Grupet kundërshtare palestineze po takohen këtë javë për bisedime në Moskë. Rusia dëshiron të ndihmojë në bashkimin e tyre dhe potencialisht të lirojë më shumë pengje. Por edhe nëse kjo nuk ndodh, Moska përfiton.
Zëvendësministri i Jashtëm rus Mikhail Bogdanov tha për agjencinë shtetërore ruse të lajmeve TASS se 12 deri në 14 organizata palestineze do të marrin pjesë në konferencë, e cila fillon më 29 shkurt dhe do të zgjasë dy ose tre ditë.
Këtu përfshihen përfaqësuesit e krahut politik të Hamasit, Xhihadi Islamik Palestinez, pastaj Fatah (organizata politike që qeveris Bregun e pushtuar Perëndimor) dhe Organizata për Çlirimin e Palestinës (PLO), e cila është organizata ombrellë për grupet palestineze.
Grupe të ndryshme kanë pikëpamje të ndryshme për tema si p.sh a duhet të njihet Izraeli si shtet? PLO, e udhëhequr nga Fatah, njohu Izraelin në 1993 – pjesërisht në këmbim të një shteti të mundshëm palestinez. Hamasi, i cili nuk është pjesë e PLO, e ka refuzuar këtë prej vitesh, megjithëse retorika e tij kohët e fundit është zbutur.
Në të kaluarën ka pasur edhe dhunë mes grupeve palestineze. Pasi Hamasi fitoi zgjedhjet në Gaza në vitin 2006, nuk u arrit asnjë marrëveshje për ndarjen e pushtetit me Fatahun më të moderuar dhe filluan përplasjet. Fatah përfundimisht u largua nga Rripi i Gazës, duke lënë Hamasin në pushtet, i cili tani qeveris Bregun Perëndimor. Autoritetet e Fatahut atje quhen Autoriteti Palestinez ose Autoriteti Palestinez (PA).
“Dialog vetëm për hir të dialogut”
Kjo nuk është hera e parë që mendohet për formimin e një fronti të bashkuar palestinez. Ruslan Suleimanov, një ekspert i pavarur rus për Lindjen e Mesme me qendër në Baku, i kujton DW se ka pasur përpjekje për të ndërmjetësuar mes grupeve të ndryshme edhe më parë, por ato takime “nuk kanë sjellë kurrë rezultat”.
Suleimanov thotë se “Rusia nuk ka asnjë hartë rrugore” dhe se, “veçanërisht për Rripin e Gazës, do të ishte e nevojshme të vendoset ndërmjetësimi dhe të mbahen kontakte të mira si me Izraelin ashtu edhe me krahun paraushtarak të Hamasit në Gaza”.
Kjo pikëpamje ndahet nga Hugh Lovat, një ekspert për Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut në institutin me qendër në Berlin, Këshilli Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë. “Samiti është një mënyrë për të treguar se Rusia ka kapacitetin diplomatik për të luajtur një rol praktik në mbështetjen e unitetit kombëtar palestinez”, tha Lovat për DW. Megjithatë, ai shton se negociatat e mëparshme për pajtimin, të cilat u mbajtën në Moskë, Algjeri dhe Kajro, “po ashtu nuk arritën të çonin në një marrëveshje të përhershme për pajtimin e rivalëve”.
Një ndarje në radhët palestineze
“Mosmarrëveshjet midis grupeve palestineze nënkupton dallime të thella politike në lidhje me procesin e paqes dhe strategjinë e çlirimit kombëtar, por edhe me çështje teknike që lidhen me mënyrën se si të rivendosen institucionet e Autoritetit Palestinez në Gaza”, shpjegon Lovat.
Hamasi, i cili është klasifikuar si një organizatë terroriste nga Gjermania, BE dhe SHBA, ka sunduar Gazën që nga viti 2007. Çdo skenar i ardhshëm i pasluftës që do të rivendoste Autoritetin Palestinez në Gaza dhe do të integronte politikisht Hamasin në Bregun Perëndimor të pushtuar do të duhej të të bazohet në një lloj mirëkuptimi midis Hamasit dhe Autoritetit Palestinez, thotë Lovat.
Megjithatë, ka disa probleme me këtë ide. Disa shtete kanë argumentuar se Hamasi nuk duhet të luajë një rol në qeverisjen e territoreve palestineze pas përfundimit të konfliktit. Izraeli është veçanërisht kundër tij. Është gjithashtu e vështirë të parashikohet se si linja e ashpër e Hamasit për njohjen e Izraelit do të përshtatej me pozicionin e PLO, e cila tashmë e ka njohur Izraelin.
Për Rusinë, edhe nëse takimi nuk prodhon përparim, ndarja e vazhdueshme midis palestinezëve nuk do të ishte domosdoshmërisht një rezultat negativ. Samiti do të ndihmojë në forcimin e rolit të ardhshëm të Rusisë në Lindjen e Mesme.
Rusia si ndërmjetëse në Lindjen e Mesme
Për vite me radhë, Rusia arriti të mbajë lidhje të ngushta me Izraelin, pavarësisht se kishte marrëdhënie të mira me një nga kundërshtarët rajonalë të Izraelit – Iranin. Pasi Rusia pushtoi Ukrainën në shkurt 2022, marrëdhëniet u përkeqësuan: Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu nuk e mbështeti pushtimin rus dhe mijëra rusë dhe ukrainas ikën në Izrael.