Shtëpia e Bardhë po finalizon një plan për të lehtësuar kufizimet se si Ukraina mund të përdorë armët amerikane dhe të mbrohet më mirë nga raketat ruse, konfirmuan për Politico zyrtarë perëndimorë dhe dy persona të njohur me këtë çështje.
Një grup i vogël zyrtarësh të Shtëpisë së Bardhë janë të përfshirë në finalizimin e planeve, tha një nga personat e përfshirë në diskutim. Të gjithë bashkëbiseduesit e Politico folën në kushte anonimiteti sepse nuk janë të autorizuar të flasin publikisht për planet.
Çfarë përfshijnë planet?
Detajet e planit janë ende duke u rënë dakord, por zyrtarët në Uashington, Londër dhe Kiev kanë diskutuar për zgjerimin e zonës brenda Rusisë që Ukraina mund të synojë me armë të prodhuara amerikane dhe britanike ditët e fundit.
Ata diskutuan gjithashtu se si të parandalohen sulmet e mëtejshme ndërkufitare nga Rusia, duke përfshirë lejen e SHBA për Ukrainën që të përdorë raketa britanike me rreze të gjatë veprimi që përmbajnë pjesë amerikane për të goditur brenda Rusisë.
Një ndryshim domethënës
Bisedimet aktuale midis Uashingtonit dhe Kievit shënojnë një ndryshim të rëndësishëm në tonin nga ato që të dy vendet mbajtën më parë këtë verë. Kjo sinjalizon se administrata Biden mund të jetë e gatshme që përfundimisht të pranojë kërkesat e Kievit për të lejuar ushtrinë ukrainase të krijojë një mbrojtje më të fortë dhe të ndërmarrë lëvizje më agresive brenda Rusisë.
Këshilli i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së nuk pranoi të komentojë mbi raportet. Në qershor, Këshilltari i Sigurisë Kombëtare Jake Sullivan sugjeroi se SHBA mund të jetë e gatshme të zgjerojë zonën në të cilën Ukraina do të lejohej të përdorte armët amerikane në Rusi.
“Nuk është çështje gjeografie, por arsye e shëndoshë”
“Nuk ka të bëjë me gjeografinë. Ka të bëjë me sensin e përbashkët,” tha ai. “Nëse Rusia sulmon ose është gati të sulmojë Ukrainën nga territori i saj, ka kuptim të lejojmë Ukrainën të hakmerret.” I pyetur nëse administrata do të heqë kufizimet për armët me rreze të gjatë, Presidenti i SHBA Joe Biden u tha gazetarëve të martën: “Ne po merremi me këtë tani”.
Bisedimet janë bërë më urgjente ditët e fundit, pasi SHBA konfirmoi se Irani kishte dorëzuar me sukses raketa balistike në Rusi. Për muaj të tërë, zyrtarë të lartë amerikanë i kanë rezistuar kërkesave të vendeve të tjera evropiane për të hequr të gjitha kufizimet në përdorimin e armëve të dhuruara amerikane brenda Rusisë.
Në maj, administrata Biden vendosi të lejojë Ukrainën të përdorë disa armë për të goditur brenda Rusisë, por e ndaloi Kievin të përdorë raketa me rreze të gjatë veprimi.
Si e ka justifikuar Amerika ndalimin e goditjeve deri tani?
Arsyetimi i Uashingtonit për mbajtjen e kufizimeve të mbetura në vend luhatet midis dëshirës për të mos përshkallëzuar tensionet me Moskën dhe pretendimit se Rusia ka lëvizur shumë nga objektivat e saj kyç deri tani jashtë rrezes që Ukraina nuk do të ishte në gjendje t’i godiste ato edhe nëse u jepej leja.
Zyrtarët vunë në dukje gjithashtu se stoku i raketave të tilla është i kufizuar dhe po i afrohet një niveli që do të shkaktonte shqetësimin e SHBA-së për rezervat e veta. Prodhuesi i raketave Lockheed Martin ende prodhon disa qindra raketa në vit, por ato janë të destinuara për t’u shitur aleatëve jashtë shtetit.
Një lloj zëvendësimi i raketës, i ashtuquajturi Precision Strike Missile, sapo ka filluar të hyjë në shërbim, por jo në një shkallë që do të zëvendësonte plotësisht raketat që dërgohen aktualisht në Ukrainë.
Blinken dhe Lammy mbërritën në Kiev dje
Sekretari i Shtetit Antony Blinken dhe homologu i tij britanik David Lammy ishin dje në Kiev për të biseduar me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky për çështjen e armëve dhe depërtimit të Ukrainës në Rusi dhe përparimet e fundit ruse në Ukrainë.
