ËSHTË gjithnjë e më shumë e sigurt se të premten parlamenti malazez do të diskutojë për Rezolutën për Jasenovacin, me miratimin e së cilës Lëvizja populiste Evropa e kryeministrit Milojko Spajiq duhet të qetësojë dhe kënaqë pjesën proruse dhe pro-serbe të strukturës qeverisëse në Mal të Zi. , pasi qeveria e tij mbështeti Rezolutën për Srebrenicën në OKB .
Rezoluta për Jasenovacin është në procedurë parlamentare që nga 17 maji, kur u mbështet nga 43 nga 81 deputetë të Kuvendit të Malit të Zi me iniciativën e kreut të parlamentit malazez Andrija Mandiq, liderit të partisë pro-serbe dhe pro. – E drejta ruse. Në mesin e nënshkruesve janë përfaqësues të lëvizjes Europa Sad të Spajić.
Megjithatë, rezoluta për Jasenovacin nuk është në agjendën e Kuvendit të Malit të Zi për një muaj e gjysmë, sepse shumica qeverisëse është pajtuar që ajo të diskutohet pasi Mali i Zi të marrë një raport pozitiv nga BE-ja për përmbushjen e standardeve të përkohshme në Kapitujt 23 dhe 24, që pritet sot në Konferencën Ndërqeveritare në Bruksel.
Për këtë arsye, opozita malazeze pretendon se Mandiq ka caktuar seancën e Kuvendit të Malit të Zi për 28 qershor me qëllim të plotësimit të rendit të ditës me Rezolutën për Jasenovacin.
Nëse pretendimet e opozitës malazeze do të realizohen, mund të dihet tashmë pas Konferencës Ndërqeveritare BE-Mali i Zi në Bruksel, kur kryeministri malazez Milojko Spajiç do të dalë para gazetarëve dhe do t’u përgjigjet pyetjeve të tyre.
Në njoftim, një përgjigje e mprehtë nga diplomacia kroate
Në qarqet diplomatike në Podgoricë, spekulohet se përgjigja kroate ndaj një miratimi të mundshëm nga ana e Malit të Zi të Rezolutës për Jasenovacin mund të jetë “e ashpër” dhe pretendohet se miratimi i saj nuk do të dëmtonte politikisht dhe diplomatikisht Kroacinë, por mund ta dëmtonte Malin e Zi.
Kroacia deri më tani nuk e ka ngadalësuar rrugën e Malit të Zi drejt BE-së, përkundrazi ka ndihmuar shtetin fqinj të përparojë drejt anëtarësimit të plotë.
Por pasi Rezoluta për Jasenovacin hyri në procedurë parlamentare, Zagrebi kërcënoi fuqishëm se miratimi i saj do të ngadalësonte ambicien e Malit të Zi për t’u bërë një anëtar i plotë i BE-së.
Gjatë një vizite të fundit në Tivat, Ministri kroat i Punëve të Jashtme dhe Evropiane, Gordan Grliq Radman, tha se rezoluta për Jasenovacin ishte e papranueshme dhe e pakuptimtë për Zagrebin dhe vuri në dukje se “Mali i Zi duhet të përballet me historinë e tij, nëse është i prirur të rezolutat.”
Ai përkujtoi se Kroacia i ka arritur të gjitha synimet e politikës së jashtme dhe se “mund të jetë model për vendet e Ballkanit Perëndimor, në radhë të parë për Malin e Zi”.
“Po të mos ishte Kroacia, Mali i Zi nuk do të ishte anëtarësuar në NATO p.sh. Ne i kemi dorëzuar të gjitha dokumentet në gjuhën kroate në Mal të Zi. E kemi ndihmuar që në fillim dhe do ta ndihmojmë. Por duam edhe respekt. Nga pala malazeze çdo gjë që nuk e mbështet atë, ne nuk mund ta mirëpresim”, tha kreu i diplomacisë kroate dhe kujtoi se hyrja e Malit të Zi në BE kalon përmes Kroacisë.
Çfarë shkruhet në Rezolutën për Jasenovacin?
Ndër të tjera, në projekt-rezolutën thuhet se serbët, hebrenjtë, romët, kroatët dhe popujt e tjerë janë torturuar dhe vrarë në kampin në Jasenovac nga viti 1941 deri në vitin 1945. Propozohet që 22 prilli, kur kampi u shpërbë në vitin 1945, të bëhet “Dita e Përkujtimit të Gjenocidit të Jasenovacit”, e cila do të festohej çdo vit në Mal të Zi.
Përkrahësit thonë se janë të bashkuar në dënimin e të gjitha krimeve në tokën e Malit të Zi dhe ish-Jugosllavisë, duke theksuar se përgjegjësia mund të jetë ekskluzivisht individuale dhe se asnjë komb nuk mund të konsiderohet gjenocidal apo kriminel.
Në Rezolutën e propozuar për Jasenovac thuhet gjithashtu se “Kuvendi i Malit të Zi dënon çdo mohim të gjenocidit në Jasenovac dhe bën thirrje për ruajtjen e kujtimit të atyre ngjarjeve tragjike përmes programeve dhe aktiviteteve edukative që do të parandalojnë çdo formë të revizionizmit”.
Miratimi i Rezolutës kërkon mbështetjen e 41 përfaqësuesve nga gjithsej 81 në parlamentin malazez. Rezoluta e propozuar është nënshkruar nga 43 deputetë.
Përveç partive të Frontit Demokratik të shpërbërë pro-rus dhe pro-serb, nënshkruan edhe demokratët e ish-kryetarit të Kuvendit Aleksa Beçiq, Partia Popullore Socialiste pro-Serbe dhe Lëvizja Evropa Tani e kryeministrit Milojko Spajiq.
Propozimi i Rezolutës për Jasenovacin nuk u mbështet nga përfaqësuesit e partive kombëtare shqiptare, të cilat janë shumicë qeverisëse në Mal të Zi.
