Lufta në Ukrainë ka mbizotëruar lajmet botërore për gati dy vjet.Do të vazhdojë në vitin 2024, por ka shumë mundësi që të zhvillohet ndryshe.Këtu janë pesë faktorët që do të ndikojnë në këtë luftë në 2024.
Paratë
Aftësia e Ukrainës për t’i rezistuar Rusisë në fillimin e një pushtimi në shkallë të plotë në shkurt 2022 befasoi shumë dhe u bë një nga arsyet pse partnerët ndërkombëtarë të vendit filluan t’i dërgonin më shumë armë asaj.
Kjo ka të ngjarë të ndryshojë në vitin 2024, pasi dy paketa ndihme tashmë janë vënë në pritje.
Në Amerikë, ndihma për Ukrainën duhet të votohet nga Kongresi dhe është e lidhur me debatin midis republikanëve dhe demokratëve mbi shpenzimet e tjera.
Paketa e ndihmës ushtarake prej 55 miliardë eurosh nuk do të diskutohet më deri në fillim të janarit.
Në BE, një marrëveshje financiare me vlerë 50 miliardë euro është gjithashtu e lidhur me negociatat e tensionuara midis një prej anëtarëve të saj, Hungarisë, dhe pjesës tjetër të unionit.
Hungaria praktikisht ka mbajtur anën e Rusisë, ndryshe nga pjesa tjetër e BE-së, dhe dëshiron të ndalojë plotësisht dërgimin e ndihmës në Ukrainë.
Armë
Vonesat në dërgimin e ndihmës së huaj po ngadalësojnë aftësinë e Ukrainës për të furnizuar ushtrinë me armë, duke rritur ankthin e Kievit dhe besimin në rritje të Moskës.
Në një konferencë të rregullt për shtyp në fund të vitit, presidenti rus Vladimir Putin tha se kompleksi ushtarak i vendit të tij po forcohet, ndërsa, siç tha ai, “udhëtimi falas” i Kievit në kurriz të Perëndimit me shumë gjasa “do të përfundojë së shpejti”. “
Në fjalimin e tij për mediat në fund të vitit, Presidenti Volodymyr Zelenskiy pranoi se situata është e vështirë, por shprehu shpresën se çështja e ndihmës ushtarake do të zgjidhet së shpejti, si dhe se Ukraina do të arrijë të rrisë prodhimin e saj. të dronëve, të cilët janë dëshmuar të jenë të rëndësishëm në këtë luftë.
Në nëntor, BE-ja njoftoi se do të dështonte për të përmbushur objektivin e saj për dërgimin e një milion granata 155 mm në Ukrainë deri në mars 2024.
Presidenti Zelensky tha se një nga arsyet pse kundërofensiva ukrainase nuk filloi më shpejt ishte mungesa e armëve.
Në një intervistë të fundit me BBC, ushtria ukrainase tha se duhej të kursente granatat.
Më pak municion do të thotë që Ukrainës mund t’i duhet të heqë dorë nga disa pozicione dhe më shumë territor.
Rusia aktualisht kontrollon rreth 17 për qind të territorit të Ukrainës.
Ukraina vlerëson se lufta i kushtoi ekonomisë së saj më shumë se 135 miliardë euro.
Kievi planifikon të shpenzojë rreth 39 miliardë euro për ushtrinë në vitin 2024.
Vlerësohet se buxheti ushtarak rus arrin në 102 miliardë euro.
Njerëzit
Të kesh trupa të mjaftueshme do të jetë një sfidë për të dyja palët.
Para shkurtit të vitit 2022, popullsia e Ukrainës ishte rreth 44 milionë njerëz.
Rreth gjashtë milionë ukrainas janë larguar nga vendi, megjithëse shumë besohet se janë kthyer.
Qindra mijëra të tjerë janë zhvendosur brenda vendit për shkak të pushtimit rus dhe sulmeve të vazhdueshme.
Mijëra civilë u vranë.
Futja dhe trajnimi i forcave të reja do të jetë një problem.
Sipas gjendjes së jashtëzakonshme të vendosur, Ukraina i ka ndaluar meshkujt e moshës 18 deri në 60 vjeç të largohen nga vendi.
Kohët e fundit, ministri ukrainas i mbrojtjes Rustem Umerov tha se Kievit mund t’i duhet t’u kërkojë ukrainasve që jetojnë jashtë vendit të raportojnë për shërbimin ushtarak.
Qindra mijëra ukrainas të moshës ushtarake besohet se jetojnë jashtë vendit.
