Ekipi i ri drejtues i Bashkimit Evropian është i prirur të demonstrojë se mbetet i vendosur në mbështetjen e Kievit në një moment të rrezikshëm për Ukrainën gati tre vjet në luftën e saj kundër pushtimit të gjithanshëm të Rusisë.Pyetjet po rrotullohen rreth të ardhmes së mbështetjes së SHBA-së sapo Donald Trump të marrë detyrën në janar dhe ka frikë se ai mund ta detyrojë Kievin të bëjë lëshime të dhimbshme në ndjekje të një marrëveshjeje të shpejtë paqeje.
Ndërkohë, tensionet janë përshkallëzuar pasi presidenti rus Vladimir Putin ka kërcënuar se do të godasë ndërtesat qeveritare në Kiev me raketën e tij të re Oreshnik pasi e gjuajti atë në Ukrainë për herë të parë muajin e kaluar.
Udhëheqësi i Kremlinit tha se masa është një përgjigje ndaj Kievit që merr dritën jeshile për të goditur brenda Rusisë me raketa amerikane dhe britanike dhe ai ka kërcënuar se do të kundërpërgjigjet ndaj vendeve që furnizojnë armatimin.
Me fillimin e dimrit, Rusia ka lëshuar gjithashtu breshëri shkatërruese kundër rrjetit elektrik të Ukrainës dhe në vijën e parë forcat e lodhura të Kievit po humbasin terren ndaj ofensivës së ashpër të Moskës.
“Situata në Ukrainë është shumë, shumë e rëndë,” tha Kallas, një ish-kryeministër i Estonisë. “Por është e qartë se kjo ka një kosto shumë të lartë edhe për Rusinë.”
– Armëpushimi? –
Udhëheqësit e rinj të BE-së, zyrtarët e lartë të bllokut, së bashku me shefen e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, do të zhvillonin bisedime me presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky.
Zelensky të premten dukej se filloi të shprehë pozicionin e tij përpara çdo bisedimi të mundshëm për paqen.
Ai i bëri thirrje NATO-s që të ofrojë mbrojtje të garantuara për pjesët e Ukrainës të kontrolluara nga Kievi në mënyrë që të “ndalojë fazën e nxehtë të luftës” dhe la të kuptohej se më pas do të ishte i gatshëm të priste për të rimarrë territore të tjera të pushtuara nga Rusia.
Kallas tha se “garancia më e fortë e sigurisë është anëtarësimi në NATO”.
“Ne duhet ta diskutojmë patjetër këtë – nëse Ukraina vendos të tërheqë vijën diku, atëherë si mund të sigurojmë paqen në mënyrë që Putini të mos shkojë më tej,” tha ajo.
Diplomatët në NATO thonë se duket se ka pak perspektivë që aleanca t’i japë Ukrainës anëtarësimin së shpejti duke pasur parasysh kundërshtimin e një grupi anëtarësh të kujdesshëm për t’u tërhequr në luftë me Rusinë.
Kallas tha se BE “nuk duhet të përjashtojë asgjë” në lidhje me çështjen e dërgimit të trupave evropiane për të ndihmuar në zbatimin e çdo armëpushimi.
“Ne duhet të kemi këtë paqartësi strategjike rreth kësaj,” tha ajo.
– ‘Gjuha e transaksionit’ –
Trump ka hedhur dyshime për vazhdimin e ndihmës së madhe të Uashingtonit për Ukrainën dhe u bëri thirrje vendeve të BE-së të bëjnë më shumë.
Europa së bashku ka shpenzuar rreth 125 miliardë dollarë për mbështetjen e Ukrainës që nga pushtimi i Rusisë në vitin 2022, ndërsa vetëm Shtetet e Bashkuara kanë grumbulluar mbi 90 miliardë dollarë, sipas një gjurmuesi nga Instituti Kiel.
“Ndihma për Ukrainën nuk është bamirësi,” tha ajo. “Një fitore për Rusinë padyshim trimëron Kinën, Iranin, Korenë e Veriut.”
Shefi i ri i politikës së jashtme të BE-së tha se blloku do të vazhdojë të kërkojë të vendosë Ukrainën në pozicionin “më të fortë” — nëse dhe kur Kievi do të zgjidhte se ishte koha për të negociuar me Moskën.
Por ajo pranoi se po bëhej “gjithnjë e më e vështirë” për bllokun 27-vendesh që të binte dakord mbi mënyra të reja për të rritur mbështetjen për Ukrainën.
“Kjo luftë ka vazhduar për një kohë të gjatë dhe është gjithnjë e më e vështirë t’ia shpjegojmë atë njerëzve tanë,” tha ajo. “Por unë nuk shoh asnjë alternativë.”