Për disa arsye, lajmi se Serbia i dërgoi Ukrainës ndihmë financiare prej 32.4 milionë dollarësh në muajin mars nuk ngjalli shumë interes në të dy vendet. Disa portale ukrainase që raportuan këtë konfirmim nga Ministria e Financave e Ukrainës, të marra nga portali “Liga”, theksojnë se “vlen të përmendet” se ndihma ka ardhur nga një vend që mban lidhje ekonomike me Rusinë dhe nuk i është bashkuar ekonomisë së BE-së. sanksione kundër Moskës Orhan Dragaš në faqen e tij të internetit .
Mbështetja e fundit financiare për Ukrainën, të paktën për Serbinë, nuk është aspak e vogël. Është në nivelin e buxhetit vjetor të një prej qyteteve të tij të mesme me rreth 60 mijë banorë. Gjithashtu nuk është e paprecedentë. Disa muaj pas fillimit të agresionit rus, Serbia dërgoi tre milionë euro në Ukrainë për të mbështetur fëmijët në nevojë dhe 1.5 milionë euro të tjera për personat e zhvendosur. Së bashku me paketat financiare, ndihma materiale, automjete mjekësore, agregate elektrike, impiante për pastrimin e ujit dhe materiale të tjera humanitare shkuan nga Serbia në Ukrainë.
Serbia nuk është pjesë e koalicionit ndërkombëtar që furnizon Ukrainën me armë dhe materiale ushtarake, ajo ka shpallur neutralitet në lidhje me konfliktin dhe autoritetet e saj përsërisin se nuk furnizon me armë asnjërën nga palët. Megjithatë, ka raporte shumë bindëse se Serbia ende dërgon armë në Ukrainë, duke mos ndërhyrë në dërgesat e bëra përmes vendeve ndërmjetëse.
Megjithatë, mbështetja më bindëse e Serbisë për mbrojtjen e Ukrainës kundër agresionit është në nivelin politik, megjithëse shpesh anashkalohet. Shumë shpesh u drejtohen stereotipeve për Serbinë si aleate të Rusisë, dhe për rrjedhojë si kundërshtare të Ukrainës, sepse kështu është më e lehtë dhe më vrastare, pavarësisht se faktet të çojnë në përfundimin e kundërt.
Që nga rezoluta e parë e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në mars 2022, Serbia ka qenë vazhdimisht ndër vendet që kanë dënuar agresionin e Rusisë dhe kanë kërkuar tërheqjen e saj të menjëhershme nga Ukraina. Ajo votoi për katër rezoluta të tilla në OKB, duke përfshirë atë që dënon aneksimin nga Rusia të katër rajoneve lindore të Ukrainës në tetor 2022. Ishte një surprizë e madhe për shumë që Serbia votoi gjithashtu për përjashtimin e Rusisë nga Këshilli i të Drejtave të Njeriut të OKB-së në prill 2022, por i befasuar mund të jetë vetëm dikush që është sipërfaqësor dhe i prirur ndaj stereotipeve.
Pozicioni që Serbia përfaqëson në forumet globale në lidhje me pushtimin rus të Ukrainës është identik me atë që ka në organizatat rajonale. Së bashku me nëntë vende të tjera të Evropës Juglindore, Serbia bëri një deklaratë në shkurt, sipas së cilës agresioni rus kundër Ukrainës është një shkelje flagrante e ligjit ndërkombëtar dhe kërcënimi më i madh për sigurinë evropiane. Më pas, në një samit në Tiranë me presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy, liderët e rajonit u zotuan të vazhdojnë të mbështesin Ukrainën deri në fitoren e saj.
Takimet e tij me liderin ukrainas Zelenskyy kanë qenë të shpeshta vitin e fundit dhe të dy i konsiderojnë të rëndësishme dhe miqësore. “Kam vënë re rëndësinë e pjesëmarrjes së Serbisë në zbatimin e Formulës së Paqes”, deklaroi Presidenti Zelensky pas takimit të tyre të fundit në shkurt, duke falënderuar Serbinë për mbështetjen e saj ndaj sovranitetit të Ukrainës, për ndihmën që dha dhe për pranimin e refugjatëve ukrainas.
Serbia nuk vendosi sanksione ekonomike ndaj Rusisë dhe kur vendosi për këtë që në fillim të agresionit rus kundër Ukrainës, vuri në dukje se mund ta ndryshonte atë vendim sapo të prekte interesat e saj ekonomike dhe politike. Por aspekti i sanksioneve ka qenë në qendër të portretizimit të zakonshëm të pozicionimit serb ndaj agresionit rus kundër Ukrainës për një kohë të gjatë dhe me gjithnjë e më pak justifikim.
Për presidentin Zelenskyy, për shembull, nuk përbën asnjë problem që të mbajë komunikim të vazhdueshëm dhe solid partneriteti me liderin serb Vuçiq. Mbështetja politike, humanitare, financiare dhe ndoshta edhe ushtarake e Serbisë për Ukrainën është konstante dhe aspak simbolike, dhe si e tillë ka kohë që ka lënë mënjanë faktin që Serbia nuk ka vendosur sanksione ekonomike ndaj Rusisë.
Në rishikimin e fundit të tillë fyes, media ruse e përshkruan takimin e Vuçiqit me Emmanuel Macron në Paris në fillim të kësaj jave si poshtëruese. “Ai erdhi në Paris për të lypur dhe nuk kishte forcë t’i rezistonte kreut të Pallatit Elysee”, shkruan Ruska Gazeta për samitin serbo-francez, duke përcjellë në fakt qëndrimin e ndershëm të Kremlinit për presidentin serb, ai që ata. zakonisht nuk e shpallin veten, por ia lënë mediave të tyre të kontrolluara.
Problemi për Moskën është se takimi i fundit prej rreth 20 takimeve mes Presidentit Vuçiq dhe Macron do të rezultojë në blerjen e 12 avionëve luftarakë francezë Rafale, që për Serbinë do të thotë një kthesë strategjike përfundimtare nga lidhja tradicionale me armët ruse, të trashëguara nga Bashkimit Sovjetik dhe Jugosllavisë.Serbia dhe Ukraina nuk kanë asnjë problem në marrëdhëniet e tyre të ndërsjella, për më tepër, janë disa nivele më të larta se një partneritet i zakonshëm. Është e vërtetë që shumica e banorëve serbë janë në anën e Rusisë në nivel emocional, edhe kur ajo pushton popullin gjithashtu miqësor të Ukrainës. Ky është një faktor që asnjë lider serb, madje as Vuçiq, nuk mund ta injorojë gjatë krijimit të politikës në lidhje me këtë konflikt. Por vetëm një pasqyrë e shkurtër e vendimeve zyrtare të Beogradit në lidhje me Ukrainën, përfshirë paketën financiare të marsit prej 32.4 milionë dollarësh, tregon qartë se ku qëndron realisht Serbia. Shumë më afër Ukrainës se disa vende të tjera që do të konsiderojnë se duke vendosur sanksione ndaj Rusisë, ata kanë bërë mjaft për Ukrainën dhe popullin e saj.
