Dronët e tij luajtën një rol kyç në ndalimin e sulmit rus ndaj Ukrainës në fillim të pushtimit, dhe tani ka spekulime serioze se ai mund të jetë ai që do të pasonte presidentin turk Rexhep Tajip Erdogan. Inxhinieri Selçuk Bajraktar është kryedrejtori teknologjik i kompanisë ushtarake “Baykar Makina”, dhëndri i Erdoganit dhe lideri i ri potencial i Turqisë.
Këtë fundjavë, miliona qytetarë turq zgjodhën kryetarë bashkie në 81 qytete dhe komuna turke. Por zgjedhjet nuk u vëzhguan vetëm në nivel lokal, sepse janë zgjedhje që mund të vendosin për fatin politik të presidentit turk. Përkatësisht, mandati i tretë i Rexhep Tajip Erdogan do të përfundojë pas katër vitesh dhe sipas ligjit, ai mund të mos kandidojë më për postin e presidentit. Edhe pse ka spekulime për një ndryshim të mundshëm të Kushtetutës, i cili do t’i mundësonte një mandat tjetër, vetë Erdogan tha se është gati t’ia kalojë stafetën brezit të ardhshëm.
Udhëheqësi turk mund të ndryshojë ende mendje, por vëzhguesit e afërt të politikës turke thonë se gara për ta pasuar atë tashmë ka filluar. Bajraktari përmendet si kandidat kryesor.
Ai është dhëndri i Erdoganit me të gjitha njohuritë dhe aftësitë e duhura”. Unë mendoj se gjithçka është e drejtuar drejt Bayraktarit, “tha për WSJ Burak Kadercan, një ekspert i politikës turke dhe një profesor në Kolegjin e Luftës Detare të SHBA.
I lindur në Stamboll në një familje inxhinierësh, Bajraktari ka lëvizur gjithmonë në qarqe të larta politike. Babai i tij, Ozdemir Bajraktar, e njihte Erdoganin që kur ata po rriteshin në bregun e Detit të Zi. Të dy mbetën në kontakt edhe kur Ozdemir po themelonte kompaninë e tij të pjesëve të automjeteve në vitet 1990. Selcuk e kaloi pjesën më të madhe të rinisë së tij në biznesin familjar, duke luajtur me aeroplanë model. Pas studimeve në Stamboll, ai shkoi në SHBA, ku mori diplomën master në Universitetin e Pensilvanisë me punën e demonstrimit të koordinimit ajër-tokë të mjeteve ajrore pa pilot në fluturimin e formacionit. Ajo punë tërhoqi vëmendjen e prestigjiozes MIT, e cila i ofroi një bursë. Atje, ai mori tezën e dytë të masterit duke hulumtuar mbi kontrollin autonom të një sistemi helikopteri pa pilot.
Në vitin 2014, Bajraktar zbuloi një prototip për një mjet ajror pa pilot që mban armë – produktin e tij revolucionar TB2. Edhe pse jo aq i sofistikuar sa dronët e prodhuar në SHBA, TB2 përmbushi rolin e tij si një UAV efikas dhe me kosto të ulët që mund të prodhohej me pjesë komerciale jashtë raftit, duke ulur kostot dhe duke e bërë mirëmbajtjen të përballueshme për shumë vende. Në vitin 2022, Bajraktar TB2 u bë avioni më i eksportuar në botë dhe konsiderohet nga shumë si kallashnikovi i mjeteve ajrore pa pilot. Dronët e Bayraktar luajtën një rol të rëndësishëm në fillimin e pushtimit gjithëpërfshirës të Putinit në Ukrainë, kur trupat ukrainase i përdorën për të sulmuar autokolonat e automjeteve të blinduara ruse. Avantazhi më i madh i këtyre avionëve është se ato shkaktojnë dëme të konsiderueshme në ushtrinë ruse me shumë pak rrezik për ukrainasit. Këta dronë janë shumë të lehtë, kanë një hapje krahësh prej 12 metrash dhe mund të mbajnë deri në katër raketa.
Gjatë zgjedhjeve presidenciale të Turqisë vitin e kaluar, dronët Bayraktar u bënë një pjesë themelore e markës së Erdoganit, i cili i prezantoi ato si një simbol të krenarisë kombëtare. Në qendër të fushatave të Erdoganit është industria e mbrojtjes në rritje e Turqisë, për të cilën ai thotë se dëshiron ta rikthejë vendin si një fuqi globale.
Vetë Bajraktari propagandon një tekno-nacionalizëm që kapërcen ndarjen laike-fetare dhe kështu gëzon popullaritet në rritje në mesin e popullatës turke. Imazhi i tij si inxhinier dhe sipërmarrës përfaqëson një ndryshim delikate, por domethënëse nga sundimi i Erdoganit, i cili ka dobësuar institucionet turke dhe pushtetin e centralizuar rreth presidentit. Sondazhet tregojnë se Elon Musk i Turqisë, siç quhet shpesh Bayraktar nga fansat e tij, aktualisht është një nga personazhet publikë më të njohur në vend.
Selcuk Bayraktar, dhe veçanërisht vëllai i tij Haluk, i cili u bë CEO i Baykar-it pasi babai i tyre vdiq në 2021, janë ndër rrethin e brendshëm të këshilltarëve të Erdoganit dhe kanë marrë rolin e përfaqësimit të vendit jashtë vendit. Haluk Bajraktar shpesh viziton Ukrainën dhe vitin e kaluar ai u filmua duke pritur presidentin Volodymyr Zelensky. Asnjë nga fëmijët e Erdoganit nuk ka pretendime për presidencën. Dhëndri tjetër i Erdoganit, Berat Albayrak, nuk bëri emër si ministër i financave dhe u detyrua të jepte dorëheqjen në vitin 2020.
Bahraktar tha se nuk ka ambicie politike, por gjithashtu nuk do të refuzonte nëse Erdogan do t’i kërkonte të kandidojë në zgjedhjet e ardhshme. “Unë mund të them po, por kjo do të varet nga rrethanat,” tha ai në një intervistë me The Wall Street Journal vjeshtën e kaluar.
