Shumica e zyrtarëve të lartë rusë presin me frikë rindërtimin e planifikuar të qeverisë që do të kryhet nga presidenti Vladimir Putin. Pas inaugurimit të tij u njoftua një spastrim i madh, por spekulimet janë përhapur prej javësh se si do të ndryshojë rrethi i njerëzve të besuar. Sipas mediave ruse, i pari në listën e zezë të Putinit është ministri aktual i Mbrojtjes Sergei Shoigu, por përmendet edhe zëvendësimi i ministrit të Jashtëm Sergei Lavrov.
Inaugurimi i Vladimir Putin të martën dukej si Dita e Groundhog për shumicën e rusëve, por edhe për botën, duke qenë se ai është në pushtet që nga viti 1999 dhe se ky është mandati i tij i pestë presidencial.
Megjithatë, ajo që vjen më pas është më pak e sigurt.
Tradita dhe ligji rus diktojnë se betimi i një presidenti të ri shkakton një riorganizim të qeverisë, i cili mund të hedhë një dritë të rrallë mbi gjendjen e punëve në Kremlin dhe marrëdhëniet e tensionuara mes zyrtarëve të lartë të Putinit.
Duke pasur parasysh se pushtimi rus i Ukrainës ka vazhduar për dy vjet të plota, Putin nuk tregon asnjë shenjë se dëshiron të devijojë nga rruga e tij aktuale – shkatërrimi i Kievit zyrtar, represioni në Rusi dhe antagonizmi ndaj Perëndimit.
“Qëllimi më i rëndësishëm për Putinin është të prodhojë më shumë armë, të mbajë ekonominë të qëndrueshme, ta mbrojë atë nga sanksionet dhe të shmangë inflacionin”. Nuk duhet të presim një rishikim të asaj politike”, tha Tatjana Stanovaya, e cila themeloi kompaninë e analizave politike “R Politik”.
Por sa larg do të shkojë Putin në ndryshimin e renditjes së atyre që janë të ngarkuar me zbatimin e kësaj axhende do të japë një pasqyrë se sa larg është i gatshëm të heqë dorë nga zakonet e vjetra për të siguruar të ardhmen e regjimit të tij.
Tradicionalisht, Putin ka dy modele qeverisjeje, thotë Nikolai Petrov, një konsulent në Chatham House.
Nga njëra anë, ai u mbështet në një gardë të vjetër miqsh dhe të njohurish të besuar, si Ministri i Mbrojtjes Sergei Shoigu dhe Ministri i Jashtëm Sergei Lavrov, i cili ka mbajtur këtë post për dy dekada.
Nga ana tjetër, ai u mbështet tek teknokratët besnikë si kryeministri Mikhail Mishustin dhe shefja e Bankës Qendrore Ruse Elvira Nabiulina për të mbajtur në këmbë ekonominë e vendit.
Por kjo mënyrë pune duket gjithnjë e më e paqëndrueshme, pasi disa nga njerëzit më të besuar të Putinit janë afër ose në të shtatëdhjetat e tyre.
Këto përfshijnë Lavrov, 74 vjeç dhe Shoigu, 68 vjeç, si dhe disa nga zyrtarët më të lartë të sigurisë së vendit, si Alexander Bortnikov, 72 vjeç, Sergei Naryshkin, 69 vjeç dhe Alexander Bastrykin, 70 vjeç.
“Është koha që brezi i Putinit të largohet nga skena, por zëvendësuesit e tyre nuk janë gati. “Sistemi është duke u përballur me një problem serioz dhe do të shohim deri në çfarë mase do të mund ta zgjidhë atë ose thjesht do të zvarritet”, tha Petrov.
“Nëse Putin dëshiron të ruajë sistemin e tij, ai duhet ta ndryshojë atë,” pranoi analisti politik Abbas Galyamov.
Ai vuri në dukje arrestimin e fundit tronditës të zëvendësministrit të Mbrojtjes Timur Ivanov për ryshfet, i parë gjerësisht si një sulm ndaj Shoigut, si një sinjal i mundshëm se Putini është gati të “trondisë themelet e sistemit”.
Ky do të ishte një largim i madh nga mënyra e vjetër e të bërit të gjërave, dhe është pikërisht ajo mënyrë e të bërit gjëra që i ka lejuar Shoigut të ruajë postin e tij si komandant i përgjithshëm i mbrojtjes pavarësisht përparimit të ngadaltë në Ukrainë dhe një tentativë skandaloze për grusht shteti. Shefi mercenar i Wagner-it, Yevgeny Prigozhin.
Në vitet e kaluara, Kremlini në përgjithësi ka zgjedhur për kandidatë që shihen si të lehtë për t’u kontrolluar dhe jo domosdoshmërisht të kualifikuar për punën në fjalë, duke tërhequr rekrutë të rinj nga ish-truprojat e Putinit ose të afërmit më të rinj të atyre në rrethin e brendshëm të Putinit.
Në këtë kontekst, Dmitry Patrushev, ministri aktual i Bujqësisë dhe djali i Sekretarit të Këshillit të Sigurimit, Nikolai Patrushev, 72 vjeç, është përshëndetur si dikush që mund të promovohet në riorganizimin e ardhshëm të Putinit.
Kjo do të thoshte fitore për bllokun rus të “skifterëve të Kremlinit”, mes të cilëve është edhe Nikolai Patrushev, thotë Galyamov.
Por Petrov nga “Chatham House” shtoi se emërime të tilla janë gjithashtu një mënyrë që Putini t’i mbajë bashkëpunëtorët e tij më të afërt “të lidhur”.
Analistja politike Tatiana Stanovaya tha se surprizat mund të vijnë edhe në formën e emërimit në poste politike të “skifterëve të rinj” ende të panjohur me përvojë ushtarake në Ukrainë.
“Putin ka deklaruar publikisht se ai i konsideron ata si elitën e vërtetë që duhet të zëvendësojë përfundimisht elitën aktuale,” tha ajo.
Çdo ndryshim që bën Putini, beson Stanovaya, ka të ngjarë të jetë i kufizuar dhe i shpejtë, në mënyrë që “të sigurojë që zyrtarët e lartë të vazhdojnë të punojnë pa pengesa, pa ndërprerje”.
Zgjedhjet e marsit, në të cilat Putin fitoi një rekord prej 87 për qind të mbështetjes ruse, u dënuan gjerësisht në Perëndim si të paligjshme dhe Parlamenti Evropian miratoi një rezolutë në prill duke dënuar votimin si “mashtrues”.
Disa vende kanë njoftuar publikisht se nuk do të dërgojnë të dërguar në inaugurimin e Putinit, duke përfshirë Gjermaninë, shtetet baltike, Republikën Çeke dhe Armeninë.
Gjithashtu, në inaugurimin e presidentit të ri të vjetër rus nuk morën pjesë edhe ambasadorët e Bashkimit Evropian (BE) dhe të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
