Bashkimi Evropian duhet të reagojë për të mos kërcënuar pavarësinë dhe sovranitetin e Malit të Zi me ndryshime në Ligjin për Shtetësinë, thanë pesë deputetë të Parlamentit Evropian në një letër drejtuar përfaqësuesit të lartë të BE-së për politikë të jashtme, Josep Borelj.
Mali i Zi ka një ligj kufizues për shtetësinë.
Ai u miratua në vitin 2008, dy vjet pas rivendosjes së pavarësisë nën qeverisjen e Partisë Demokratike të Socialistit Milo Gjukanoviç, e cila konsideronte kriteret strikte për shtetësinë e dyfishtë për të mbrojtur shtetin prej 630,000 banorësh.
Partia e Gjukanoviqit humbi pushtetin në zgjedhjet e vitit 2020 ndaj partive dominuese pro-serbe, të udhëhequra nga Fronti Demokratik pro-Rus, i cili mbronte të drejtën për shtetësi të dyfishtë.
Këto ditë, në prag të zgjedhjeve të jashtëzakonshme lokale në Podgoricë, partitë pro-serbe e sollën këtë temë aktuale.
Miratimi i të drejtës për shtetësi të dyfishtë do t’u mundësonte vendeve që kanë një interes gjeostrategjik në Malin e Zi të kenë ndikim, sipas eurodeputetëve.
“Me shqetësim të veçantë është fakti se elektorati numerikisht i vogël mund të mposhtet lehtësisht nga votat e votuesve të rinj, të cilët do ta ushtrojnë këtë të drejtë duke marrë shtetësinë e dyfishtë”, thuhet në letrën drejtuar Borelit.
Mali i Zi është kandidat për anëtarësim në BE dhe kur bëhet kandidat, kushdo që ka shtetësinë e tij bëhet qytetar i BE-së – kjo është një nga arsyet pse Brukseli është i interesuar që Mali i Zi të ruajë identitetin e tij kombëtar, orientimin properëndimor dhe pro-evropian. ai i tha Radios Evropa e Lirë (RSE) një nga nënshkruesit, Davor Ivo Stier.
Është një projekt që ngre shumë pikëpyetje, para së gjithash sepse në njoftime mund të lexohej se një numër i madh i njerëzve që sot nuk jetojnë në Mal të Zi do të merrnin nënshtetësinë, gjë që mund të ndryshonte identitetin e Malit të Zi, d.m.th. se malazezët në fund do të ishin edhe pakicë në vendin e tyre, deklaroi ai.
“Po flasim për Malin e Zi si vend kandidat, i cili dëshirojmë që nesër të jetë anëtar i plotë i BE-së.
Ai që merr nënshtetësinë malazeze bëhet edhe qytetar i BE-së, prandaj BE-ja ka interes që Mali i Zi të ruajë identitetin e tij kombëtar dhe orientimin e tij properëndimor dhe pro-evropian.
Dhe prandaj një propozim i tillë nuk mund të kalonte në radar”.
Stier tha se BE-ja nuk do të ndërhyjë në punët e brendshme dhe konkurrencën e partive politike, por do të mbështesë forcat që e shohin Malin e Zi si pjesë të familjes evropiane.
Plani, strategjia e BE-së është që e gjithë Evropa Juglindore dhe Mali i Zi prin në negociata, të integrohet në BE, duke pranuar standardet dhe vlerat e Evropës.
Kundër kësaj janë koncepte të tilla si, për shembull, “bota serbe”, e cila në thelb është një imitim i konceptit gjeopolitik të “botës ruse”.
“Këto janë koncepte destabilizuese që janë kundër logjikës evropiane. Dhe logjika evropiane është që konfliktet e vjetra të zëvendësohen me forma të reja bashkëpunimi, të cilat respektojnë dinjitetin e çdo kombi dhe pavarësinë e çdo shteti.
Kjo është ajo që ne e shohim si destabilizuese në konceptin e “botës serbe”, e cila e sheh Malin e Zi si pjesë të një sfere tjetër interesi, ku në thelb mbetet sovran vetëm në letër”, tha ai.
Ajo tregon se jo vetëm Mali i Zi, por edhe Serbia, pas Rusisë, është valutë për ryshfet.
“Prandaj, ata nuk kanë interes të ndërtojnë diçka, por të jenë të pranishëm për ta ‘mjeruar jetën’ në këtë fushë dhe disa strategji të BE-së, të cilën e shohin fatkeqësisht si palë armike.
Në këtë drejtim, politika e Rusisë është destabilizuese dhe shkatërruese.
“Ata mund të arrijnë rezultate të caktuara përmes veprimit hibrid, por nuk mund të ndërtojnë asgjë të qëndrueshme”, tha Stier.
