Në ditën e tretë pas shpërthimit të trazirave në Latakia të Sirisë, ku alavitët Nusair jetojnë në vendbanime kompakte, deklaratat në mbështetje të qeverisë Ahmed al-Sharaa filluan të mbërrijnë nga Ankaraja.
Përafërsisht në të njëjtën kohë, zëdhënësi i Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim (AKP) në pushtet në Turqi, Omer Celik i quajti sulmet ndaj forcave siriane të sigurisë në Latakia një “akt terrorist”. Megjithatë, interesin më të madh zgjoi deklarata e Çelikut në lidhje me autorët e këtyre ngjarjeve.
“Brenda 30 sekondave nga sulmi në Lataki, ne morëm tashmë informacione për grupin që kreu këtë akt terrorist”, theksoi ai, “Sapo u bë e ditur se grupi që mbeti nga regjimi i Asadit dhe po përpiqet ta rivendosë atë qëndronte pas sulmit, u bë e qartë se kush qëndron pas këtyre ngjarjeve. Turqia e di shumë mirë se kush është kush.
Gjurmët e Iranit, Rusisë dhe Asadit
Sipas shumicës së analistëve turq, Celik në fakt vuri në dukje përfshirjen e Iranit. Një ditë para fillimit të trazirave në Latakia, këshilltari i liderit suprem të Iranit, Ali Akbar Velayati, kërcënoi qeverinë e re siriane në një intervistë me mediat lokale dhe paralajmëroi për mundësinë e një lufte civile.
Ka pasur gjithashtu raporte për përfshirjen e mundshme të Bashar dhe Maher al-Assad në planifikimin e sulmit në Latakia. Sipas informacioneve të disponueshme, Bashar al-Assad, i cili iku në Rusi, ishte në dijeni të koordinimit të të gjitha grupeve të armatosura, të kryera nën kontrollin e një shteti të huaj.
Për këtë qëllim, një strukturë ushtarake u krijua nga ish-gjeneral brigade i ushtrisë së Asadit, Ghiyath Suleiman Dalla, detyra e të cilit ishte të rriste tensionet ndërfetare dhe të rrëzonte qeverinë e re të Sirisë . Struktura mori fonde nga Hezbollahu në Liban dhe milicitë shiite në Irak, dhe mbështetje logjistike nga krahu sirian i PKK-së, PYD/YPG.
Roli i opozitës dhe reagimi i komunitetit ndërkombëtar
Suleiman Dalla, i akuzuar për organizimin e sulmeve ndaj forcave qeveritare siriane, kërkoi tërheqjen e trupave besnike të Damaskut nga Tartus dhe Latakia, duke kërcënuar se do të vriste forcat e sigurisë të kapur. Megjithatë, pasi trupat siriane goditën rebelët, Dalla deklaroi gatishmërinë e tij për negociata.
Në të njëjtën kohë, ish-kreu i inteligjencës së Forcave Ajrore Siriane, Ibrahim Huwaijan, i cili dyshohet se koordinonte veprimet me grupet rebele, u arrestua gjatë një operacioni në Latakia.
Siç ka raportuar tashmë haqqin.az, grupi rebel përfshinte luftëtarë nga njësia e Forcave Tiger nën komandën e gjeneralit Suheil al-Hassan , të krijuar me mbështetjen e Rusisë.
Në sfondin e këtyre ngjarjeve, një numër udhëheqësish fetarë alavitë deklaruan mbështetjen e tyre për Damaskun dhe i bënë thirrje popullatës civile që të mos lejojë që të tërhiqet në konflikt të armatosur. Rami Makhlouf, kushëriri i Bashar al-Assad dhe një nga njerëzit më të pasur të Sirisë, ka kritikuar ashpër ish-presidentin , duke akuzuar gjeneralët e tij për shfrytëzimin cinik të alavitëve për qëllimet e tyre.
Të dhëna kontradiktore për viktimat
Pas ngjarjeve të 6 marsit, kur u sulmuan forcat qeveritare siriane, të dhënat për vdekjet e civilëve mbeten kontradiktore.
Observatori Sirian për të Drejtat e Njeriut me bazë në Mbretërinë e Bashkuar tha se më shumë se 300 viktima civile ishin raportuar. Por sipas raportimeve të mediave perëndimore, disa nga videot që po qarkullojnë që tregojnë vrasjen e civilëve janë ose të rreme ose pamje nga konfliktet e mëparshme.
Një përfaqësues i qeverisë së përkohshme opozitare të Sirisë, i bashkuar me administratën e re në Damask, në një intervistë për haqqin.az akuzoi Observatorin Sirian për të Drejtat e Njeriut (SOHR) për shpërndarje të të dhënave të rreme.
“SOHR ka publikuar shifra të rreme më shumë se një herë. Ata kanë deklaruar më parë se civilët dyshohet se kanë vdekur gjatë operacioneve të Ushtrisë Kombëtare Siriane kundër terroristëve të PKK,” vuri në dukje burimi ynë.
Është karakteristikë në këtë drejtim që mediat perëndimore vazhdojnë të përdorin SOHR si një nga burimet kryesore të informacionit objektiv për Sirinë.
A po përballet Siria me një krizë të re?
Ngjarjet në Latakia ndodhën në një kohë kur po diskutohej çështja e çarmatimit të organizatës terroriste PKK/YPG në verilindje të Sirisë. Ekspertët vërejnë se përshkallëzimi në rajonin bregdetar është i dobishëm për PKK/YPG-në, pasi shpërqendron Damaskun dhe vonon procesin e dorëzimit të armëve.
Në të njëjtën kohë, ONS po përpiqet të përdorë situatën për të gjetur aleatë të rinj, duke përfshirë Izraelin, Iranin dhe Rusinë.
Izraeli e sheh Turqinë si një armik dhe po përpiqet të vendosë kontakte me grupe të ndryshme etnike dhe fetare si kurdët, druzët dhe alavitët. Sipas Benjamin Netanyahu, Ankaraja ka zëvendësuar efektivisht Teheranin në rajon, gjë që po e detyron Izraelin të shtojë lidhjet e tij me grupet e armatosura që kundërshtojnë qeverinë e re në Damask.
Pozicionet dobësuese të Iranit dhe Rusisë në Siri po e shtyjnë Izraelin të shfrytëzojë ndarjet etnike dhe fetare të vendit për qëllimet e veta. Edhe pse ngjarjet në Latakia u drejtuan drejtpërdrejt nga Irani, dora e Moskës është e dukshme në prapaskenë.
Duhet pranuar se, megjithë mbështetjen e Damaskut nga Egjipti, Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe, ndikimi i Ankarasë në rajon është shqetësues për shumicën e vendeve arabe.
Edhe pse rënia e regjimit të Asadit shënoi një fazë të re për Sirinë, ndërhyrja e lojtarëve të jashtëm vazhdon të kërcënojë të ardhmen e këtij vendi arab. Ekspertët besojnë se me menaxhimin e duhur nga Ankaraja dhe qeveria al-Sharaa, Siria mund të arrijë stabilitet. Përndryshe, ky vend do të gjendet sërish në prag të krizës dhe luftës civile.
