Për herë të parë që nga themelimi i saj në vitin 2013, Lista Serbe mund të mbetet pa të dhjetë vendet e rezervuara për komunitetin serb në Kuvendin e Kosovës, pasi, sipas rezultateve preliminare të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, një vend parlamentar mund t’i takojë Nenad Rashiqit, udhëheqës i Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë.
Rashiq, në dy vjetët e fundit, ishte ministër për Komunitete dhe Kthim në Qeverinë e kryeministrit Albin Kurti, i cili e emëroi pasi Lista Serbe doli nga institucionet e Kosovës.
Me 93 për qind të votave të numëruara nga zgjedhjet e 9 shkurtit, Lista Serbe – partia më e madhe serbe në Kosovë, e cila gëzon mbështetje absolute nga Beogradi zyrtar – siguroi rreth 30.485 vota, ose 3.88 për qind të totalit, ndërsa Partia për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë mori rreth 3.428 vota, ose 0.44 për qind.
Sipas rezultateve aktuale, Lista Serbe e humbi mbështetjen e gati 15 mijë personave, krahasuar me zgjedhjet parlamentare të vitit 2021.
Rashiq, në anën tjetër, e rriti mbështetjen për rreth 2.000 vota.
Situata, megjithatë, mund të ndryshojë pas numërimit të votave me kusht, sepse në atë grup janë kryesisht votat e personave të zhvendosur, të cilët shkuan për të votuar në Kosovë nën organizimin e Komisariatit për Refugjatë të Republikës së Serbisë dhe Zyrës për Kosovën në Qeverinë e Serbisë.
Subjektet tjera politike nga komuniteti serb, që morën pjesë në zgjedhjet e 9 shkurtit, nuk do të hyjnë në Kuvendin e Kosovës.
Demokracia Serbe e Aleksandar Arsenijeviqit mori rreth 1.700 vota, Lëvizja Popullore Serbe e Branimir Stojanoviqit mori rreth 1.405 vota, Nisma Qytetare Drejtësia Popullore mori rreth 597 vota dhe Partia e Serbëve të Kosovës mori 348 vota.
Lista Serbe e falënderon posaçërisht “një person”
Kryetari i Listës Serbe, Zllatan Ellek, shpalli “fitore absolute dhe bindëse” të partisë së tij më 9 shkurt, duke theksuar se ajo ka fituar 10 nga 10 vendet parlamentare, të rezervuara për komunitetin serb.
Lista Serbe, sipas tij, mori mbi 40 mijë vota.
Ai e falënderoi presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq, për mbështetjen, si dhe të zhvendosurit që erdhën nga Serbia për të votuar, por, në fund, meritën për “fitoren madhështore” ia atribuoi në veçanti një njeriu.
“Kjo është gjithashtu fitore për të gjithë ata serbë, vëllezër e motra tona që nuk janë sot në Kosovë dhe Metohi, e që kontribuuan në këtë fitore madhështore – veçanërisht njëri prej tyre”, tha Ellek.
Kjo deklaratë në publik u kuptua si aludim në Millan Radoiçiqin, i cili besohet se është i lirë në Serbi që nga sulmi i vitit 2023 në Banjskë.
Radoiçiq e mori përgjegjësinë për sulmin e armatosur në këtë fshat të Zveçanit, ku u vra një polic kosovar, dhe më pas dha dorëheqje nga posti i nënkryetarit të Listës Serbe.
Kosova e konsideron këtë sulm si terrorist dhe beson se pas tij qëndron shteti i Serbisë – gjë të cilën Beogradi zyrtar e mohon.
Rashiq: Beogradi ishte gjithmonë “agresiv” ndaj serbëve në Kosovë
Kryetari i Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, Nenad Rashiq, tha më 9 shkurt se, sipas të dhënave të tij, ky opsion politik ka marrë mbi 3.500 vota dhe se pas numërimit të të gjitha votave, pret të sigurojë një deri në dy mandate parlamentare në Kuvendin e Kosovës.
“Në secilin rast, ne e kaluam atë pragun prej 10% të përcaktuar me ligjin e ri dhe mendoj se KQZ-ja nuk ka sesi të mos e vërejë këtë. Do të presim deri nesër, atëherë do të jetë e qartë se partia jonë do të ketë jo vetëm një, por ndoshta më shumë vende në Kuvend”, tha Rashiq në një konferencë për gazetarët.
Ai tha se “nga anë të ndryshme, vijnë dezinformata të ndryshme” dhe se nuk është e mundur që Lista Serbe t’i ketë fituar mbi 40 mijë vota.
Pak orë pas mbylljes së vendvotimeve në Kosovë, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se Lista Serbe, duke mos i llogaritur votat e personave të zhvendosur – pra votat me kusht – ka fituar rreth 33.000 vota.
“Është plotësisht e qartë se Lista Serbe i fiton të dhjetë mandatet, se do të jetë mbrojtje ndaj sulmeve të mëtejshme të [kryeministrit të Kosovës, Albin] Kurti”, shkroi Vuçiq në llogarinë e tij në Instagram.
Në fjalimin e tij pas mbylljes së vendvotimeve, Rashiq tha se Beogradi “ka qenë gjithmonë agresiv ndaj serbëve të Kosovës dhe nuk i ka lejuar ata t’i zhvillojnë kapacitetet e tyre politike”.
“Duke i përdorur [serbët në Kosovë], ai u përpoq të ndrydhte çdo mendim autentik, çdo iniciativë që mund të ishte në dobi të të gjithëve”, tha Rashiq.
Mesazhet e përfaqësuesve të tjerë politikë të serbëve në Kosovë
Lideri i Demokracisë Serbe, Aleksandar Arsenijeviq, tha se do t’i komentojë rezultatet e zgjedhjeve kur të ketë më shumë informacion.
Branimir Stojanoviq nga Lëvizja Popullore Serbe tha se “nuk do të dorëzohen, edhe pse rezultatet janë dëshpëruese”.
“Populli që ka zgjedhur, do të ketë pushtetin që ka zgjedhur”, tha ai, duke shtuar se sistemi i qeverisjes së Listës Serbe “mësa duket i përshtatet popullit”.
“Ne e kuptojmë që nuk doni të besoni në realitet, por asnjë votë nuk do t’u japë imunitet atyre që ju vodhën”, tha Nisma Qytetare Drejtësia Popullore.
Partia e Serbëve të Kosovës tha se serbët në Kosovë i pranuan si të drejta veprimet e Listës Serbe dhe ia dhanë besimin asaj.
Kjo parti e uroi atë për “fitoren e qartë, zgjedhjet e lira dhe të ndershme”.
“U urojmë serbëve që Lista Serbe t’i sundojë edhe për 100 vjet”, tha kjo parti.
Që nga themelimi i saj në vitin 2013, Lista Serbe ka fituar mbi 90 për qind të votave të komunitetit serb në të gjitha zgjedhjet në të cilat ka marrë pjesë, por Misioni Monitorues i BE-së ka vënë në dukje “monopolin dhe presionet” nga zyrtarët e saj.
Në dy vjetët e fundit, kjo parti ka ndjekur një “politikë bojkotimi”, në përputhje me vendimin e saj për t’u tërhequr nga institucionet e Kosovës në veri.
Nuk është ende e qartë nëse, në periudhën e ardhshme, ajo do të marrë pjesë aktive në institucionet e Kosovës, apo do të vazhdojë me bojkotim.
