Ja jemi në fund të vitit dhe ajo që të gjithë e mendojnë çfarë të përgatisin në pritje të vitit të ri në një tryezë plot aroma të mira të ushqimit. Gjithsesi vendin kryesor e zënë mishrat që janë pjatat kryesore. Mishi i viçit ka qenë gjithmonë një nga ushqimet më të pëlqyera. Aroma e tij e fortë e bënë atë protagonist të shumë recetave tradicionale dhe novatore. Njohja e prerjeve të ndryshme të mishit është thelbësore për të zgjedhur produktin më të mirë dhe për të përgatitur pjata të paharrueshme. Edhe pse mjaft është shkruar, por kur jo mjaftueshëm tani kur në tregje qarkullojnë mishra me origjinë të dyshimtë, akëcili do që në tryezë të ketë një copë mishi bio me një salcë të përsosur që e bënë një vakt të paharrueshëm.
Si të njohim copat e viçit
Njohja e pjesëve të ndryshme të mishit të viçit është thelbësore për zgjedhjen e produktit më të mirë për nevojat tuaja të kuzhinës. Çdo pjesë e viçit ofron prerje me karakteristika dhe shije unike, të përshtatshme për përgatitje të ndryshme kulinare. Zakonisht në mishtore kërkojmë mish vici, lope për zierje, kremenadëll por më tepër shumë pjesë ka shijen e saj të veçantë .
Këtë herë disa këshilla i kërkuam për lexuesit në një nga pikat e mishtores më të frekuentuar të Prishtinës “Shpendi” i cili disponon edhe një fermë, shkruan Kosovatimes. Pronari Florim Berisha, që shumica e identifikojnë me emrin e mishtores si Shpendi, thotë se gjedhi fillimisht ndahet në dy gjysma, duke e prerë kafshën përgjatë shtyllës duke përdorur mjete të ftohta , dhe më pas çdo gjysmë e kafshës ndahet në dy pjesë, duke filluar nga rruaza e 7-të deri në nënbarkëz. Këtu dallimi i parë ndodh midis çerekut të përparmë, që përmban të gjithë pjesën e barkut, gjoksit, shpatullës dhe rruazave të para, dhe çerekut të pasmë që përbëhet nga prerjet e pranishme në pjesën e pasme të shpinës që quhet zgjedha dhe kofsha. Pas përafrimit të parë me përdorimin e thikave me kocka dhe kuzhine, prerjet e ndryshme të pranishme në çdo çerek të viçit ndahen sipas anatomisë së fibrave muskulore dhe brezave lidhës që i ndajnë ato. Ekzistojnë aspekte të ndryshme të cilësisë së viçit, dhe këto përfshijnë ngjyrën, butësinë, aromën, lindshmërinë dhe strukturën.
Ai thotë se cilësia varet nga shumë faktorë, si mosha e bagëtisë, ambienti ku rritet e sidomos ushqimi. Sot këshillat e kasapit pranohen dhe vlerësohen gjithnjë e më shumë nga klientët kur bëhet fjalë për zgjedhjen e mishit më të mirë. “ Mishi i mirë është, para së gjithash, mish i shëndetshëm, i cili prodhohet në ferma me zinxhir të shkurtër furnizimi dhe nga kafshët e ushqyera vetëm me drithëra dhe që jetojnë në një hapësirë të qetë dhe të pastër”, thotë ai. Le të shohim në këtë postim të kasapit për blerjen dhe përzgjedhjen e copave më të mira të mishit ku klienti do të jetë në gjendje të eksperimentojë me copa të reja mishi. “Prerja e mishit duhet të zgjidhet në bazë të llojit të gatimit që do bëni, duke qenë se ka prerje të ndryshme në varësi të gjellës që do të përgatitet. Jo vetëm kaq: kur zgjidhni mishin më të mirë, duhet të vlerësohet sasia dhe cilësia e yndyrës së pranishme. Kur zgjidhni mishin më të mirë, është e rëndësishme të dini se ka raca bagëtish me vlerë më të madhe ose më të vogël”, thotë ai. Shpendi sqaron se mishin i i viçit apo siç thuhet i qumështit është diku 7 muajsh ka mishin e lëngshëm ngjyrë roze. Ndërsa mishi i viçit është midis 8 dhe 12 muajsh është mjaft i vlefshëm për nga vlerat ushqyese duke qenë se është shumë i pasur me proteina. Mëshqerra femër që varion nga mosha 14 deri në 16 muaj ka karakteristika shumë të ngjashme me viçin, me ndryshimin se therja bëhet me kontrollin e peshës: duhet të jetë më pak se 250 kg për të ofruar copa mishi që nuk janë tepër të yndyrshme. Mashkulli është një mashkull i tredhur dhe ka një moshë që varion nga 1 deri në 4 vjeç. Pjesët e tij të mishit janë mjaft të shijshme dhe të pasura me lëndë ushqyese. Lopa është gjedhi femër, e cila pasi të lindë viça, theret. Zakonisht rreth moshës 6 dhe 8 vjeç.
