Shkruan: Sylë S. AHMETI
Është një fenomen i rrallë në letrat e shkrimtarëve botëror, kur shkrimtarët, për historinë e shtetit tjetër, gjakojnë dhe marrin mundin për ta skanuar dhe futur në histori, përmes pendës së krijuesit, luftën çlirimtare të një populli, duke mos qenë pjesëtar i atij shteti dhe kombi ku është zhvilluar beteja për liri dhe pavarësi. Por, lufta për çlirimin e Kosovës nga Serbia bënë një përjashtim. Një thyerje të tillë përtej regjionale e bënë për luftën në Kosovë shkrimtarja, gazetarja dhe ish zyrtarja e administratës ndërkombëtare në Kosovë, në vitet e pasluftës Mechthild Henneke. Ndonëse kanë kaluar i 25 vjet, tani më gati jemi në 26 vjetorin e përfundimit të luftës në Kosovë, dhunës dhe gjenocidit të ushtruar nga Serbia nën regjimin e Sllobodan Millosheviqit, kjo histori e largët prej gati tre dekada duket shumë e afërt në përshkrimin që i bënë në romanin e saj të titulluar OJ KOSOVA SIME, autorja gjermane Mechthild Henneke. Romani i autores Henneke sjell shumë kujtime të rënda e të dhimbëshme të asaj kohe, që bazohen në ngjarje reale të dëshmuara nga protagonisti i gjallë përjetues i luftës, kryedëshmitari, Naim Bardiqi. Janë pra rrëfime të dhimbshme, autentike të bartura në vepër letrare me mjeshtri artistike pa e thyer bazën e argumentimit dhe dëshmisë besnike, me qëllimin e vetëm që ato rrëfime ta ndërgjegjësojnë opinionin dhe lexuesin për tmerret që ka përjetuar Kosova deri në ditën e çlirimit, në qershor të vitit 1999. Mechthild Henneke tregon përmes një personazhi imagjinar, Taras Galani, se sa e vështirë dhe e dhimbshme ishte rruga e themelimit të shtetit të ri të Kosovës, e në këtë rrugë, edhe vetë ishte dëshmitare e shumë proceseve nëpër të cilat kaloi Kosova pas përfundimit të luftës. Romani “OJ KOSOVA IME” flet “për një të ri nga Kosova, i cili jeton në Gjermani dhe që i bashkohet UÇK-së nga Gjermania. Ai ka studiuar atje për mjekësi, ka ndërtuar një jetë të mrekullueshme për veten, por e lë çdo gjë, sepse thotë se nuk mund ta shohë Kosovën të lëndohet nga serbët dhe dëshiron të luftojë edhe ai vetë, ta jep kontributin e tij për ta fituar lirinë e cila pati një çmim tepër të shtrenjtë. Krye personazhi I këtij romani i bashkohet UÇK-së dhe zbulon në betejën e parë se vrasja nuk është aq e lehtë për të, por që e ka të lehtë t’u ndihmojë njerëzve, të ndihmojë të plagosurit, të kujdeset për ta dhe talenti i tij njihet edhe nga UÇK-ja dhe ai bëhet një nga mjekët e paktë në terren brenda UÇK-së. Shumë episode të kësaj vepre janë prezantuar ashtu siç kanë ndodhur, pora ka edhe rrëfime të tjera, që ndërlidhen me historinë e kohës dhe të sfidave të kryepersonazhit. Pra, romani si tërësi shtjellon një histori të tërë që autorja e ka ka dëgjuar për luftën dhe krimet që janë kryer nëpër Kosovë, e më një përqëndrim të theksuar në krimet e pa shembullta në Gjakovë, pastaj rrëfime nga komandantët e UÇK-së, të cilat janë shfrytëzuar për subjektin dhe tematikën e romanit. Por në epiqendër të librit janë vendosur përjetimet e Naim Bardiqit. Kjo vepër letrare nga autorja gjermane është botuar gjermanisht që në nëtor të vitit 202, me titullin origjinal “Ach, Mein Kosovo” (“Ah, Kosova ime”). Disa muaj më vonë, në maj të vitit 2022 është bërë promovimi edhe në Kosovë, botimit gjermanisht, kurse tani ajo vjen me versioni i përkthimit në shqip të këtij romani, me titullin “OJ KOSOVA IME”, ndërsa promovimi i botimit në versionin shqip është përzgjedhur të bëhet në prag të datës historike të kombit shqiptar, shënimit të përvjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë dhe ditës së flamurit, pra më 27 nëntor, në ora 13, në ambientet e librarisë “DUKAGJINI” në Prishtinë.
