“BE-ja ka pesë mënyra nëse vërtet dëshiron ta vërë në qoshe Putinin”: Politiko analizoi secilën prej tyre

Në vend që të shtypë shitjet miliarda dollarëshe të naftës dhe gazit nga Rusia ose të sigurojë që teknologjitë e ndaluara të mos përfundojnë në forcat e saj të armatosura, Brukseli po synon një numër të vogël kompanish që shkelin rregullat.

Me mungesën e konsensusit midis vendeve dhe kundërshtimin e ashpër nga Hungaria, e cila vazhdon të kërkojë lidhje më të ngushta me Rusinë, është e qartë se BE-së ndjen se po i mbarojnë opsionet për të kufizuar luftënxitësin e Moskës në Ukrainë.

Megjithatë, këto opsione ekzistojnë.

Këtu janë pesë gjëra që politikëbërësit mund të bënin nëse vërtet dëshironin të bënin presion ndaj Presidentit Vladimir Putin. Ekipi i Politico vlerësoi secilën prej opsioneve bazuar në gjasat që do të ndodhte realisht dhe sa do të zbrazte arkat e Moskës.

Rregullimi i tavanit të çmimit të naftës

Para fillimit të luftës në Ukrainë, shitjet e naftës dhe gazit përbënin pothuajse gjysmën e të ardhurave të Rusisë. Tani, me kompanitë dhe punëtorët e kualifikuar që po largohen nga vendi, karburantet fosile janë një nga linjat e pakta të shpëtimit të mbetura.

Në dhjetor 2022, klubi G7 i vendeve të pasura, plus BE-ja dhe Australia, vendosën një kufi të paprecedentë të çmimit të naftës ruse në 60 dollarë për fuçi.

Megjithatë, ndërsa plani fillimisht funksionoi, efektiviteti i tij përfundimisht u zbeh pasi Moska gjeti mënyra për të shmangur rregullat.

Ajo po këmbëngul gjithashtu që partnerët e saj globalë të mbyllin një shteg që u lejon vendeve si India, Turqia dhe Kina të blejnë naftë ruse me çdo çmim dhe ta përpunojnë atë në benzinë, naftë dhe lëndë djegëse të tjera për shitje diku tjetër.

Por mungesa e marrëveshjes mes aleatëve perëndimorë, të cilët thonë se SHBA-ja nuk është e interesuar në shtrëngimin e rregullave ekzistuese, së bashku me frikën e rritjes së çmimeve të energjisë, po pengon çdo veprim.

Tregtia ruse e metaleve

Skifterat në kryeqytetet e BE-së po bëjnë presion për ndalimin e importeve të aluminit rus, pasi rreth 80 për qind e tregtisë fitimprurëse të metaleve me Rusinë është aktualisht e pasanksionuar.

Ekzekutivi i BE-së, megjithatë, tregoi se masa mund të konsiderohet në një paketë të ardhshme.

“Shpresojmë se nuk do të humbasim forcën tonë,” tha ambasadori i Lituanisë në BE Arnoldas Prancevicius të premten e kaluar gjatë një diskutimi mbi ndalimin e importit të aluminit rus të organizuar nga grupi evropian i industrisë së aluminit.

Një zyrtar i Komisionit në këtë ngjarje u përgjigj se për çdo paketë sanksionesh “ne duhet të sigurojmë unanimitet, ndaj duhet të sigurojmë mbështetje të gjerë”.

Me fjalë të tjera: le të mos propozojmë ide që e dimë se mund të rrëzohen nga një vend. Ndalimi i aluminit mund të jetë një prej tyre.

Si një kompromis, zyrtarët mund të ofrojnë një gjysmë-ndalim. Ose ata mund të bien dakord për një ndalim që do të hyjë në faza. Ky është rasti me ndalimet aktuale të BE-së për produktet gjysëm të gatshme të çelikut rus.

Pavarësisht ndalimit të përgjithshëm të çelikut, panelet ruse të përpunimit lejohen ende në BE deri në vitin 2028. Pra, tani për tani këto produkte gëzojnë pothuajse tregti të lirë, pjesërisht falë lobimit nga dy kompani të vogla në Belgjikë dhe Republikën Çeke.

E njëjta gjë vlen edhe për hekurin e derrit, një material kritik për sektorin e prodhimit të çelikut.

Për Ukrainën, këto paralajmërime janë një shpërqendrim i madh brenda politikës së sanksioneve të BE-së: “Disa djalë i pasur famëkeq ulet në bordin e një kompanie të BE-së. Ata blejnë kështjella, jahte”, tha Vsevolod Chentsov, ambasadori i vendit në BE. “Dhe me këto përjashtime, ata në fakt mbrohen nga sanksionet.”

