Beteja AFATGJATE për qytetin e pushtuar rus të Shuzhës dhe fshatrat përreth është shfaqur papritur si një pikë qendrore në luftën e zhvilluar për fatin e shtetit ukrainas. Të dyja palët angazhuan forca të konsiderueshme për të luftuar për kontrollin e Sudzha, një qark kufitar në rajonin e Kurskut.
“Këto janë betejat më brutale, nuk kam parë diçka të tillë gjatë gjithë operacionit special ushtarak”, tha komandanti i forcave speciale ruse, të cilat numërojnë rreth 200 persona që luftojnë në Kursk. Ai kërkoi të identifikohej vetëm me pseudonimin e tij të luftës Hades.
Kursk do të jetë çelësi i negociatave
Të dyja palët e konsiderojnë Kurskun një element të rëndësishëm në bisedimet e pritshme të paqes të premtuara nga Presidenti i SHBA Donald Trump. Analistët ushtarakë thonë se forcat ukrainase kanë dërguar disa nga brigadat e tyre më të mira në Kursk, duke shpresuar të përdorin kapjen e tij si një mjet pazaresh në negociata.
Për presidentin rus Vladimir Putin, pushtimi ukrainas ishte një siklet. Ai është i vendosur të largojë Ukrainën nga rajoni i Kurskut, kështu që nuk duhet të bëjë lëshime. Moska ka vendosur dhjetëra mijëra trupa, përfshirë aleatët e Koresë së Veriut, për të shtyrë forcat ukrainase në kufi.
Me aksione kaq të larta, ushtarët rusë që luftojnë në Kursk besojnë se luftimet do të bëhen edhe më të përgjakshme. “Ne po presim Bahmut 2.0,” tha Hades.
Bakhmut është një qytet ukrainas, rrënojat e të cilit u pushtuan nga njësia paraushtarake e Wagner në vitin 2023 pas nëntë muaj luftimesh dhe sulmesh me dhjetëra mijëra viktima. Konflikti ishte emblematik i strategjisë së mbrojtjes këmbëngulëse të Ukrainës, pavarësisht nga fuqia njerëzore dhe fuqia e zjarrit superiore ruse.
Një tjetër komandant rus, i cili këmbënguli në anonimitetin, tha se kostoja e betejës së Kurskut mund të jetë e tmerrshme për sa i përket viktimave. Një fotoreporter që punonte për The New York Times iu dha akses në Kursk në fund të vitit të kaluar dhe iu lejua të intervistonte dhe fotografonte ushtarët rusë në spital dhe në front, si dhe civilë që kishin ikur nga fshatrat e tyre.
Analistët kanë frikë se do të ketë një masakër
Analistët kanë frikë se bombardimet dhe vendosmëria e Ukrainës për të mbrojtur qytetin kërcënojnë një katastrofë humanitare, të ngjashme me të cilën Rusia nuk e ka parë që nga lufta civile në Çeçeni në vitet 1990. Analisti ushtarak finlandez Pasi Paroinen thotë se një sulm rus në Sudzha do të rezultonte në viktima të rënda ushtarake dhe civile, pasi Ukraina ka vendosur forcat e saj më të forta në Kursk.
Skenat apokaliptike të përshkruara nga civilët nga fshatrat përreth parashikojnë egërsinë e betejës së ardhshme për qytetin. Zoya (64) flet për mirësinë e ushtarëve ukrainas që pushtuan fshatin e saj Pogrebki më 12 gusht. Ajo thotë se ushtarët e parë që erdhën në shtëpinë e saj i dhanë burrit të saj një paketë cigare dhe i ofruan ndihmë.
Ajo miqësi u zhduk ndërsa luftimet u intensifikuan. Ushtarët ukrainas filluan t’i shihnin civilët rusë si një shqetësim ose si informatorë të mundshëm që mund të jepnin pozicionet e tyre. Zoja dhe bashkëshorti i saj mbetën pa ushqim dhe mbijetuan me patate të ngrira që gërmuan në kopsht. Gjatë një sulmi, një dron shpërtheu pranë burrit të saj. Ai vdiq në krahët e saj pak minuta më vonë.
Zoja e kalonte pjesën më të madhe të kohës duke u fshehur në bodrumin e saj, në errësirën që i shkaktoi halucinacione dhe humbi përkohësisht ndjenjën e kohës. Uria përfundimisht e detyroi atë të përpiqej të arratisej. “Ishte e pamundur të jetosh më atje, ishte aq e tmerrshme, gjithçka u shkatërrua”, tha Zoja.
“Me fal qe po qaj”
Ajo eci për milje nëpër fusha plot me tanke ruse të shkatërruara dhe ushtarë të vdekur përpara se të arrinte në pozicionet ruse në nëntor, e cila përdor një karrige me rrota, tregoi një përvojë të ngjashme. Ajo thotë se ushtarët ukrainas fillimisht i sollën bukë, ujë dhe insulinë pasi pushtuan fshatin e saj Novoivanovka. Ushtarët ndalonin herë pas here për të biseduar me një filxhan çaj. Trajtimi u përkeqësua ndërsa luftimet po afroheshin.
Burri i saj u vra nga një ushtar ukrainas, pohon Natalija. Në nëntor, ajo u strehua në bodrumin e shtëpisë së saj në mes të fushëbetejës. Një ditë, skautët rusë e gjetën dhe i thanë se duhej të evakuohej nëse donte të mbijetonte. Fqinjët e çuan në një fshat tjetër, ku grupi i tyre u shpëtua përfundimisht nga trupat ruse.
Në fillim të shkurtit, një raketë goditi një ndërtesë në Suxha ku kishin gjetur strehim rreth 100 njerëz të zhvendosur nga fshatrat përreth. Të paktën katër persona u vranë në sulm. Ushtarët ukrainas evakuuan të mbijetuarit në Ukrainë.
“Ne nuk e dimë se nga erdhi raketa,” thotë Yulia, një grua ruse, prindërit e së cilës i mbijetuan sulmit. Ai thotë se ushtarët ukrainas ndihmuan në nxjerrjen e njerëzve nga rrënojat. Një rus i quajtur Sergei tha se ndonjëherë merrte video mesazhe nga familjet në Suxha pas okupimit. Me kalimin e muajve, tha Sergei, flokët e tyre u zbehën, u holluan dhe tingujt e shpërthimeve u bënë më të forta.
“Më vjen keq që po qaj”, tha motra e tij në një video të siguruar nga The New York Times, duke i uruar Sergeit ditëlindjen. “Do të doja ta kisha bërë personalisht, të paktën përmes telefonit. Gjithmonë më ankoheshe se nuk kam thirrur sa duhet. Nëna jote nuk mund të të përgëzojë sepse ka vështirësi në ngjitjen e shkallëve. Ajo është pothuajse gjithmonë në bodrum. Ajo bashkohet me urimet”, shtoi motra e Sergeit.
Përfundimisht, videot u bënë shumë të dhimbshme për t’u parë, shpjegoi Sergei, duke e bërë atë të kalonte në mesazhe të herëpashershme.
