LITUANIA është përgatitur seriozisht për një pushtim të mundshëm rus muajt e fundit. Kështu ajo vendosi barriera antitank të njohura si “dhëmbët e dragoit” në urat që e lidhin atë me Rusinë. Raportet tregojnë se mina, mitralozë, tela me gjemba dhe pengesa metalike janë vendosur gjithashtu në vende kritike.
Që kur rusët nisën pushtimin e tyre të Ukrainës në shkurt 2022, kufiri midis Kaliningradit, Polonisë dhe Lituanisë është bërë një nga më të fortifikuarit në Evropë. Lituania, e cila kaloi një pjesë të konsiderueshme të historisë së saj nën Rusinë, tashmë ka një traditë të kundërshtuar Rusinë. Megjithatë, një nga shprehjet më të mëdha të rebelimit ndodhi në vitin 1989.
Data nuk u zgjodh rastësisht
Zinxhiri baltik, i njohur gjithashtu si rruga baltike, është një ngjarje historike që la një gjurmë të thellë në luftën për pavarësinë e shteteve baltike – Lituanisë, Letonisë dhe Estonisë. Ky manifestim paqësor, por i fuqishëm u zhvillua më 23 gusht 1989, kur miliona njerëz nga tre republikat baltike formuan një zinxhir njerëzor gati 600 kilometra të gjatë.
Zinxhiri njerëzor shtrihej nga Vilnius, përmes Rigës, deri në Talin. Qëllimi i kësaj proteste ishte tërheqja e vëmendjes së botës ndaj kërkesave për pavarësi të këtyre vendeve nga Bashkimi Sovjetik.
Data e Zinxhirit Baltik nuk ishte e rastësishme. Përkatësisht, protesta u organizua në 50 vjetorin e nënshkrimit të marrëveshjes së njohur si Pakti Molotov-Ribbentrop i vitit 1939, i cili ndau Gjermaninë dhe Bashkimin Sovjetik në zona me interes në Evropën Lindore.
Shtetet baltike, megjithëse ruajtën pavarësinë e tyre formale, shpejt u pushtuan dhe u aneksuan nga Bashkimi Sovjetik. Kujtimi i kësaj marrëveshjeje dhe pasojave të saj nxiti një ndjenjë të fortë të ndërgjegjes kombëtare dhe aspiratës për liri tek njerëzit e Lituanisë, Letonisë dhe Estonisë.
Përfshirë në listën e trashëgimisë botërore
Zinxhiri Baltik ishte një nga protestat më të mëdha jo të dhunshme kundër sundimit sovjetik, e organizuar nga lëvizjet për pavarësi në secilin prej tre vendeve. Njerëz nga të gjitha sferat e jetës, duke përfshirë fëmijë dhe të moshuar, iu bashkuan kësaj ngjarje historike të kapur duart në shenjë solidariteti. Qëllimi ishte t’i tregonte botës dëshirën e popujve baltik për pavarësi, por edhe të paralajmëronte për shkeljen e të drejtave të njeriut dhe pushtimin sovjetik.
Zinxhiri baltik tërhoqi vëmendjen dhe solidaritetin ndërkombëtar dhe kontribuoi në forcimin e presionit ndërkombëtar mbi Bashkimin Sovjetik. Edhe pse sovjetikët nuk reaguan menjëherë, protesta shënoi një moment kyç në procesin e pavarësisë së republikave baltike, i cili u arrit përfundimisht dy vjet më vonë, në vitin 1991, pas rënies së Bashkimit Sovjetik.
Zinxhiri baltik mbetet një simbol i rezistencës jo të dhunshme dhe unitetit të njerëzve në luftën për liri. Çdo vit më 23 gusht, vendet baltike festojnë këtë moment historik dhe në vitin 2009, UNESCO përfshiu Rrugën Baltike në listën e trashëgimisë botërore me emrin Memories of the World.
