Historiani skocez Neil Ferguson, i cili jeton në Shtetet e Bashkuara, botoi një kolonë në Bloomberg në të cilën ai paraqiti disa skenarë të zymtë se si do të reagonin autoritetet amerikane nëse Ukraina, Izraeli ose Tajvani do t’i dorëzoheshin kundërshtarëve të tyre. Ai gjithashtu bën një parashikim se si do të sillen amerikanët nëse humbin një luftë të madhe, për shembull, me Kinën. Meduza ritregon kolonën e Fergusonit me shkurtesa.
Shkrimtarët dhe kineastët kanë dalë prej kohësh me histori alternative të konflikteve të mëdha që duhet të shërbejnë si një paralajmërim për amerikanët e vetëkënaqur, shkruan Ferguson në rubrikën e tij – duke pyetur veten nëse njerëzit e Shteteve të Bashkuara nuk mund ta imagjinojnë humbjen. Në fund të fundit, pasi kanë humbur kohët e fundit në një luftë të vogël, ata lehtë mund të imagjinojnë se çfarë do të çojë në humbje në një konflikt të madh. Megjithatë, vëren historiani, tërheqja poshtëruese e SHBA nga Afganistani në vitin 2021 ra shpejt në vrimën e kujtesës kolektive.
E njëjta gjë, beson ai, do të ndodhë nëse Rusia mposht ushtrinë ukrainase, së cilës i mungon municioni. Një vit më parë, Presidenti i SHBA Joe Biden, gjatë një vizite në Kiev, i tha presidentit ukrainas Vladimir Zelensky: “Liria është e paçmuar, ia vlen të luftohet për aq kohë sa të duhet… Dhe ne do të jemi me ju për aq kohë sa të duhet”. Siç rezulton, shkruan Ferguson, kjo do të thotë: “Derisa republikanët të heqin Kevin McCarthy nga kryetar i Dhomës dhe të ndërpresin ndihmën për Ukrainën” (McCarthy u largua nga detyra në fillim të tetorit 2023).
Autori pyet veten se si do të reagonin Shtetet e Bashkuara nëse, të themi, në fund të vitit 2024, do të shfaqeshin raporte se Irani kishte krijuar me sukses armë bërthamore dhe përfaqësuesi i tij Hezbollah në Liban nisi një sulm masiv raketor ndaj Izraelit. Ferguson beson se Shtetet e Bashkuara mund të kërcënojnë Iranin që të përdorë armët e tij bërthamore, siç kërcënuan Bashkimin Sovjetik në vitin 1973, i cili lejoi pjesëmarrjen e tij në luftën arabo-izraelite. Apo, pyet historiani, a do ta paralajmërojë Uashingtoni edhe një herë Izraelin se “përshkallëzimi” i luftës për mbijetesën e tij është i papranueshëm?
Një pyetje tjetër është se sa kohë do ta kujtojnë amerikanët Tajvanin nëse ushtria kineze bllokon ishullin dhe Presidenti i SHBA (pasi ka analizuar rreziqet e shpërthimit të një lufte të tretë botërore) nuk i dërgon anijet e tij për të ndihmuar? A do të jenë më të interesuar amerikanët për fundin e demokracisë tajvaneze sesa Grammy apo Super Bowl, pyet Ferguson.
Autori shpreson vërtet që asnjë nga këta skenarë të zymtë të mos realizohet. Por veçanërisht pas rënies së Kabulit në vitin 2021, shkruan Ferguson, e ka të vështirë të mos mendojë se Shtetet e Bashkuara mund të pranojnë paturpësisht në të tre rastet. Kjo shpjegohet me faktin se amerikanët, thellë në zemrat e tyre, nuk mendojnë se edhe ata po pësojnë disfatë, mendon historiani, sepse në Vietnam, ashtu si në Afganistan, pasojat i morën banorët vendas. Prandaj, është e vështirë të argumentohet se Shtetet e Bashkuara do të vuanin pasoja të tmerrshme nëse do të lejonin pushtimin e Ukrainës, Izraelit ose Tajvanit. Por sipas tij, pasojat do të jenë shumë më të këqija se pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit.
Neil Ferguson përmend në rubrikën e tij librin British SS nga Len Deighton, i cili tregon një histori alternative të Britanisë së Madhe. Në romanin e vitit 1978, Deighton shkruan për ngjarjet fiktive që ndodhën pasi Gjermania pushtoi Anglinë në 1940, burgosi mbretin, ekzekutoi Winston Churchill dhe formoi një qeveri kukull. Personazhi kryesor i romanit është detektivi Douglas Archer, shtëpia e të cilit u shkatërrua gjatë një bastisjeje në Londër. Archer jeton për hir të djalit të tij të vogël dhe heton vrasjet sepse ato duhet të hetohen, edhe nëse duhet të raportojë te SS Gruppenführer. Romani, siç vëren historiani, është i mbushur me realizëm të ashpër; lexuesi pothuajse mund të nuhasë blozën dhe smogun e Londrës së bombarduar.
Në rrethana të caktuara, thotë Neil Ferguson, të imagjinosh dështimin mund të dëmtojë moralin, por në të njëjtën kohë e lejon mendjen të përshtatet me faktin se është e pamundur të humbasësh. Sipas autorit të kolonës, nuk është e vështirë për ukrainasit të imagjinojnë humbjen – ata panë trupat e civilëve të vrarë në rrugët e Bucha nga ushtarët rusë. Ukrainasit e dinë se çfarë është në gjendje ushtria koloniale e Putinit. Po kështu, vazhdon Ferguson, shumica e izraelitëve e dinë se një fitore e Hamasit do të çojë në një Holokaust të dytë. Izraelitët nuk do t’i harrojnë kurrë mizoritë e 7 tetorit 2023.
