FITORJA e Partisë së Lirisë së ekstremit të djathtë (FPÖ) në Austri është një vazhdimësi e një tendence që tregon se votuesit në Evropë po i drejtohen gjithnjë e më shumë opsioneve të ekstremit të djathtë.
E djathta austriake ka thënë vazhdimisht se nuk do ta ndihmojë Ukrainën
E udhëhequr nga Herbert Kickl, i cili fitoi mbështetje për shkak të ekonomisë së lëkundur dhe shqetësimeve se Austria po i pranon emigrantët më shpejt se sa mund t’i integrojë ata, FPÖ fitoi rreth 29 për qind të votave. Ky është një rezultat rekord, i cili mund t’i mundësojë asaj partie të udhëheqë qeverinë e ardhshme.
Kjo është hera e parë që nga Lufta e Dytë Botërore që një parti me rrënjë në ideologjinë naziste ka fituar më shumë vota në një zgjedhje kombëtare. Përveç të qenit një opsion politik kundër emigrantëve, FPÖ simpatizon gjithashtu politikën pro-ruse dhe fushata u dominua nga çështja e luftës në Ukrainë.
Kickl ka shprehur vazhdimisht kundërshtimin e tij ndaj ofrimit të ndihmës për Ukrainën. Ai kërkon që sanksionet kundër Rusisë të hiqen dhe pretendon se ato dëmtojnë Austrinë më shumë se Moskën. Ai deklaroi se do të vërë veton ndaj sanksioneve të reja të BE-së kundër Moskës nëse bëhet kancelar.
Austria gëzonte neutralitetin e saj për një kohë të gjatë
Ndonëse Vjena e ka dënuar vazhdimisht sulmin rus ndaj Ukrainës, konsiderohet se për Austrinë është më e vështirë se sa për vendet e tjera të prishin lidhjet me Rusinë. Kujtojmë se aleatët e pushtuan atë deri në vitin 1955 dhe për të rivendosur sovranitetin, ajo duhej të angazhohej për neutralitet të përhershëm, që ishte çmimi që kërkonte Moska.
Një faktor i rëndësishëm është se Austria ndodhej gjeografikisht drejtpërdrejt në kufirin e Bllokut Lindor dhe gjithashtu besohet se Bashkimi Sovjetik e neutralizoi Austrinë duke e subvencionuar atë me energji të lirë. Fitorja e Kickl, ose mundësia që ai të bëhet kancelar, është një shans serioz për Austrinë që të bëhet bastioni i ri i Putinit në zemër të Evropës, në atë që tani është Hungaria.
Orban e uroi menjëherë
Nuk kaloi shumë kohë që kryeministri hungarez Viktor Orban përgëzoi liderin e FPÖ-së për “fitoren historike” duke e quajtur atë “një fitore tjetër për patriotët”.
Dhe politikani holandez i ekstremit të djathtë Geert Wilders ka reaguar ndaj rezultateve të zgjedhjeve në Austri, duke shkruar në rrjetet sociale: “Po fitojmë! Kohët po ndryshojnë!” Udhëheqësja e Tubimit Kombëtar Francez Marine Le Pen tha se ishte e kënaqur me fitoren e FPÖ, e cila “konfirmon triumfin e popullit”.
Fico iu bashkua Orbanit, i rëndësishëm është edhe roli i Serbisë
Orban ka kultivuar prej kohësh marrëdhënie më të ngushta me Rusinë sesa me vendet e tjera të BE-së. Ai tha gjithashtu se është krenar për kontaktet e tij me Putinin.
Kujtojmë se Orban shkoi në Moskë për t’u takuar me presidentin rus Vladimir Putin, vetëm pak ditë pas vizitës së tij në Kiev, e cila shkaktoi zemërimin e Presidentit të Këshillit Evropian, Charles Michel.
Përveç Orbanit, duhet theksuar edhe roli i Robert Ficos, kryeministrit sllovak. Para se të vinte në pushtet, ai mori pozicione ekstreme që përfshinin sulme ndaj aleatëve perëndimorë, premtime për t’i dhënë fund ndihmës ushtarake për Kievin, kritika ndaj sanksioneve ruse dhe kërcënime për të vënë veton ndaj çdo ftese të ardhshme ndaj Ukrainës për t’u anëtarësuar në NATO. Së fundmi ai tha se nëse shëndeti i tij do të ishte i mirë, me kënaqësi do t’i bashkohej Orbanit në Moskë.
