“RUSIA, Kina dhe SHBA-ja janë në prag të krijimit të një rendi të ri gjeopolitik që, nëse Evropa nuk reagon në kohë, mund ta rrëzojë kontinentin jashtë loje”, paralajmëron ish-zyrtari i lartë i inteligjencës ruse, Yevgeny Savostyanov. Ish-kreu i degës së KGB-së në Moskë pohon se Evropa duhet të zgjohet urgjentisht dhe të njohë ambiciet e Vladimir Putinit, përndryshe ajo mund të bjerë në pa rëndësi politike dhe të sigurisë.
Ai gjithashtu paralajmëron se bisedimet aktuale midis Donald Trump dhe Vladimir Putin mund të rezultojnë në marrëveshje që do ta anashkalojnë plotësisht Evropën dhe do ta lënë atë pa ndikim në çështjet kryesore ndërkombëtare. “Evropa duhet të marrë përgjegjësinë për fatin e saj – të forcojë aftësitë e saj mbrojtëse dhe të nisë fushata të forta informacioni që do të sjellin kërcënime reale më pranë qytetarëve,” thotë Savostyanov.
Duke folur për Corriere della Sera të Italisë, ai lëshoi një paralajmërim të ashpër për liderët evropianë: “Sot jeni nën presionin e dy fuqive – Rusisë dhe një versioni të ri të SHBA-së – që përçmojnë thellësisht vlerat tuaja themelore”.
“Ajo që i bashkon ata është se ata ju konsiderojnë një armik të përbashkët. Në një farë mënyre, ju jeni të rrethuar. Kam frikë se nuk ka ndërgjegjësim të vërtetë midis jush për rrezikun ndaj të cilit jeni të ekspozuar – kryesisht rrezikun për t’u bërë i parëndësishëm, dhe me të, për të humbur vlerat tuaja demokratike.”
Sipas tij, një rend i ri global është i pashmangshëm, veçanërisht për shkak të vendimit të SHBA-së për t’u tërhequr nga një rol aktiv në marrëdhëniet ndërkombëtare. “Evropa duhet të rifitojë statusin e saj si një aktor politik global nëse dëshiron të garantojë në mënyrë të pavarur sigurinë e saj,” thotë ai.
“Lufta fillon me mbrojtjen e Ukrainës”
Në mënyrë që Evropa t’i rezistojë kësaj prirjeje, Savostyanov beson se duhet të qëndrojë fuqishëm pas Ukrainës dhe të nisë një fushatë pan-evropiane që do t’ua shpjegojë qytetarëve realitetin e ri global.
Zyrtarët evropianë kanë shprehur tashmë shqetësimin se kontinenti po mënjanohet ndërsa SHBA dhe Rusia mbajnë negociata kyçe – përfshirë armëpushimin. Duke mos parë asnjë mënyrë për të arritur paqen pa mbështetjen amerikane, evropianët janë të detyruar të ndjekin axhendën e Trump në çdo hap.
Kjo është arsyeja pse shumë qeveri evropiane kanë filluar të rrisin buxhetet e tyre të mbrojtjes javët e fundit. Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen paralajmëroi se “Evropa duhet urgjentisht të riarmatoset”.
Savostyanov argumenton se ambicia afatgjatë e Putinit është t’i rikthejë Rusisë ndikimin global që nuk e ka pasur që nga rënia e Bashkimit Sovjetik. “Putini dëshiron të hyjë në histori si “koleksionisti i madh i tokave ruse”, ai që përmbysi kolapsin e perandorive që filloi në 1867 me shitjen e Alaskës në Shtetet e Bashkuara.”
Ky synim, pretendon ai, përfshin ambiciet territoriale ndaj Odessa, Transnistria dhe Kishinau, si dhe ndalimin e çdo misioni paqeruajtës evropian në tokën ukrainase. Sipas informacioneve të disponueshme, Rusia do të kërkojë kontroll të plotë mbi katër rajonet e Ukrainës që aktualisht i pushton pjesërisht në negociatat e armëpushimit.
“Evropa do t’i nënshtrohet Kinës dhe Rusisë nëse mbetet pasive”
Savostyanov thekson se nëse Evropa vazhdon në rrugën e saj aktuale politike, Kina do të marrë një rol dominues në rendin e ri botëror. “Rusia do të bëhet më pas ‘zëvendës model” i Pekinit,” thotë ai. “Dhe Evropa, me vetëdije ose jo, do të pajtohet me faktin se është në varësi të një aleance midis Kinës, Rusisë dhe aleatëve të tyre.”
Ndërkohë, Ministria e Jashtme kineze ka përjashtuar dje mundësinë e pjesëmarrjes në një mision paqeruajtës evropian për Ukrainën. Kina vazhdon të pretendojë të mbetet neutrale në lidhje me pushtimin rus, megjithëse mban marrëdhënie të ngushta politike, ekonomike dhe ushtarake me Moskën.
Yevgeny Savostyanov është një ish-zyrtar i lartë i inteligjencës ruse, analist politik dhe kritik i qeverisë aktuale në Rusi. Ai u bë i njohur për publikun në fillim të viteve 1990 kur u bë kreu i degës së KGB-së në Moskë, pikërisht në kohën e kalimit nga Bashkimi Sovjetik në Federatën Ruse. Ai avokoi për transformimin e shërbimeve sekrete në përputhje me parimet demokratike. Ai shquhet si një nga të paktët ish-zyrtarë të lartë rusë që paralajmërojnë hapur kundër autoritarizmit dhe ambicieve perandorake të Kremlinit dhe mbrojnë rezistencën më të fortë evropiane dhe perëndimore ndaj këtyre politikave.
