Kompania bullgare Bulgargaz do të kërkojë kompensim prej 400 milionë euro nga Gazprom për shkak të ndërprerjes së furnizimit me gaz nga viti 2022, tha ministri i Energjisë i Republikës Vladimir Malinov, përcjell Nova .
Sipas tij, kërkesa përkatëse është tashmë gati, por fillimisht Bulgargaz do t’i japë Gazpromit mundësinë për të zgjidhur vullnetarisht pretendimin brenda një kohe të shkurtër. “Nëse kjo nuk ndodh, ne do të paraqesim një kërkesë në Gjykatën e Arbitrazhit në Dhomën Ndërkombëtare të Tregtisë në Paris”, tha Malinov.
Dy muaj pas fillimit të luftës në Ukrainë, më 27 prill 2022, Gazprom ndaloi furnizimin me gaz për Bulgargaz për shkak të refuzimit të tij për të paguar në rubla. Kjo skemë llogaritëse u prezantua nga Presidenti Vladimir Putin si një ultimatum pasi vendet e BE-së goditën Rusinë me valën e parë të sanksioneve.
Si rezultat i shkeljes së detyrimeve nga Gazprom, çmimet e gazit në Bullgari filluan të rriten ndjeshëm. Në korrik 2022, 100 metra kub (1 MWh) kushtonin rreth 95 euro, dhe në gusht – tashmë 149 euro. Para luftës, Bullgaria mbulonte tre të katërtat e nevojave të saj për import me gaz rus.
Shuma totale e pretendimeve të paraqitura tashmë kundër Gazprom po i afrohet 20 miliardë dollarëve. Rekordi – për 15 miliardë dollarë – erdhi nga Uniper gjermane, e cila bleu 20 miliardë metra kub gaz nga Rusia në vit. Si importuesi më i madh i gazit rus në Gjermani dhe një nga investitorët në projektin Nord Stream 2, Uniper u gjend në prag të falimentimit dhe u shtetëzua de fakto pasi mbeti pa një furnizues kryesor dhe u detyrua të blinte karburant me çmime në rritje në tregun spot. Qeveria gjermane shpenzoi 29 miliardë euro për të shpëtuar kompaninë.
RWE, një tjetër importues gjerman i gazit që merrte 1 miliard metër kub në vit, po kërkon 1 miliard dollarë të tjera nga Gazprom. Engie franceze kërkoi nga Gazprom rreth 1.3 miliardë dollarë, duke marrë parasysh importet prej 2 miliardë metra kub në vit, vlerësoi më parë analisti i BCS Ronald Smith.
Eni e Italisë e ngriti padinë në maj të vitit të kaluar, pa bërë të ditur shumën. Megjithatë, duke marrë parasysh vëllimin e blerjeve – rreth 20 miliardë euro – mund të arrijë në miliarda euro, si me importuesit gjermanë. Polonia Europol Gaz kërkoi 6 miliardë zloti, ose 1.45 miliardë dollarë, CEZ-i çek filloi procedimin kundër Gazprom-it për 1 miliardë korona (44 milionë dollarë) në shkurt 2023. Kërkesa po shqyrtohet nga arbitrazhi zviceran.
Vitin e kaluar, Gazprom pompoi vetëm 28 miliardë metra kub gaz në Evropë, tregu i saj dikur më i madh, vëllimi minimal që nga gjysma e dytë e viteve 1970. Eksportet totale të kompanisë kanë rënë në trefishin e niveleve të para luftës dhe janë më të ulëtat që nga viti 1985 në 69 miliardë metra kub.
Në fund të vitit 2023, Gazprom pësoi një humbje neto për herë të parë në 25 vjet, sipas standardeve ndërkombëtare të raportimit financiar (IFRS). Madhësia e saj – 629 miliardë rubla – u bë një rekord në të gjithë historinë e kompanisë.