Ashtu si me aluminin, panelet ruse janë shumë më të lira se alternativat e tyre evropiane. Megjithatë, European Aluminium vlerëson se kompanitë ruse fitojnë rreth 2.2 miliardë euro nga eksportet.

Sa gjasa ka BE-ja ta bëjë këtë?

Kthimi i çezmave të gazit

Ndërsa BE-ja u largua shpejt nga nafta ruse në kulmin e luftës, ishte në fakt Moska ajo që mori vendimin për të filluar ndërprerjen e gazit nga tubacionet që arrinin në kontinent – në një përpjekje për t’i privuar aleatët e Ukrainës nga një burim kyç energjie.

Thënë kështu, Rusia ende përbënte rreth 15 për qind të importeve të gazit të BE-së vitin e kaluar, edhe pse kontinenti rriti importet e gazit natyror të lëngshëm (LNG) nga vende si SHBA, Norvegjia, Libia dhe Algjeria.

Në fakt, vende si Belgjika dhe Spanja madje kanë rritur blerjet e tyre të gazit nga Moska në vitin 2023.

Kjo do të thotë se BE-ja ende po mbulon xhepat e Kremlinit duke blerë gaz rus. Sipas Qendrës për Kërkimin e Energjisë dhe Ajrit të Pastër, pagesat e gazit të BE-së për Rusinë në dy vitet e fundit kanë kaluar 80 miliardë euro.

Mbyllja e gazit rus, megjithatë, nuk është një proces i thjeshtë. Shumë vende janë të mbyllura në kontrata afatgjata që janë të vështira për t’u thyer. Dhe Hungaria, vendi që është më së paku mbështetës i sanksioneve energjetike të Rusisë, ka marrëdhënie të ngushta me gjigantin energjetik shtetëror të Rusisë Gazprom.

Budapesti madje ra dakord të rrisë sasitë që bleu këtë dimër – një vendim që Komisioneri Evropian i Energjisë Kadri Simson i tha Politico-s përbënte trajtimin e “kriminelëve të luftës”.

Një diplomat i paidentifikuar minimizoi shanset për një refuzim më të ashpër të gazit rus në të gjithë bllokun. “Është ende shumë një çështje e sigurisë së furnizimit,” tha diplomati.

Për më tepër, ekspertët paralajmërojnë se vendet e BE-së po mbyllin sytë ndaj LNG-së ruse që lëviz nëpër portet evropiane në rrugën e saj drejt destinacioneve të tjera.

Megjithatë, ndalimi i praktikës i takon kryeqyteteve individuale në vende si Franca dhe Belgjika, jo burokratët e Brukselit.

Lufta kundër ndërmjetësve

Një treg i zi fitimprurës ka lulëzuar që kur aleatët perëndimorë ndaluan një numër të madh të importeve ruse të mallrave luksoze perëndimore dhe – më e rëndësishmja – mallra “me përdorim të dyfishtë” që mund të ripërdoren nga forcat e armatosura të Moskës.

Vende të tilla si Gjeorgjia dhe Armenia në Kaukazin e Jugut dhe Kazakistani në Azinë Qendrore ndajnë ose janë afër kufijve me Rusinë dhe kanë marrëdhënie të rëndësishme tregtare me Moskën.

Brukseli emëroi “carin e sanksioneve”, ish-ambasadorin e BE-së në SHBA, David O’Sullivan, për të bredhur në ish-Bashkimin Sovjetik dhe për t’u bërë presion vendeve për të ndihmuar në zbatimin e rregullave.

Deri më tani, duket se po funksionon (një lloj) – si Armenia ashtu edhe Kazakistani kanë deklaruar publikisht synimin e tyre për t’u pajtuar me sanksionet perëndimore.

Megjithatë, Gjeorgjia, së cilës iu dha statusi i kandidatit për anëtarësim në BE në fund të vitit të kaluar, ka vendosur të mos zbatojë të njëjtat rregulla.

Kryetari i parlamentit Shalva Papuashvili tha se vendimi ishte fitimprurës për vendin dhe nuk dëmtoi marrëdhëniet e tij me BE.

Më tej, Turqia, India dhe Kina kanë përfituar të gjitha nga nevoja e Moskës për rrugë alternative tregtare. Në paketën e fundit të sanksioneve, BE-ja pritet të shtojë kompanitë kineze në listën e subjekteve me të cilat nuk mund të tregtojë në fushën e betejës dhe mallra me përdorim të dyfishtë.

Teknikisht, Brukseli ka aftësinë ligjore për të pezulluar të gjithë tregtinë e produkteve nëse një vend i huaj nuk respekton “masat e tjera individuale dhe qasjen e BE-së”.

Por ndërmarrja e këtij hapi kërkon unanimitet nga të 27 vendet e BE-së – duke e bërë kufirin e vetos mjaft të ulët, veçanërisht nëse ndonjë vend i BE-së do të përfitojë nga një shitje e tillë.

