Qeveria ukrainase duhet të udhëheqë iniciativat për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë, tha Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së, Jake Sullivan, duke folur përmes lidhjes video gjatë konferencës vjetore të Strategjisë së Jaltës për Evropën (YES) në Kiev.
“Mendoj se çdo plan paqeje që synon të imponojë rrënjësisht paqen mbi popullin e Ukrainës që shtrihet përtej parimeve bazë të sovranitetit dhe integritetit territorial, demokracisë dhe lirisë nuk është i drejtë apo i qëndrueshëm”, tha Sullivan, raporton Politico.
Iniciativa të ndryshme janë propozuar për t’i dhënë fund konfliktit në Ukrainë që kur presidenti rus Vladimir Putin filloi pushtimin e tij gjithëpërfshirës në vitin 2022, duke përfshirë “misionet e paqes” të vetëshpallura nga kryeministri hungarez Viktor Orbán.
Por vetëm formula e paqes e propozuar nga presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky përfshin kthimin e të gjitha territoreve ukrainase të pushtuara nga Rusia.
Kina dhe Brazili propozuan një armëpushim dhe një ngrirje në vijën e frontit, por as nuk e pyetën Kievin për mendimin e tij përpara se ta shtynin propozimin në mbarë botën, pavarësisht se u konsultuan me Kremlinin.
Putini dëshiron që Kievi t’i japë Moskës katër rajone ukrainase që nuk i kontrollon plotësisht dhe të çmilitarizojë ushtrinë e saj, pa dhënë asnjë garanci se agresioni nuk do të përsëritet në të ardhmen.
Zëvendëspresidenti i Donald Trump, JD Vance, foli javën e kaluar se si mund të duket një marrëveshje përfundimtare e paqes për administratën Trump, në një propozim që i bën jehonë propozimeve të Putinit, duke përfshirë mbajtjen e Ukrainës jashtë NATO-s ose BE-së.
“Ajo që ndoshta duket është se linja aktuale e demarkacionit midis Rusisë dhe Ukrainës po bëhet një zonë e çmilitarizuar, e fortifikuar shumë në mënyrë që rusët të mos pushtojnë përsëri,” tha Vance.
“Ukraina mbetet një sovranitet i pavarur.” Rusia merr një garanci neutraliteti nga Ukraina. Nuk i bashkohet NATO-s dhe disa institucioneve të tjera aleate. “Gjermanët dhe kombet e tjera duhet të financojnë rindërtimin e Ukrainës,” shtoi Vance.
Plani i tij nuk përfshin kostot për Rusinë për të kompensuar agresionin dhe shkatërrimin e Ukrainës, ndërsa ai përsëriti pretendimin e Kremlinit se Evropa, jo Rusia, do të duhet të paguajë për rindërtimin e Ukrainës.
Gjatë debatit presidencial të javës së kaluar në SHBA, Trump iu shmang dy herë pyetjes nëse donte që Ukraina të fitonte luftën kundër Rusisë. Në vend të kësaj, ai tha se lufta duhet të përfundojë.
Sullivan, duke folur në një konferencë në Kiev të shtunën, tha se sugjerimet se lufta në Ukrainë mund të zgjidhej “jashtë brenda një dite” ishin të gabuara.
“Kushdo që del përpara dhe thotë se mund ta zgjidhë luftën e Ukrainës brenda një dite nga jashtë, me të vërtetë duhet të pyesë veten në anën e kujt do të jetë për ta zgjidhur atë,” tha Sullivan.
“Dhe unë mendoj se kjo është diçka që duhet të jetë një burim shqetësimi real”, shtoi ai, duke thënë se nuk po i referohej në mënyrë specifike pretendimeve të Trump.