Gjykata speciale që shtetet perëndimore synojnë të krijojnë për të ndjekur penalisht për krimin e agresionit kundër Ukrainës nuk do të jetë në gjendje të fillojë procedimin në mungesë kundër Vladimir Putin për sa kohë që ai mban postin e Presidentit të Federatës Ruse. Për këtë kanë thënë për Euronews dy zyrtarë evropianë të njohur me përgatitjen e nismës .
Gjykata pritet të krijohet në Hagë. Megjithatë, imuniteti aktual i Putinit si kreu i shtetit e bën të pamundur ndjekjen penale të tij pa praninë e tij personale në sallën e gjyqit – këtë këmbëngulin arkitektët e gjyqit të ardhshëm. Kryeministri rus Mikhail Mishustin dhe ministri i Jashtëm Sergei Lavrov janë gjithashtu subjekt i këtyre kufizimeve. Siç thekson botimi, Rusia, e cila nuk e njeh si krim pushtimin e vetë Ukrainës, refuzon të bashkëpunojë me strukturat perëndimore, gjë që e bën praktikisht të pamundur ekstradimin e çdo personaliteti të lartë.
Të gjitha këto kushte janë përcaktuar në projekt-marrëveshjen ndërkombëtare, e cila duhet të vendosë bazën ligjore për punën e gjykatës nën kujdesin e Këshillit të Evropës. Përgatitja teknike e dokumentit përfundoi në fund të marsit gjatë një takimi të të ashtuquajturit “Grupi Bërthamë” në Strasburg. Pjesëmarrësit përgatitën tre dokumente kryesore: një marrëveshje dypalëshe midis Ukrainës dhe Këshillit të Evropës, statutin e vetë gjykatës dhe një marrëveshje që rregullon procedurën për menaxhimin e saj. Nënshkrimi i dokumenteve është planifikuar për 9 maj në Kiev, megjithëse datat mund të shtyhen.
Ndalimi i gjykimeve në mungesë ishte rezultat i një kompromisi midis vendeve pjesëmarrëse në negociata. Sipas një diplomati evropian, kjo dispozitë nuk është më objekt rishikimi dhe do të përfshihet në versionin përfundimtar të marrëveshjes. ” Në fund të ditës, bëhet fjalë për politikën dhe negociatat ,” tha burimi për Euronews.
Krimi i agresionit ndryshon nga krimet e tjera ndërkombëtare, si krimet e luftës, krimet kundër njerëzimit ose gjenocidi. Nëse këta të fundit u ngarkohen autorëve të drejtpërdrejtë – ushtarë, oficerë, mercenarë – atëherë agresioni klasifikohet si krim i udhëheqjes ushtarako-politike. Agresioni mund të marrë formën e pushtimit, pushtimit, aneksimit, bllokadës ose sulmeve të tjera të armatosura nga një shtet në tjetrin.
Edhe pse Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC) në Hagë ka juridiksion mbi çështje të tilla sipas të ashtuquajturave Amendamentet e Kampala, ajo shtrihet vetëm në vendet që kanë ratifikuar Statutin e Romës. Rusia, si Shtetet e Bashkuara, nuk është pjesëmarrëse. Kjo është arsyeja pse aleatët perëndimorë të Ukrainës po mendojnë të krijojnë një gjykatë të veçantë dhe të pavarur.