Estonia ka konfirmuar tashmë se do të ndihmojë Kievin në rekrutimin e banorëve ukrainas të aftë për shërbimin ushtarak që aktualisht jetojnë në Estoni.
Edhe pse Rusia ka një ushtri shumë më të madhe dhe një popullsi të përgjithshme, e cila zyrtarisht arrin në rreth 144 milionë njerëz, humbjet e saj në pothuajse dy vitet e luftës ishin të mëdha.
Ekspertët ushtarakë dhe vetë ushtarët flasin për një stil luftimi të quajtur “mulli i mishit”.
Shumë nga ushtarët e saj më të stërvitur u vranë, ashtu si edhe parashutistët elitë dhe ekuipazhet e forcave ajrore, trajnimi i të cilëve është i shtrenjtë dhe kërkon vite.
Vlerësohet se pas pushtimit të Ukrainës dhe shpalljes së mobilizimit të përgjithshëm, deri në një milion njerëz u larguan nga vendi.
Autoritetet ruse kanë përdorur rekrutimin e të burgosurve dhe emigrantëve pa dokumente për të plotësuar radhët e ushtrisë.
Nga ana ruse, shërbimi rus i BBC-së përpiloi një listë të ushtarëve të konfirmuar të vdekur, e cila në fund të dhjetorit 2023 arrinte në më shumë se 40,000 njerëz.
Inteligjenca amerikane kohët e fundit deklasifikoi raportet që vlerësonin se humbjet ruse, përfshirë të vdekur dhe të plagosur, deri në 315,000 njerëz.
Ukraina e lodhur
Ajo që e shqetëson më shumë Kievin është “lodhja e Ukrainës” – dobësimi i simpatisë dhe mbështetjes së njerëzve në vendet ku ajo llogarit si partnerë.
Zgjedhjet e fundit në Holandë dhe Sllovaki kanë çuar tashmë në një rënie të mbështetjes.
Sllovakia ka ndalur një paketë masive ndihme për Ukrainën, ndërsa Holanda mund të mos dërgojë avionë luftarakë F-16 të premtuara prej kohësh.
Në SHBA, ku zgjedhjet do të mbahen në nëntor 2024, kthimi i mundshëm i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë mund të nënkuptojë një ndryshim serioz në politikën ndaj Ukrainës dhe Rusisë.
Sondazhet e opinionit publik në Amerikë tregojnë se numri i atyre që besojnë se Uashingtoni po e ndihmon shumë Ukrainën është rritur nga 21 në 41 për qind.
Në BE, në tetë nga 27 vendet, më shumë njerëz janë kundër dhënies së ndihmës për Ukrainën sesa për të.
Si Ukraina ashtu edhe Rusia do të vazhdojnë të kërkojnë mbështetje në Jugun Global në vitin e ri.
Tradicionalisht, shumë vende në Lindjen e Mesme, Amerikën Latine dhe Afrikë kanë qenë miqësore me Moskën për shkak të kundërshtimit të SHBA-së.
Që nga fillimi i pushtimit, Rusia është përpjekur të forcojë pozicionin e saj, ndërsa Ukraina ka punuar për të zgjeruar ndikimin e saj.
Në 12 muajt e fundit, Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov udhëtoi katër herë në Afrikë, duke vizituar 14 vende gjatë rrugës.
Në të njëjtën periudhë, Ministri i Jashtëm ukrainas Dmitry Kuleba vizitoi nëntë vende në dy vizita në Afrikë.
Ukraina do të ketë probleme për të dobësuar ndikimin rus në Afrikë, ku në të njëjtën kohë propaganda e Moskës dhe në disa vende, grupi mercenar Wagner, kanë qenë mjete efektive për forcimin e ndikimit rus.
Fundi i luftës
“Si do të përfundojë kjo luftë?” është një pyetje që po përpiqen t’i përgjigjen shumë politikanë dhe ekspertë.
Ukraina thotë se ky konflikt do të përfundojë vetëm me çlirimin e plotë nga pushtimi rus dhe kthimin e kufijve të njohur ndërkombëtarisht.
Kievi paralajmëron se një kompromis me Rusinë do të inkurajojë grabitje të mëtejshme territoriale, jo vetëm nga Moska, por edhe nga të tjerët në mbarë botën.
Rusia pretendon se është në një konflikt më të gjerë me Perëndimin dhe do të luftojë për aq kohë sa të jetë e nevojshme.
Me luftën e pazgjidhur në Gaza dhe rrezikun e shpërthimeve të reja, ky konflikt do të jetë më pak në fokusin e interesave të vendeve të tjera, pavarësisht shkallës së ndikimit të tij në rendin politik botëror dhe ekonominë globale në vitin 2022.