiderueshme e qendrës do të notojnë në këtë drejtim. Nuk e përjashtoj mundësinë që BE-ja të shpërbëhet pas 10-15 vitesh, ndaj ata që duan t’i bashkohen duhet të kuptojnë se po përpiqen të hipin në një anije që fundoset.
Ju e shihni Ballkanin dhe të gjithë Evropën Juglindore si pjesë e asaj Euroazie të re kontinentale. Por derisa të ndodhë kjo, në vendin tonë po zhvillohet një luftë shumë e ashpër midis atyre që duan të qëndrojnë neutralë, siç është Serbia, dhe atyre përmes të cilëve vepron NATO dhe Perëndimi kolektiv dhe që duan të imponojnë vetëm një koncept të tillë të NATO-s. Bota. Dhe ata e shohin Rusinë si një ndikim malinj.
– NATO është një tumor malinj i Evropës. Për vite me radhë u përpoqëm ta trajtonim me mjete gjeopolitike, bindje dhe tani filluam ta trajtojmë kirurgjik. Dhëntë Zoti që të mos i drejtohemi trajtimit radiologjik. Është një organizatë që po tërhiqet prapa, e cila padyshim po dëmton sigurinë e anëtarëve të saj në planin afatmesëm dhe afatgjatë.
