By using this site, you agree to the Privacy Policy and Terms of Use.
Accept
Kosova TimesKosova Times
Notification Show More
Latest News
Horoskopi ditor për 7 qershor 2025
June 7, 2025
Lajme të rreme ruse: Komandanti ushtarak i rajonit Kursk Eduard Moskaliov ‘iku’ në Francë
June 6, 2025
Ekspertët: 113 përfaqësues të mediave të vrarë në Ukrainë gjatë luftës ruse
June 6, 2025
WSJ: Shtëpia e Bardhë i kërkon Senatit të zbusë projektligjin për sanksionet ndaj Rusisë
June 6, 2025
Kurbanet deri në 360 euro, interesim i madh për festën |VIDEO
June 6, 2025
Aa
  • Ballina
  • Politikë
    • Lajme
    • Tema
    • Gjeopolitikë
    • Opinion
  • Rajon / Botë
  • Ekonomi
    • Lajme
    • Tema
    • Financa
    • Turizëm
    • Bujqësi
  • Kulturë
    • Lajme
    • ShowBiz
    • Moda
  • Shëndetësi
  • Sport
  • Hi-tech
    • Teknologji
    • Shkencë
Reading: Arkeologët zbulojnë qytetërim 5000-vjeçar thellë në rërën e shkretëtirës
Share
Aa
Kosova TimesKosova Times
Search
  • Home
    • Home News
    • Home 2
    • Home 3
    • Home 4
    • Home 5
  • Categories
  • Bookmarks
    • Customize Interests
    • My Bookmarks
  • More Foxiz
    • Blog Index
    • Sitemap
Have an existing account? Sign In
Follow US
Kosova Times > Blog > Kulturë > Lajme > Arkeologët zbulojnë qytetërim 5000-vjeçar thellë në rërën e shkretëtirës
Lajme

Arkeologët zbulojnë qytetërim 5000-vjeçar thellë në rërën e shkretëtirës

Kosova Times
Last updated: 2025/03/16 at 10:50 AM
Kosova Times Published March 16, 2025
Share
SHARE

Arkeologjia ka pësuar një revolucion të vërtetë falë inteligjencës artificiale (AI), e cila i lejon studiuesit të zbulojnë qytetërimet e lashta dhe botët e humbura pa pasur nevojë për gërmime tradicionale.

Kohët e fundit, një qytetërim 5000-vjeçar i varrosur nën shkretëtirën në Dubai (Emiratet e Bashkuara Arabe) u zbulua duke përdorur teknologji të avancuar të radarit dhe algoritme të mësimit të makinerive , që përfaqësojnë një përparim të madh në studimin e qytetërimeve të kaluara.Edhe pse shkretëtirat si Rub’al Khali – një nga rajonet më të mëdha dhe më jomikpritëse të shkretëtirës në botë – kanë qenë të vështira për t’u aksesuar për studiuesit deri më tani, teknologjitë e reja si Radari i Hapjes Sintetike (SAR) dhe mësimi i makinerive kanë mundësuar hartimin e saktë të vendbanimeve të lashta të fshehura nën duna.

Zbulim i shpejtë dhe i saktë

Kjo teknologji i lejon arkeologët të krijojnë imazhe me cilësi të lartë të strukturave nëntokësore, duke depërtuar nëpër rërë, bimësi, madje edhe akull, pa asnjë gërmim fizik, duke lejuar studimin e detajuar të vendbanimeve dhe strukturave antike.

Teknologjia SAR e kombinuar me përpunimin e të dhënave të makinës përfaqëson një revolucion të vërtetë në kërkimin arkeologjik. Bazuar në të dhënat në vendet e zbuluara tashmë, algoritmet njohin modele, anomali dhe variacione në terren, duke ndihmuar studiuesit të lokalizojnë me saktësi zonat më të mundshme që fshehin qytetërimet e lashta.Këto mjete lejojnë zbulimin e shpejtë dhe të saktë të vendbanimeve, rrugëve tregtare dhe strukturave njerëzore, pa pasur nevojë për gërmime shteruese që zakonisht zgjasin muaj ose vite. Ishte kjo teknologji që ndihmoi në zbulimin e një qytetërimi 5000-vjeçar që u zhduk nën rërën e Dubait.

