By using this site, you agree to the Privacy Policy and Terms of Use.
Accept
Kosova TimesKosova Times
Notification Show More
Latest News
Pas tymit të bardhë në Vatikan, retë e zeza sërish mbuluan Kuvendin e Kosovës!
May 9, 2025
Dështon seanca, tjetra mbahet më 11 maj
May 9, 2025
Gjermania pezullon statusin e partisë AfD si ekstremiste e krahut të djathtë
May 8, 2025
ATK thirrje këngëtarëve dhe artistëve: Pagesa e tatimeve, obligim ligjor
May 8, 2025
Dodë Gjergji: Lutje për Papën e ri që ta udhëheq Kishën me urtësi e dashuri
May 8, 2025
Aa
  • Ballina
  • Politikë
    • Lajme
    • Tema
    • Gjeopolitikë
    • Opinion
  • Rajon / Botë
  • Ekonomi
    • Lajme
    • Tema
    • Financa
    • Turizëm
    • Bujqësi
  • Kulturë
    • Lajme
    • ShowBiz
    • Moda
  • Shëndetësi
  • Sport
  • Hi-tech
    • Teknologji
    • Shkencë
Reading: Vendet e ish-BRSS po përgatiten të braktisin alfabetin cirilik dhe të futin një alfabet të përbashkët me Turqinë
Share
Aa
Kosova TimesKosova Times
Search
  • Home
    • Home News
    • Home 2
    • Home 3
    • Home 4
    • Home 5
  • Categories
  • Bookmarks
    • Customize Interests
    • My Bookmarks
  • More Foxiz
    • Blog Index
    • Sitemap
Have an existing account? Sign In
Follow US
Kosova Times > Blog > Rajon / Botë > Vendet e ish-BRSS po përgatiten të braktisin alfabetin cirilik dhe të futin një alfabet të përbashkët me Turqinë
Rajon / Botë

Vendet e ish-BRSS po përgatiten të braktisin alfabetin cirilik dhe të futin një alfabet të përbashkët me Turqinë

Kosova Times
Last updated: 2024/09/13 at 3:22 PM
Kosova Times Published September 13, 2024
Share
SHARE

Vendet e ish-BRSS në Azinë Qendrore kanë rënë dakord të kalojnë në një alfabet të vetëm të bazuar në alfabetin latin, tha Nizami Jafarov, anëtar i Komisionit për Alfabetin e Përbashkët të Botës Turke, kreu i departamentit të gjuhësisë së përgjithshme në Baku. Universiteti Shtetëror.

Sipas tij, drafti i një alfabeti të përbashkët prej 34 shkronjash është rënë dakord në një takim të komisionit të krijuar nga Organizata e Shteteve Turke (OTS). Kjo organizatë përfshin Azerbajxhanin, Kazakistanin, Kirgistanin, Turqinë dhe Uzbekistanin, dhe Turkmenistani dhe Hungaria marrin pjesë në punën e saj si vëzhgues.

Pas kalimit në një alfabet të përbashkët, vendet nuk do të përballen me ndryshime serioze, pasi ajo përkon me formën e shkrimit të adoptuar në shumicën e shteteve turke, siguroi Jafarov. “Nuk ka probleme të mëdha këtu. Problemi më i madh është kur kazakët dhe kirgistanët do të kalojnë në alfabetin latin,” vuri në dukje ai.

Në të njëjtën kohë, Jafarov theksoi se nuk flitet për krijimin e një gjuhe të përbashkët turke – nevojitet një alfabet i vetëm “në mënyrë që çdo popull turqishtfolës të mund të shkruajë në të me këto shenja”. Megjithatë, ai vuri në dukje se vetë vendet do të miratojnë variante të alfabeteve kombëtare bazuar në një të përbashkët.

Projekti i një alfabeti të përbashkët turk në bazë latine u propozua për herë të parë në 1991. Një komision ka punuar për të gjatë dy viteve të fundit. Përfaqësuesit e saj deklaruan se një formë e unifikuar e shkrimit do të “promovonte mirëkuptimin dhe bashkëpunimin e ndërsjellë midis popujve turq”.

