Një kinez që luftoi në anën ruse në luftën e Ukrainës pretendon se eprorët e tij e mbyllën në një gropë të errët me shufra çeliku, me mezi hapësirë për të qëndruar në këmbë, për 21 ditë. Vepra e tij penale, siç thotë ai, ishte një debat me eprorin e tij për pajisjet mbrojtëse që mund t’i kishin shpëtuar jetën.
CNN e quan këtë vullnetar kinez 29-vjeçar Michael, që nuk është emri i tij i vërtetë. Michael thotë se iu bashkua ushtrisë ruse për të “shijuar jetën e luftëtarit jashtë vendit”, por pas një viti brutal në front, ai tani është i bindur se bashkimi me ushtrinë e Vladimir Putinit ishte një gabim.
Përvoja e tij në gropë ia vrau dëshirën për të luftuar për Moskën dhe ai dëshiron t’u dërgojë një mesazh shtetasve të tjerë kinezë që mendojnë të bashkohen me ushtrinë ruse: “Duhet të them disa të vërteta dhe t’i paralajmëroj kinezët e paarsyeshëm – mos vini këtu”.
Pajisje të këqija, logjistikë e pamjaftueshme dhe korrupsion i rëndë
Në një intervistë telefonike me CNN, Michael tha se aktualisht po shërohet nga plagët e marra në fushën e betejës. “Ushtria e dytë më e madhe në botë është një shaka e plotë”, tha Michael, duke përmendur pajisjet e dobëta, logjistikën e pamjaftueshme, abuzimin dhe korrupsionin e rëndë si probleme brenda ushtrisë, ankesa që janë dokumentuar mirë që nga fillimi i luftës.
Si Ukraina ashtu edhe Rusia kanë përdorur luftëtarë të huaj për të forcuar trupat e tyre. Por çështja e mercenarëve kinezë që luftojnë për Rusinë erdhi në qendër të vëmendjes globale kur Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky zbuloi se Ukraina kishte kapur dy luftëtarë kinezë në fillim të prillit dhe pretendoi se kishte shumë të tjerë në radhët ruse.
Kievi ka njoftuar se ka informacione për 155 qytetarë të tjerë kinezë që luftojnë në anën ruse. Por sipas Zelensky-t, numri i vërtetë është ndoshta më i lartë. Si Michael ashtu edhe një luftëtar tjetër kinez që luftoi për Rusinë i thanë CNN-së se njihnin qindra të tjerë.
Burrat kinezë janë bërë shënjestër e reklamave ruse të rekrutimit në mediat sociale. Reklamat që CNN ka parë zakonisht premtojnë paga të mira dhe rritje të mashkullorësisë për ata që aplikojnë.
Michael i tha CNN se ishte ushtar në Ushtrinë Çlirimtare Popullore të Kinës, por u demobilizua në vitin 2018. Ai tha se reklamat dhe postimet nga luftëtarë të tjerë kinezë në vijën e frontit i kishin ringjallur dëshirën për shërbim ushtarak.
“Atëherë u emocionova shumë. Si ish-ushtar profesionist në Kinë, mendova se duhej të gjendej një mënyrë që edhe unë të kontribuoja në këtë fushëbetejë”, kujtoi Michael. Ai thotë se vendimi i tij nuk ishte i motivuar politikisht, por thjesht donte të luftonte: “Unë jam thjesht një ushtar i pastër”.
Ishte më e lehtë të merrje një vizë ruse sesa një ukrainase
Ai tha se mund të kishte zgjedhur të luftonte në anën e Ukrainës, por se ishte më e lehtë të merrte vizë për Rusinë dhe se mbërriti në Moskë me një leje turistike në nëntor 2023.
Pasi u refuzua fillimisht nga ushtria ruse sepse nuk fliste rusisht, ai iu bashkua grupit famëkeq mercenar Wagner dhe luftoi në Donbas. Gjashtë muaj më vonë, në maj 2024, ai nënshkroi një kontratë njëvjeçare me Ministrinë e Mbrojtjes Ruse, e cila e dërgoi atë në Bakhmut. Luftëtarë të tjerë të huaj kanë nënshkruar kontrata të ngjashme.
Michael tha se kontrata i garantonte atij një pagë mujore prej 2,400 dollarësh, dhe bonuse ishin dhënë gjithashtu për kapjen e territorit ukrainas – 598 dollarë shtesë për çdo kilometër përparim. Paratë ishin të rëndësishme për Michaelin. Shumë luftëtarë kinezë në frontin rus vijnë nga shtresat e poshtme të shoqërisë.
Fitoi tre herë më shumë sesa në shtëpi në Kinë
Një tjetër shtetas kinez, i cili tha se luftoi për Rusinë dhe dokumentoi bëmat e tij në internet, i tha CNN se si mercenar ai fitonte rreth tre herë më shumë sesa fitonte më parë në vendin e tij.
Burri 37-vjeçar, emri i të cilit CNN nuk e bëri të ditur, thotë se kaloi një vit në ushtrinë ruse pasi u mobilizua në korrik 2023. Ai tha se e kishte të vështirë të përcaktonte saktësisht pse u regjistrua, por nuk mendon se paratë ishin motivi i tij kryesor.
“Ndoshta sepse ndihem i humbur në jetë, sikur po kërkoj diçka. Dua vetëm të endem. Si burrë, kam pasur një lloj kompleksi heroi që nga fëmijëria”, tha ai për CNN.
Ai pretendon se më parë ka punuar si roje burgu dhe shpjegoi se lufta për Rusinë nuk ishte një zgjedhje politike. Ai zgjodhi të luftonte për Rusinë sepse besonte se ajo “kishte avantazh në fuqinë ushtarake”.
Michael ishte një nga luftëtarët kinezë që ndante rregullisht përvojat e tij në mediat sociale kineze, por tha se iu ndalua të postonte pas valës së fundit të censurës. Ai beson se ndalimi ishte për shkak të komenteve të tij publike që përshkruanin keqtrajtimin në ushtrinë ruse.
Ka edhe luftëtarë kinezë në anën ukrainase.
Një luftëtar tjetër, i cili u kthye në Kinë në fund të vitit 2024, thotë se zbuloi në mars se i ishte ndaluar të largohej nga vendi. Gjegjësisht, ata e ndaluan atë në prag të udhëtimit të tij të planifikuar jashtë vendit. Ai dyshon se ndalimi i udhëtimit lidhet me shërbimin e tij të mëparshëm ushtarak në Rusi.
Në këtë luftë pati kinezë që luftonin në të dyja anët, por ata që zgjodhën të luftonin për Ukrainën – dhe që e shohin veten kryesisht si të motivuar ideologjikisht, jo financiarisht – kanë një gjë të përbashkët: ata kaluan ca kohë jashtë Kinës.