Por pak amerikanë mendojnë në të njëjtën mënyrë, vëren historiani. Kanë kaluar saktësisht 40 vjet që nga Agimi i Kuq, në të cilin trupat sovjetike pushtojnë Shtetet e Bashkuara dhe personazhi i Patrick Swayze urdhëron nxënësit e shkollave të përballen me pushtuesit e stilit Rambo. Ferguson dyshon se një film i tillë mund të realizohet tani.
Historiani beson se në Shtetet e Bashkuara ata i trajtojnë filmat e fatkeqësive shumë ndryshe sesa në MB. Në serinë britanike fantastiko-shkencore Doctor Who, fatkeqësitë godasin rregullisht Londrën dhe çdo sulm alienësh përmban një aludim për Blitz, bombardimin e Londrës në 1940-1941. Por kur amerikanët panë filmin Contagion (2011), pak e imagjinuan një pandemi të vërtetë. Kur amerikanët ndezin televizorin, shton Ferguson, ata duan që pjesa tjetër e botës të mbetet pas. Në vend që të mendojnë për një të ardhme distopike, amerikanët po zgjedhin të zhyten në kultin e Taylor Swift.
Në rubrikën e tij, Ferguson paraqet një përshkrim të një filmi që ai thotë se askush nuk do ta bëjë: 2024, Kina po bllokon Tajvanin dhe autoritetet tajvaneze po kërkojnë nga Shtetet e Bashkuara të dërgojnë anije për të hequr bllokadën dhe për të rivendosur transportin. Për ta bërë këtë, do t’ju duhen të paktën dy grupe sulmi aeroplanmbajtëse dhe shumë nëndetëse. Ferguson beson se kjo është mjaft e mundur, edhe nëse ndodh nesër: ka një aeroplanmbajtëse amerikane në Detin e Kuq, dy të tjera në brigjet e Filipineve dhe një në ujërat japoneze.
E gjithë kjo, vazhdon Ferguson, do të çojë në panik në treg: aksionet do të bien me 20%, por aksionet e Apple (e cila ka shumicën e prodhimit të saj në Kinë) dhe Nvidia (shumë nga çipat e saj prodhohen në Tajvan) do të bien në çmimi me 50%. Dollari do të rritet në tregtinë ndërkombëtare, por banorët e SHBA do të fillojnë të tërheqin kursimet nga bankat.
Situata do të ndërlikohet, shkruan historiani në veprën e tij, nëse Kina fillon të sulmojë anijet amerikane me raketa dhe dronë. Për më tepër, parashikon ai, presidenti i SHBA-së do të duhet të vendosë nëse do të miratojë sulmet japoneze ndaj bazave kineze (nëse Japonia i bashkohet konfliktit). Në këtë sfond, shkruan Ferguson, ushtria amerikane do t’i kujtojë presidentit se SHBA do t’i mbarojnë disa lloje të rëndësishme armësh brenda një jave, për shembull, raketat kundër anijeve me rreze të gjatë.
Dhe nëse kjo ndodh këtë vit, shkruan historiani, atëherë gjithçka do të ndodhë në mes të fushatës zgjedhore. Dhe Donald Trump do të akuzojë Joe Biden për fillimin e një “lufte të përhershme” ose, anasjelltas, për shfaqjen e dobësisë duke mos dalë në mbrojtje të Tajvanit. Në TikTok në këtë kohë, të rinjtë amerikanë do të binden se Tajvani duhet të “ribashkohet” me Kinën kontinentale.
E gjithë kjo mund të duket e çuditshme ose fantastike, pranon Neil Ferguson. Por ai tha se nuk ishte më e pazakontë se trazirat e shkaktuara nga sulmi i Japonisë më 7 dhjetor 1941 në Pearl Harbor. Historiani thekson se njerëzit që jetuan gjatë Luftës së Dytë Botërore, deri në zbarkimet e suksesshme amerikane në Normandi në 1944, dyshuan se aleatët do ta fitonin përfundimisht luftën.
Gjëja më interesante, vazhdon Ferguson, është të imagjinohet se si do të jetë jeta e përditshme në Shtetet e Bashkuara pas fitores së Kinës. Sipas tij, në fillim gjithçka do të jetë si zakonisht, me përjashtim të ushtarëve dhe marinarëve të çmobilizuar, por gradualisht Pekini do të fillojë të ndjejë praninë e tij. Pas disa muajsh, parashikon autori, amerikanët do të mendojnë për atë që kanë thënë në telefon, kanë shkruar në email ose botime të vjetra – dhe do të fillojnë të fshijnë të dhënat e tyre. Disa do të zgjedhin të bashkëpunojnë, të tjerët do të rezistojnë, por shumica do të pranojnë realitetin e ri.
Pikërisht kështu, thekson Ferguson, Len Deighton e përshkruan situatën në librin “British SS”: “Në shtator 1941, Douglas Archer, si shumica e bashkatdhetarëve të tij, i mbajti sytë gjysmë të mbyllur”. Ferguson shkruan se nuk do të donte të ecte nëpër Nju Jork apo San Francisko me sy gjysmë të mbyllur, për të mos vënë re se si po e shikojnë autoritetet kineze. Duke iu drejtuar amerikanëve, ai u kërkon të hapin sytë gjerë dhe të pranojnë skenarin e mundshëm të humbjes, përndryshe rrezikojnë t’i mbajnë sytë gjysmë të mbyllur.