Procesi i kalimit nga alfabeti cirilik në alfabetin latin ndodhi pothuajse në të gjitha ish-republikat turkofolëse të Bashkimit Sovjetik, të cilat fituan pavarësinë si rezultat i rënies së BRSS. Në Azerbajxhan dhe Turkmenistan, alfabeti cirilik u braktis në gjysmën e parë të viteve 1990. Në Uzbekistan, kishte dy alfabete për shumë vite, por deri në vitin 2023, zyrtarët kaluan plotësisht në versionin latin. Kazakistani dhe Kirgistani janë dy vendet e fundit në botën turqishtfolëse që ende përdorin alfabetin cirilik.

Në Kazakistan, një dekret presidencial për transferimin gradual të alfabetit të gjuhës kazake nga cirilik në latinisht u shfaq në 2017. Një version i alfabetit të latinizuar u prezantua në vitin 2021, por në pranverën e vitit 2023, presidenti aktual Kassym-Jomart Tokayev tha se autoritetet kishin bërë shumë gabime serioze në përpjekjen për të përfunduar tranzicionin sa më shpejt të ishte e mundur. Ai u bëri thirrje shkencëtarëve që “të studiojnë praktikat më të mira globale dhe të marrin vendime të informuara bazuar në to”.

Në Kirgistan, deputetët e parlamentit njoftuan nevojën për të kaluar në alfabetin latin në pranverën e vitit 2023. Ligjvënësit vunë në dukje se “fjalët origjinale kirgize në cirilik janë shkruar gabimisht”. Iniciativa u mbështet nga kryetari i Komisionit Kombëtar për gjuhën shtetërore nën Presidentin, Kanybek Osmonaliev.

Megjithatë, presidenti i Kirgistanit Sadyr Japarov tha se ishte e parakohshme të flitej për kalimin e gjuhës kirgistan në alfabetin latin. “Pa siguruar një nivel të duhur dhe kompetent të njohjes së gjuhës shtetërore në cirilik, nuk mund të flitet për kalim në alfabetin latin. Tani kjo pyetje nuk shtrohet, zhvillimi i gjuhës shtetërore duhet të vazhdojë me alfabetin cirilik”, theksoi Japarov.

Siç vuri në dukje Radio Liberty, kalimi në alfabetin latin të vendeve të ish-BRSS u shkaktua nga konsideratat politike, me qëllim që të distancoheshin popujt turqishtfolës nga ndikimi i kahershëm rus dhe të zhvillohej një identitet kombëtar më i fortë.

You Might Also Like

Gjermania pezullon statusin e partisë AfD si ekstremiste e krahut të djathtë

Beogradi u çlirua nga ukrainasit, por propaganda ruse dhe serbe e fshehin këtë

Trump: Papa i parë amerikan, çfarë nderi

BE kritikon udhëtimin e Vuçiqit në Moskë: Serbia të tregojë orientimin

Papa i ri shpallet Robert Prevost nga SHBA

Kosova Times September 13, 2024
Share this Article
Facebook Twitter Email Print
Leave a comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Follow US

Find US on Social Medias
Facebook Like
Twitter Follow
Youtube Subscribe
Telegram Follow

Weekly Newsletter

Subscribe to our newsletter to get our newest articles instantly!

[mc4wp_form]
Popular News
Lajme

Kryeministri Kurti udhëton për në Mbretëri të Bashkuar

Kosova Times Kosova Times October 8, 2023
KQZ në mbledhje të rregullt, akrediton vëzhgues për zgjedhjet në veri
Forcat e Koresë së Veriut në Kursk mund të shkatërrohen plotësisht deri në prill 2025
Zelensky viziton Romën
Policia hyn në institucione paralele serbe në Graçanicë
- Advertisement -
Ad imageAd image
Global Coronavirus Cases

Confirmed

0

Death

0

More Information:Covid-19 Statistics

Kategoritë

  • Politikë
  • Rajon / Botë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Shëndetësi
  • Sport
  • Hi - tech

About US

Kosova Times We influence 20 million users and is the number one business and technology news network on the planet.

Subscribe US

Subscribe to our newsletter to get our newest articles instantly!

[mc4wp_form]

© Kosova Times. All Rights Reserved.

Removed from reading list

Undo
Welcome Back!

Sign in to your account

Lost your password?