Prerje mishi të klasit të parë
Ai thotë se për një skarë të shijshme, prerjet e mishit të klasit të parë janë nga pjesa e pasme dhe më saktë nga pjesa e mesit dhe kofshës. “Për të marrë mish të butë është e nevojshme të përdoret prerja që ka përqindjen më të ulët të indit lidhor. Muskujt e shpinës, duke qenë pjesë e një zone që pëson pak lëvizje gjatë jetës së kafshës, përfaqësojnë prerjen ideale të mishit”.Muskujt merren nga pjesa e pasme e gjedhit dhe mund të jenë ose të përparme ose të pasme. Zakonisht një kasap i mirë di gjithashtu se si të përmirësojë prerjet e dyta dhe të treta, edhe nëse klientët dhe restorantet më kërkues kërkojnë gjithmonë prerje të cilësisë më të mirë. Sigurisht, prerja më e shtrenjtë dhe më e vlefshme është filetoja. I përket kategorisë së parë sepse ofron një prerje të imët mishi. Copat që njihen si filetë janë muskuj të zhvilluar dobët, pasi pjesa poshtë ijëve nuk ka nerva, ofrojnë prerjen më të vlefshme të mishit. Fileto është gjithashtu një copë mishi që është e përshtatshme për t’u pjekur në skarë. Lejon gatim më të shpejtë dhe mund të kthehet në një pjekje të shijshme që i përshtatet më së miri përgatitjeve të papërpunuara, të tilla si tartari dhe karpaçio, por që është gjithashtu e shkëlqyeshme e pjekur ose e hellosur. Prerja e dytë shtë filetoja e ngjitur me kockën në një formë T të përmbysur, ju lejon të merrni biftekun. Bifteku më i mirë sigurisht që merret nga ijët, por nëse doni të kurseni diçka, është e rëndësishme të dini se sa më e butë të jetë prerja, aq më e shijshme do të jetë.
Kur zgjidhni një metodë gatimi, mbani mend se opsionet si skuqja zakonisht kërkojnë shtimin e yndyrave, të tilla si gjalpë dhe vaj vegjetal, ndërsa pjekja, jo. Në të njëjtën mënyrë, çdo salcë, salcë apo erëza që i shtoni mishit ndryshon vlerën e tij ushqyese, duke shtuar jo vetëm karbohidrate, yndyra dhe kalori, por edhe kripë dhe sheqer. Megjithëse viçi është një mish i lehtë dhe i butë për t’u gatuar, mund të lini të paktën një shtresë të hollë yndyre për të mbajtur lagështinë. Në përgjithësi është i lehtë për t’u përgatitur dhe i përshtatshëm për shumë shije dhe pjata, por në krahasim me llojet e tjera të mishit, tretet lehtë. Mishi i viçit gatuhet në temperaturën 160 gradë në mënyrë që të mos thahet mishi. Gjithashtu, mbajtja e një shtrese të hollë yndyre do të ndihmojë në mbajtjen e saj të lëngshme.
Florimi do të na sjellë një recetë, për një mish të përkryer në tryezë./Kosovatimes
Mish i stilit të picës
PËRBËRËSIT
Feta viçi në majën e kofshës 400 g
Pure domate 400 gr
2 thelpinj hudhra të ziera
Rigon për shije
Vaj ulliri ekstra i virgjër për shije
Kripë për shije
Piper i zi për shije
Për zbukurim
Borzilok për shije
Përgatitja
Për të përgatitur pizaolën e mishit, filloni me salcën: ngrohni vajin në një tigan dhe shtoni thelpinj hudhre të grimcuar. Pas nja dy minutash, derdhni purenë e domates dhe një pikë ujë me të cilën do të keni shpëlarë kavanozin. Ziejini për rreth 15 minuta në zjarr të ulët.
Ndërkohë përgatisni mishin: bëni prerje të vogla në skajet e fetave ku ka yndyrë për të mos u dredhur gjatë zierjes, më pas transferojini fetat në një fletë letre pjekjeje. I mbulojmë me një fletë tjetër dhe i rrahim lehtë duke pasur kujdes që të mos grihet mishi; do t’ju duhet të merrni një trashësi uniforme prej rreth 3-4 mm.
Vendosni fetat e mishit në salcë (nëse janë shumë të mëdha, mund t’i ndani në gjysmë) dhe i lëmë të ziejnë për 2 minuta nga secila anë. Zbukurojeni me disa gjethe borziloku, nëse dëshironi, dhe menjëherë shërbejeni mishin!