Këtë javë, Ministri për Çështjet Evropiane Martin Dvořák (STAN) shkoi në Kosovë dhe Bosnje-Hercegovinë, kryesisht për të mbështetur përpjekjet për integrim më të ngushtë në Bashkimin Evropian. Nga negociatat në vendin e dytë, ai kishte ndjesinë se po përpiqeshin intensivisht që disa nga reformat që BE-ja i kishte kushtëzuar me fillimin e bisedimeve për anëtarësim. Unioni dëshiron t’i vlerësojë ato në mars. Sa i përket Kosovës, ka një mbështetje të qartë për anëtarësimin në BE nga publiku atje, por sipas Dvořák, pengesa më e madhe është tensioni ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit. Kështu ka thënë ministri në një intervistë për ČTK. Me të në udhëtim shkoi edhe zëvendësministri i Jashtëm Jan Marian (STAN). Në fund të shkurtit, Dvořák shkon në Rumani dhe Mal të Zi.
Në Kosovë të mërkurën, Dvořák zhvilloi bisedime me presidenten Vjosa Osmaniova, kryeministrin Albin Kurti dhe zëvendëskryeministrin e parë Besnik Bislimi. Sipas ministres, presidentja ishte e përgatitur që të mbronte më me forcë pozicionin e Kosovës, por në të njëjtën kohë ajo deklaroi qartë se vendi është i interesuar të vazhdojë rrugën e tij drejt BE-së dhe NATO-s. Dvořák ka takuar edhe dy ish-kryeministrat, Avdullah Hoti dhe Ramush Haradinaj, të cilët tani janë në opozitë.
“Sigurisht, përkundër të gjitha kontradiktave dhe dallimeve ndërmjet partive individuale, skena politike në Kosovë është shumë e bashkuar në valën nacionaliste”, tha Dvořák. Sipas tij, një person që do të vinte me retorikë pajtuese, madje disfatiste, nuk do të kishte sukses në Kosovë. Dvořák e cilësoi diskutimin me studentët kosovarë si mjaft të mprehtë, i cili nuk lidhej shumë me temën e serbëve, por ata folën, për shembull, për Palestinën, Hamasin dhe marrëdhëniet e Evropës dhe Republikës Çeke me Izraelin.
“Nga gjithë puna politike, më pëlqen më shumë të flas me studentët, sepse ata janë të sinqertë. Kur të pyesin diçka, nuk është për të të mërzitur apo për të të çuar në një qoshe, por sepse i intereson se si e shikon.” tha ai. Ai e përfundoi vizitën e tij në Kosovë me një takim me pesë serbë të Kosovës në Mitrovicë. “Edhe pas 20 vjetësh, kur isha për herë të fundit atje, mbetet një skepticizëm i thellë se në fakt nuk ka zgjidhje. Kjo të dekurajon pak kur dëshiron të ndërtosh një shpresë me njerëzit atje dhe të nxjerrësh një impuls prej tyre. ”, theksoi ministri.
Tensionet midis Beogradit dhe Prishtinës u rritën në fund të shtatorit të vitit të kaluar, kur një grup prej rreth 30 personash të armatosur sulmuan fshatin Banjska në veri të Kosovës dhe vranë një polic që ishte shqiptar i Kosovës. Gjatë përleshjeve pranë manastirit ortodoks serb, policia ka vrarë me armë zjarri tre sulmues, serbë të Kosovës.
Beogradi humbi kontrollin e Kosovës në vitin 1999 kur sulmet ajrore të NATO-s i dhanë fund konfliktit të armatosur në rajon dhe detyruan tërheqjen e forcave të armatosura serbe. Në vitin 2008, Kosova shpalli pavarësinë nga Serbia, e cila ende e konsideron atë pjesë të territorit të saj. Rreth gjysma e vendeve të OKB-së, përfshirë Republikën Çeke, e njohin Kosovën si shtet sovran, por disa vende të BE-së nuk e njohin këtë.Duke marrë parasysh ambiciet evropiane të Kosovës, sipas Dvořák, kjo është më shumë një teknikë, do të ishte e mundur që situata të zgjidhej në një farë mënyre. Sipas tij, pengesa më e madhe është konflikti i pazgjidhur, që nuk do të thotë se disa vende nuk e kanë nën kontroll të gjithë territorin e tyre, por BE-ja nuk dëshiron të sjellë konflikt lufte apo tension në rritje në bllok.
Në Bosnje, Dvořák u takua me një nga përfaqësuesit e udhëheqjes tre anëtarësh të vendit, d.m.th. presidencën, Denis Bečirovič, si dhe me Ministrin e Jashtëm Elmedin Konakovič, Përfaqësuesin Special të BE-së Johann Sattler dhe kreun e Drejtorisë për Integrimin Evropian të Këshilli i Ministrave, Elvira Habotaova. “Të gjithë partnerët kanë deklaruar qartë dëshirën e tyre të madhe për anëtarësim në Bashkimin Evropian”, tha Dvořák. Sipas tij, megjithatë, kërcënimet e liderit nacionalist serb të Bosnjës Milorad Dodik për t’u shkëputur nga Republika Srpska po shkaktojnë shqetësim.
Pasi parlamenti boshnjak miratoi disa ligje të kërkuara nga Komisioni Evropian shtatorin e kaluar, BE vendosi në dhjetor të hapë bisedimet e pranimit me Bosnjën. Megjithatë, ajo e kushtëzoi këtë hap me reforma të mëtejshme, të cilat dëshiron t’i vlerësojë në mars. Bosnja duhet të përmbushë 14 prioritetet e përcaktuara nga Komisioni Evropian në vitin 2019. Ato kanë të bëjnë kryesisht me demokracinë dhe një shtet funksional, sundimin e ligjit, të drejtat themelore dhe reformën e administratës publike.
Dvořák mendon se Bosnja dëshiron të përdorë intensivisht këtë mundësi dhe po përgatit ndryshime legjislative sa më shpejt që të jetë e mundur. Gjatë takimit, përfaqësuesit e vendit i bënë thirrje ministrit që BE-ja të mos lejojë që në Bosnjë të mbizotërojë skepticizmi, zhgënjimi dhe mosbesimi ndaj unionit. Edhe nga takimi me Sattler, Dvořák kishte ndjenjën se BE-ja më në fund mund të fillonte bisedimet e anëtarësimit me vendin në mars. “Personalisht, e perceptoj si një thirrje shumë të fortë dhe momentin që nuk duhet ta lëmë Bosnjën të bjerë në duart e dikujt tjetër. Më mirë do të isha i prirur t’i akomodoja sa më shumë, nëse funksionon pak,” ai shtuar.
