Maksim Samorukov, hulumtues në Qendrën Carnegie në Berlin, në një intervistë për RTK-në vlerëson se negociatat midis SHBA-së dhe Rusisë për Ukrainën nuk kanë perspektivë reale, ndërkohë që mendon se Moska po humb ndikimin politik dhe ekonomik në Ballkanin Perëndimor.
Mundësia e arritjes së një marrëveshjeje paqeje midis SHBA-së dhe Rusisë për Ukrainën mbetet e pasigurt, thotë Maksim Samorukov. Sipas analistit rus, pengesat kryesore janë mosmarrëveshjet mbi armëpushimin dhe lëshimet territoriale, si dhe fakti që Moska beson se tashmë ka një avantazh strategjik në terren.
“Si administrata e Trumpit, ashtu edhe ajo e Putinit duan të poshtërojnë evropianët dhe tashmë e kanë bërë këtë. Të dyja nuk e pëlqejnë Zelenskyn dhe janë dakord se Ukrainës i duhen zgjedhje të reja pikërisht për këtë arsye. Megjithatë, për çështje të tjera, do të jetë më e vështirë të arrihet një mirëkuptim midis SHBA-së dhe Rusisë,” thotë Samorukov.
Hulumtuesi rus është veçanërisht skeptik për mundësinë e një marrëveshjeje për armëpushim, duke vlerësuar se Rusia “nuk ka arsye të ndalojë veprimet e saj ushtarake”. Ndërsa negociatat mund të hapin hapësirë për dialog diplomatik, ai nuk pret rezultate konkrete.
“Rusia nuk ka asnjë arsye të ndalojë luftimet në vijën e frontit, pasi beson se tashmë po fiton në luftë. Strategjia e saj është të vazhdojë të avancojë. Sidoqoftë, është e mundur që të arrihet një marrëveshje për organizimin e një takimi, por pas kësaj negociatat do të kalojnë në një fazë ngadalësimi dhe do të ndalen pa ndonjë rezultat të vërtetë dhe të prekshëm,” thekson ai.
Samorukov vlerëson se do të ishte e pazakontë që administrata e Donald Trumpit t’i bënte aq shumë lëshime Rusisë sa që vijat e armëpushimit të përcaktoheshin sipas kufijve administrativë të katër rajoneve të reja ruse, përfshirë territoret që ushtria ruse kurrë nuk i ka kontrolluar, si Zaporizhia dhe Khersoni. “Pse Ukraina do t’i dorëzonte ato territore pa luftë, vetëm për të kënaqur Trumpin dhe Putinin?” pyet Samorukov.
Sipas tij, shanset për një marrëveshje për armëpushim janë minimale, dhe negociatat mund të sjellin vetëm përparime të kufizuara diplomatike.
“Më e mundshmja është që të gjitha arritjet e këtyre negociatave të kufizohen në rinovimin e kontakteve diplomatike. Mund të ketë një marrëveshje për një takim, pas të cilit procesi i negociatave do të kalojë në detaje teknike dhe hapa praktikë për zbatimin e një marrëveshjeje të mundshme midis Putinit dhe Trumpit. Megjithatë, pas kësaj, procesi do të ngadalësohet dhe gjithçka do të ndalet pa ndonjë rezultat konkret dhe të prekshëm,” tha ai.
Rusia po humb ndikimin në Ballkan
Duke folur për Ballkanin Perëndimor, Samorukov vlerëson se Moska, për shkak të luftës në Ukrainë, ka humbur një levë të rëndësishme të fuqisë dhe nuk ka më kapacitet për të vepruar aktivisht në rajon.
“Rusia tashmë është margjinalizuar në negociatat midis Kosovës dhe Serbisë dhe pothuajse nuk ka asnjë rol, ajo vetëm mbështet vendimet që merr Serbia. Kur Vuçiq dëshiron përshkallëzim, Rusia e mbështet atë; kur Vuçiq dëshiron deeskalim, Rusia nuk i kundërvihet,” thekson Samorukov, i cili qëndroi në Beograd si studiues vizitor i OJQ-së Qendra e Beogradit për Politikat e Sigurisë.
Ndikimi ekonomik i Moskës gjithashtu po dobësohet. Pritet që sanksionet amerikane kundër Industrisë së Naftës së Serbisë të hyjnë së shpejti në fuqi për shkak të pronësisë ruse, duke bërë, sipas tij, që “Gazpromi të detyrohet të shesë pjesën e tij te një investitor tjetër ose qeveria serbe”. Edhe pse vendimi ende nuk është marrë, Samorukov beson se ditët e pronësisë ruse në sektorin energjetik serb janë të numëruara.
“Rusia ka humbur një levë të rëndësishme fuqie në Ballkan, pasi është tërësisht e përqendruar në luftën në Ukrainë. Burimet e saj janë drejtuar drejt atij konflikti dhe në pjesë të tjera të botës po tërheq forcat e saj. Rusia nuk është e pranishme në terren dhe nuk ka kapacitet për të vepruar më aktivisht në Ballkanin Perëndimor,” vlerëson ai.
Megjithatë, sipas tij, shanset për destabilizimin e rajonit janë të vogla, pasi prania e forcave ndërkombëtare redukton ndjeshëm rrezikun e përshkallëzimit të konfliktit.
“Ka tensione midis komuniteteve të ndryshme etnike, por për sa kohë që janë të pranishme forcat ndërkombëtare, ato mund të vihen nën kontroll shpejt përpara se të përshkallëzohen. Duke qenë se Rusia nuk është e pranishme në terren dhe të gjitha burimet e saj janë të përqendruara në Ukrainë, ajo nuk ka kapacitet për të vepruar më aktivisht në Ballkanin Perëndimor,” përfundon Samorukov.
