Të premten, Këshilli i Bashkimit Evropian miratoi përfundimisht Kodin e ri të Shengenit, rregulloren e BE-së që i referohet menaxhimit të kufijve të brendshëm dhe të jashtëm dhe rregullave që rregullojnë kontrollin kufitar të personave që kalojnë kufijtë e jashtëm të BE-së.Rregullorja e re e rishikuar e votuar nga Parlamenti Evropian në prill do të hyjë në fuqi 20 ditë pas botimit në Fletoren Zyrtare dhe është e zbatueshme drejtpërdrejt në vendet anëtare.
“Me votën e sotme, ne u kemi dhënë vendeve anëtare mjetet për të mbajtur udhëtimin pa kufij brenda zonës Shengen, duke siguruar kufijtë e jashtëm, duke adresuar problemet e migrimit të parregullt dhe rreziqet për shëndetin publik,” tha Ministrja e Brendshme belge Annelies Verlinden , vendi i së cilës. mban presidencën e Këshillit të BE-së.
Rregullorja e re prezanton mundësinë e miratimit të masave të nivelit të BE-së që kufizojnë aksesin e shtetasve të vendeve të treta në BE në rast të një emergjence të shëndetit publik në shkallë të gjerë.
Në atë rast, rregullat e reja japin mundësinë, pas një vendimi të Këshillit, të vendosen kufizime të harmonizuara të përkohshme të udhëtimit në kufirin e jashtëm të BE-së. Më parë, kjo nuk ishte e mundur, kështu që gjatë pandemisë Covid 19, BE mund të lëshonte vetëm rekomandime jodetyruese në lidhje me kufizimet e udhëtimit në vendet anëtare. Përveç kufizimeve të udhëtimit, Këshilli mund të vendosë gjithashtu testime, karantinë dhe izolim dhe masa të tjera shëndetësore për qytetarët jo-BE që hyjnë në BE.Rregullorja përmban gjithashtu dispozita që do të ndihmojnë në zgjidhjen e lëvizjes dytësore të emigrantëve nga një shtet anëtar në tjetrin. Shteti anëtar do të jetë në gjendje të transferojë shtetasit e vendeve të treta që janë arrestuar në zonën kufitare dhe qëndrojnë ilegalisht në territorin e tij direkt në shtetin anëtar nga i cili kanë ardhur dhe kjo duhet të bëhet në kuadër të bashkëpunimit dypalësh.
Zgjidhje ofrohen edhe për situatat e instrumentalizimit të emigrantëve, si kur Bjellorusia solli emigrantë në kufirin me Poloninë për të destabilizuar BE-në. nëse kodi i ndryshuar për kufijtë e Shengenit u ofron shteteve anëtare mundësinë e kufizimit të numrit të kalimeve kufitare ose të reduktimit të orarit të tyre të punës dhe mundëson masa të zgjeruara të kontrollit kufitar.
Kodi i rishikuar sqaron kuadrin ekzistues për rivendosjen dhe zgjerimin e kontrolleve të kufirit të brendshëm, i cili është i mundur kur ekziston një kërcënim serioz për rendin dhe sigurinë publike.
Shtetet anëtare do të jenë të obliguara të vlerësojnë domosdoshmërinë dhe proporcionalitetin e këtij vendimi dhe të vlerësojnë nëse qëllimet që po kërkohen mund të arrihen në mënyra të tjera, transmeton Hina.
Rregullorja e rishikuar përcakton kohëzgjatjen maksimale gjatë së cilës mund të mbahen këto kontrolle të kufirit të brendshëm. Futja e kontrolleve të kufirit të brendshëm duhet t’i njoftohet paraprakisht Këshillit, Komisionit Evropian dhe Parlamentit Evropian dhe mund të qëndrojë në fuqi për një maksimum prej dy vjetësh. Në raste të jashtëzakonshme, kontrollet e kufirit të brendshëm mund të zgjaten edhe për 6 muaj të tjerë, me mundësi rinovimi një herë për një kohëzgjatje totale prej një viti.
Shtetet anëtare inkurajohen të përdorin masa alternative si kontrollet policore dhe bashkëpunimi ndërkufitar në vend që të vendosin kontrolle të përkohshme në kufijtë e brendshëm.