Përshtatja ndaj kushteve ekstreme

Ndër zbulimet e rëndësishme janë vendbanimet që ishin qendra të gjalla të veprimtarisë së hershme njerëzore, shtigje të përcaktuara qartë që tregojnë rrugët kryesore tregtare dhe strukturat e varrosura që tregojnë ekzistencën e shoqërive të përparuara që u përshtatën me sukses kushteve të vështira të shkretëtirës.

Ky zbulim ndryshon thellësisht kuptimin aktual të historisë së Gadishullit Arabik, i cili zakonisht mendohet të ketë qenë i populluar pak gjatë epokës së bronzit. Megjithatë, gjetjet e reja sugjerojnë se qytetërime të përparuara ekzistonin në zonë dhe ishin në gjendje të ndërtonin infrastrukturë të qëndrueshme dhe të përshtateshin me kushtet ekstreme të jetës në shkretëtirë.

Teknologjia AI dhe SAR në arkeologji jo vetëm që mundësojnë zbulimin më të saktë dhe më të shpejtë të vendndodhjes, por gjithashtu reduktojnë nevojën për punë shteruese në terren, e cila në të kaluarën kërkonte vite kërkimore dhe investime të konsiderueshme financiare.

‘Makina e kohës’

Pa këtë teknologji, kërkimi i qytetërimeve të humbura në shkretëtirë do të ishte pothuajse i pamundur për shkak të shkallës së gjerë dhe terrenit të paeksploruar. Në të ardhmen, teknologji të tilla mund të mundësojnë zbulime të reja dhe edhe më emocionuese të botëve të fshehura nga kohët e kaluara.

“Gjetja e këtyre vendeve pa gërmime duket si zhbllokimi i kapitujve të fshehur të historisë. “Kjo teknologji ofron perspektiva të reja emocionuese sesi qytetërimet e lashta iu përshtatën sfidave të jetesës në kushte ekstreme,” shpjegon arkeologia Maria Gonzalez .

You Might Also Like

Osmani nderon artistin Musa Piperku në koncertin `Kanga jonë 2025`

Kurti mirëpret Ermonela Jahon:Kosova nuk po e pret operën, po e ndërton atë

Rama: Muzeu “Onufri” në Berat mbi 30 mijë vizitorë në pesë muajt e parë të vitit

Osmani priti në takim sopranon me famë botërore, Ermonela Jaho

Bashkë në konferencën për diasporën: Prishtina, Tirana, Shkupi

Kosova Times March 16, 2025
Share this Article
Facebook Twitter Email Print

Follow US

Find US on Social Medias
Facebook Like
Twitter Follow
Youtube Subscribe
Telegram Follow

Weekly Newsletter

Subscribe to our newsletter to get our newest articles instantly!

[mc4wp_form]
Popular News
Lajme

Nis dislokimi i pajisjeve dhe dokumenteve e një OJQ-je

Kosova Times Kosova Times May 27, 2024
Një grua ruse është arrestuar në Suedi nën dyshimin për spiunazh
Osmani uron presidentin e Egjiptit për mandatin e tretë
Plani franko-gjerman më i zi se marrëveshja e 2013-s!
Stano: Qëndrimi i BE-së për Urën e Ibrit nuk ka ndryshuar, Kosova t’i dëgjojë udhëzimet e aleatëve
- Advertisement -
Ad imageAd image
Global Coronavirus Cases

Confirmed

0

Death

0

More Information:Covid-19 Statistics

Kategoritë

  • Politikë
  • Rajon / Botë
  • Ekonomi
  • Kulturë
  • Shëndetësi
  • Sport
  • Hi - tech

About US

Kosova Times We influence 20 million users and is the number one business and technology news network on the planet.

Subscribe US

Subscribe to our newsletter to get our newest articles instantly!

[mc4wp_form]

© Kosova Times. All Rights Reserved.

Removed from reading list

Undo
Welcome Back!

Sign in to your account

Lost your password?