Negociatorët amerikanë, të cilët po i bëjnë presion Ukrainës për t’u dhënë atyre akses në mineralet kryesore, kanë lënë të kuptohet për mundësinë e ndërprerjes së aksesit në internetin jetik satelitor të Elon Musk Starlink, i thanë Reuters tre burime të njohura me këtë çështje .
Qasja e vazhdueshme e Ukrainës në Starlink të SpaceX u përmend në bisedimet midis zyrtarëve amerikanë dhe ukrainas pasi presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky refuzoi një ofertë fillestare nga sekretari amerikan i Thesarit Scott Bessent, thanë burimet.
Starlink ofron lidhje të rëndësishme në internet për Ukrainën e shkatërruar nga lufta dhe ushtrinë e saj. Çështja u ngrit sërish të enjten, gjatë takimeve mes Keith Kellogg, i dërguari special i SHBA-së për Ukrainën, dhe Zelensky, tha një nga burimet e njohura me bisedimet.
“Humbja e Starlink do të ishte një goditje e rëndë”
Gjatë takimit, Ukrainës iu tha se do të përballej me shkëputje të menjëhershme të shërbimit nëse nuk arrinte një marrëveshje për mineralet kryesore, tha burimi, i cili kërkoi anonimitetin për shkak të negociatave të mbyllura.
“Ukraina varet nga Starlink. Ata e konsiderojnë atë yllin e tyre të Veriut”, tha burimi. Humbja e Starlink do të ishte një goditje e rëndë.
Zelensky ka refuzuar kërkesat e administratës së Presidentit Donald Trump për 500 miliardë dollarë burime minerale nga Ukraina si kompensim për ndihmën amerikane në luftë, duke thënë se SHBA nuk ka ofruar garanci konkrete sigurie.
Dje, presidenti ukrainas tha se ekipet amerikane dhe ukrainase po punonin për një marrëveshje dhe Trump tha se priste që marrëveshja të nënshkruhet së shpejti.
Musk u dërgoi atyre Starlink në shkurt 2022.
Musk dërgoi mijëra terminale Starlink në Ukrainë për të zëvendësuar shërbimet e komunikimit të shkatërruara nga Rusia pas pushtimit të saj në shkurt 2022.
Musk më pas shprehu publikisht mbështetjen për Ukrainën në rrjetin social X. Për shembull, më 5 mars 2022, ai u tha ukrainasve që të “qëndrojnë të fortë”.
Në të njëjtën ditë, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky foli gjithashtu, duke deklaruar se kishte folur me Musk për Starlink dhe e falënderoi për ndihmën që po i jepte vendit nën sulmin rus.
“Kam folur me Elon Musk. I jam mirënjohës për mbështetjen që po i jep Ukrainës si me fjalë ashtu edhe me vepra. Javën e ardhshme do të marrim një tjetër dërgesë të sistemeve Starlink për qytetet e shkatërruara. Ne diskutuam për projekte të mundshme hapësinore, por unë do të flas për këtë pas luftës”, shkroi Zelensky në atë kohë.
Musk foli sërish për rëndësinë e madhe të Starlink për ushtrinë ukrainase më 1 nëntor të vitit të kaluar, kur ai mohoi publikisht se ishte aleat i Vladimir Putinit.
“Arsyeja kryesore pse Rusia nuk kapërceu Ukrainën është Starlink, të cilin unë e ofrova, me rrezik të madh të sulmeve kibernetike dhe fizike nga ushtria ruse në SpaceX. Starlink është shtylla kurrizore e komunikimeve ushtarake ukrainase në fushën e betejës, sepse çdo gjë tjetër është shkatërruar ose është duke u ndërprerë nga rusët”, shkroi Musk në atë kohë në rrjetin social X.
Redaktori i TASS nuk beson se Musk do t’u mohojë ukrainasve aksesin në Starlink
Një zyrtar i lartë i TASS foli gjithashtu për rëndësinë e madhe të Starlink për Ukrainën, si dhe për problemet e mundshme që Musk mund t’i shkaktojë duke e hequr atë.
Të enjten, koloneli në pension dhe redaktori i TASS Viktor Litovkin tha në një intervistë me Info24 të Rusisë se ndërprerja e lidhjes së Forcave të Armatosura të Ukrainës me sistemin satelitor Starlink do të çonte në një reduktim të mprehtë të aftësisë luftarake të ushtrisë ukrainase.
“Nëse Starlink fiket, ushtria ukrainase do të humbasë një shtresë të konsiderueshme informacioni. Ata nuk do të jenë në gjendje të marrin informacion në kohë reale për atë që po ndodh në këtë apo atë pjesë të frontit. Përveç kësaj, ushtria ukrainase do të humbasë kanalet e mbyllura të komunikimit dhe madje edhe komunikimin troposferik, gjë që do të reduktojë ndjeshëm aftësinë e tyre luftarake”, vuri në dukje Litovkin.
Ai shtoi se javët e fundit, ushtarët ukrainas janë ankuar gjithnjë e më shumë për ndërprerjet në funksionimin e Starlink, por sistemi është ende duke funksionuar. Sipas tij, politika e Uashingtonit ka qenë gjithmonë jokonsistente, ndaj nuk ka asnjë arsye të besohet se SHBA do t’i privojë Forcat e Armatosura të Ukrainës nga komunikimet satelitore.
“Ukraina nuk është përjashtuar ende nga Starlink, por tashmë janë vërejtur ndërprerje në funksionimin e këtij sistemi. Në të njëjtën kohë, duhet kuptuar se politika e SHBA-së ka një natyrë të valëzuar, kështu që ajo që Trump ose Musk thonë sot mund të kthehet në drejtim të kundërt nesër. Prandaj, nuk do të shpresoja që Uashingtoni të privojë ushtrinë ukrainase nga komunikimet satelitore përmes Starlink”, përfundoi Litovkin.
Ligjvënësit amerikanë të ndarë
Siç raporton Reuters, ligjvënësit amerikanë janë të ndarë në lidhje me përpjekjet e Trump për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë dhe disa kanë ngritur pikëpyetje në lidhje me përpjekjet e Musk për të reduktuar shpejt numrin e punonjësve federalë dhe për të mbyllur agjencitë federale.
Melinda Haring, një anëtare e lartë në Këshillin Atlantik, tha se Starlink është vendimtar për operacionet me dron të Ukrainës, një komponent kyç i strategjisë ushtarake të Ukrainës.
“Humbja e Starlink do të ishte një ndryshim i madh,” tha Haring, duke vënë në dukje se Ukraina tani është në barazinë 1:1 me Rusinë për sa i përket përdorimit të dronëve dhe predhave. Ukraina ka një gamë të gjerë aftësish dronësh, nga dronët detarë dhe dronët e vëzhgimit deri te dronët me rreze të gjatë.
Zelensky javën e kaluar hodhi poshtë një ofertë amerikane që do t’i jepte Uashingtonit dhe kompanive amerikane 50% të mineraleve më të rëndësishme të Ukrainës, të cilat përfshijnë grafitin, uraniumin, titanin dhe litiumin, një komponent kyç për bateritë në makinat elektrike.
Që atëherë, ka pasur një përçarje midis liderëve, me Trump që e quajti Zelensky një “diktator të pazgjedhur” të mërkurën pasi Zelensky tha se Trump ishte i bllokuar në një rrjet dezinformues rus, në përgjigje të pretendimit të presidentit amerikan se Ukraina filloi luftën.