Thuaj jo Rusisë bërthamore

Në Ukrainë, pushtimi nga Rusia i termocentralit bërthamor të Zaporozhye, më i madhi në Evropë, ka shkaktuar paralajmërime për një fatkeqësi në mbarë kontinentin. Megjithatë, vetëm përtej kufirit në BE, Moska mbetet një lojtar i rëndësishëm në industrinë civile të energjisë atomike të bllokut.

Zëvendësministri i Energjisë i Kievit, Farid Safarov, i tha Politico-s në nëntor se ishte koha që vendet evropiane të ndalonin marrëdhëniet me gjigantin bërthamor shtetëror të Rusisë Rosatom, i cili aktualisht ofron karburant dhe shërbime për shumë vende të BE-së.

Megjithëse sektori nuk është një nga burimet më të mëdha të të ardhurave të Moskës, ai ofron një levë të madhe të fuqisë së butë dhe u jep kompanive shtetërore ruse akses në infrastrukturën e ndjeshme evropiane.

Megjithatë, edhe një herë, pengesa për veprime më të ashpra duket të jetë Hungaria. Budapesti po zgjeron aktualisht termocentralin e tij bërthamor Pax me mbështetjen e Rosatom dhe kryeministri Viktor Orbán është zotuar të bllokojë çdo sanksion ndaj sektorit.

“Kur bëhet fjalë për energjinë bërthamore, mendoj se është mjaft e qartë,” tha një diplomat evropian me njohuri për negociatat. “Hungaria ishte e qartë se do të bënte veton – dhe ndoshta disa shtete të tjera anëtare fshihen pas Hungarisë.”

Nëse jo tani, kur?

Edhe pse Rusia nuk tregon shenja të mbarimit të fondeve që i nevojiten për të blerë armë dhe për të paguar paga të shtrenjta ushtarake në afat të shkurtër, ekspertët thonë se nuk ka gjasa që ajo të jetë në gjendje të qëndrojë përgjithmonë në bazat e luftës.

Kjo do të thotë se konflikti po bëhet gjithnjë e më shumë një luftë brutale e prishjes midis aftësisë së Moskës për të vazhduar luftën dhe aftësisë së Perëndimit për të mbajtur mbështetjen për Ukrainën.

“Sanksionet dhe lufta janë bërë një test i qëndrueshmërisë së ekonomive ruse dhe ukrainase,” tha Maria Shagina, një eksperte sanksionesh në Institutin Ndërkombëtar për Studime Strategjike, duke paralajmëruar se Moska po përballet me një krizë afatgjatë si rezultat i kapitalit. arratisje – një ikje truri që ka parë që shumë njerëz të lënë të rinjtë dhe mungesën e aksesit në teknologji.

“Çështja është nëse ekonomia ukrainase mund të qëndrojë për të parë efekte afatgjata,” shtoi ajo.

Me mosmarrëveshjet politike dhe problemet ekonomike që parandalojnë disa nga masat që do të kishin ndikimin më të madh në aftësinë e Moskës për të zhvilluar luftë, raundi i fundit i sanksioneve ka të ngjarë të jetë pak më shumë se një gjest simbolik dy vjet pas fillimit të Rusisë në shkallë të plotë. pushtimi i Ukrainës.

Por Brukseli është zotuar të fillojë menjëherë punën për një paketë të 14-të sanksionesh, për të cilën disa shpresojnë se mund të marrë një linjë më të ashpër – veçanërisht nëse udhëheqësit e BE-së mund të përsërisin strategjinë e tyre për të detyruar Hungarinë të heqë kundërshtimin e saj ndaj hapave kyç për të ndihmuar Kievin.

Megjithatë, biseda për “lodhjen e Ukrainës” ka hyrë në leksikun e Brukselit – megjithëse udhëheqësi polak Donald Tusk preferon ta quajë atë “lodhje Orban”. Dhe ekspertët paralajmërojnë se zyrtarët do të duhet të bindin një publik të kujdesshëm se çdo sanksion nuk do të prekë xhepat e tyre.

“Por sinqerisht, kjo është ajo që ndodh në procesin e natyrshëm demokratik.” Për fat të mirë, ne nuk jetojmë në një diktaturë dhe duhet të ndërtojmë një konsensus”, tha ekonomistja Elina Rybakova nga Shkolla e Ekonomisë e Kievit dhe Instituti Peterson në Uashington.

Një tjetër diplomat evropian kujton se “BE-ja ka premtuar të bëjë gjithçka që është e nevojshme për të ndihmuar Ukrainën të fitojë luftën dhe ka opsione të qarta për shtrëngimin e vidave”.

Megjithatë, këto opsione mund të mbeten vetëm kaq.