Edhe pse Aleksandar Vuçiç përpiqet të ruajë një ekuilibër midis BE-së dhe Rusisë, Serbia perceptohet gjithashtu si një vend pro-rus, kryesisht për shkak të refuzimit të saj për të vendosur sanksione ndaj Rusisë, pavarësisht presionit nga Perëndimi. Narrativa pro Putinit është e pranishme në mediat serbe, veçanërisht ato me lidhje të ngushta me autoritetet
Kovaçeviq: Kjo tregon se nga i frikësohet Zelenski
Analisti i politikës së jashtme, Božo Kovačević, ish-ambasador në Rusi, thotë se ky rezultat i zgjedhjeve në Austri tregon qartë se nga çfarë ka frikë presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky.
Kujtojmë se javët e fundit u shënuan nga vizitat e Zelenskit në Shtetet e Bashkuara dhe Plani i Fitores, pra përpjekjet e tij për të lejuar Ukrainën të kryejë sulme të thella me raketa perëndimore në Rusi. Ndërsa Biden është presidenti i SHBA-së, Zelensky po përpiqet ta bëjë Ukrainën sa më të fortë.
“Është e qartë se Zelenski ka frikë. Këto që ai po bën janë hapa të dëshpëruar pikërisht për shkak të frikës nga ardhja në pushtet e politikave të orientuara nga Putini. Jo vetëm në vendet evropiane por edhe në SHBA. Qeveria aktuale, për të cilën ai dyshon do të jetë në pushtet për një kohë të gjatë, po përpiqet autoritetet që t’i bindin që ta ndihmojnë për të arritur një fitore të rrufeshme”, thotë Kovaçeviq.
Kjo do të ndikojë në proceset në BE
Lidhur me zgjedhjet në Austri, ai thotë se, përveç luftës në Ukrainë, një çështje edhe më e rëndësishme është politika e emigrantëve.
“Kjo ka të bëjë me zhgënjimin me politikat e demokracisë liberale, një numër në rritje njerëzish mendojnë se kjo politikë i injoron dhe se ata nuk janë qytetarë të barabartë. Demokracia liberale konsiderohet të jetë sistemi më gjithëpërfshirës dhe ne shohim se sa qytetarë ndihen të përjashtuar. ”, tha Kovaçeviq.
E pyesim se çfarë nënkuptojnë konkretisht politikat pro-ruse të këtyre vendeve që përmendëm në tekst.
“Do të jetë e vështirë të arrihet një marrëveshje për drejtimin e mëtejshëm të politikës së jashtme të Bashkimit Evropian. Kjo është e qartë. Do të jetë e vështirë të merren vendime në Këshillin Evropian, ku kemi një bllok të udhëhequr nga Orban. Ai tani do të forcohet nga përfaqësuesit e Austrisë”, tha Kovaçeviq.
“Gjermania dhe Franca janë të ekspozuara ndaj këtyre ndryshimeve”
Ai iu përgjigj pyetjes se cilat vende të tjera, përveç SHBA-së, mund ta ndryshojnë politikën e tyre ndaj luftës në Ukrainë.
“Unë mendoj se Gjermania është ekspozuar seriozisht në këtë kuptim. Dhe, natyrisht, Franca; kam parasysh zgjedhjet e ardhshme presidenciale. Nëse kjo do të ndodhte, me një shpërndarje të tillë orientimesh politike, do të ishte gjithnjë e më e vështirë të arrihet një konsensus në Këshilli Evropian, ku vendimet merren me konsensus.
Kjo do të thotë se Evropa nuk do të bëhet më e qëndrueshme në aspektin e politikës së jashtme dhe të sigurisë, por do të bëhet më e pasigurt. Dhe si e tillë, gjithnjë e më e parëndësishme në marrëdhëniet ndërkombëtare”, përfundoi Kovaçeviq./Index