Shefat britanikë të mbrojtjes kanë biseduar me homologët e tyre amerikanë për javë të tëra për një leje amerikane që do t’i lejonte Ukrainës të përdorte raketat britanike “Storm Shadow” për sulme brenda Rusisë. Asnjë vendim nuk është marrë, sipas një personi të njohur me bisedimet, por do të diskutohet nga presidenti amerikan Biden dhe kryeministri britanik Keir Starmer gjatë një takimi në Shtëpinë e Bardhë të premten.
Ukrainasit u treguan amerikanëve një listë të objektivave në Rusi
Një zëdhënës i Pentagonit kujtoi deklaratën e Sekretarit të Mbrojtjes Lloyd Austin javën e kaluar, pas një takimi të Grupit të Kontaktit të Mbrojtjes së Ukrainës në Gjermani, kur ai tha: “Unë nuk besoj se një armë e caktuar do të jetë vendimtare, dhe unë i qëndroj asaj. Mendoj se Ukraina ka aftësitë e saj mjaft domethënëse për të përfshirë objektiva shumë përtej gamës së ATACMS apo edhe Storm Shadow.”
Nuk është e qartë nëse administrata Biden ka vendosur të heqë kufizimet në përdorimin e sistemeve të raketave me rreze të gjatë veprimi që ajo dërgoi në Ukrainë. Ajo i ka thënë më parë Ukrainës se nuk dëshiron që këto armë të përdoren për sulme thellë brenda Rusisë.
Diskutimet midis Uashingtonit dhe Kievit për lehtësimin e kufizimeve vijnë pasi ministri ukrainas i Mbrojtjes Rustem Umerov vizitoi së fundmi Uashingtonin. Gjatë asaj vizite, ai u prezantoi zyrtarëve amerikanë një listë të objektivave me vlerë të lartë që ushtria ukrainase mund të godiste brenda Rusisë nëse SHBA-ja lehtësonte kufizimet.
Vendimi i mëparshëm i Biden për të lejuar Ukrainën të kryejë sulme të kufizuara brenda Rusisë erdhi me disa paralajmërime, duke përfshirë se Kievi mund të përdorte armët vetëm në dhe rreth rajonit të Kharkiv. SHBA-ja e zgjeroi përfundimisht atë kufizim në mënyrë që Ukraina të mund të rrëzonte bombat ruse të lundrimit.
Presioni mbi Biden po rritet
Rusia kohët e fundit ka bërë përparime të rëndësishme pranë qytetit lindor të Pokrovsk dhe ka nisur sulme masive në sektorin energjetik të Ukrainës.
Përfaqësuesit e të dy partive kryesore në SHBA këtë javë e shtuan presionin ndaj Biden për të marrë një vendim. Një grup dypartiak prej më shumë se 20 mbështetësish të Ukrainës dhe Kryetari i Komitetit të Marrëdhënieve me Jashtë të Senatit Ben Cardin bëri thirrje për një vendim të tillë.
Cardin tha në një intervistë dje se ai “nuk do të habitej” nëse vendimi ishte marrë tashmë. Administrata Biden dhe Zelensky, tha ai, po përpiqen të kapërcejnë hezitimin e disa aleatëve ndaj kësaj lëvizjeje, përfshirë Gjermaninë, duke treguar vuajtjet e Ukrainës nga bombardimet ruse.
“Sfida nuk është brenda administratës, por në bashkëpunim me Evropën dhe deri ku mund të shkojë”, tha Cardin. “Disa vende mund të vendosin në mënyrë të njëanshme për të lejuar Ukrainën të përdorë armët e tyre brenda Rusisë, por për shkak se SHBA-të kryesojnë një koalicion të vendeve donatore, ne nuk na pëlqen të marrim vendime për të cilat ka shumë shqetësim,” tha ai.
“Armët perëndimore ndihmojnë Ukrainën të paraqesë planin për t’i dhënë fund luftës”
“Këto janë marrëveshje koalicioni. Dhe pozicionet e atyre që kundërshtojnë përdorimin e armëve perëndimore brenda Rusisë po bëhen pak më të buta, të paktën rreth idesë për të lejuar ato vende që duan ta bëjnë këtë,” tha Cardin.
Cardin ia besoi këtë presidentit ukrainas Zelensky, i cili ende nuk ka paraqitur propozimin e tij të shpallur për t’i dhënë fund luftës. Cardin tha se pret që Zelensky të mbajë “bisedime vërtet domethënëse” me liderët botërorë në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në Nju Jork këtë muaj rreth një plani paqeje që mbron sovranitetin e Ukrainës.
“Pra, armët tona po e ndihmojnë Ukrainën të arrijë në atë ditë,” tha Cardin.